‘Desnoods sluiten we de stad af’
Is de drukte in Brussel en Brugge een voorbode op het kerstshoppen? Steden en gemeenten nemen extra maatregelen om een volkstoeloop te voorkomen. ‘Laat dit een wake-upcall zijn.’
‘Waarom moet er nu weer een “oeps”-moment komen?’ Infectiologe Erika Vlieghe is boos en ongerust over de beelden die dit weekend opdoken. In Brussel was het zowel zaterdag als zondag erg druk op de Grote Markt. De politie moest er ook gisteravond ingrijpen om de stroom te kanaliseren. In Brugge riep de politie zelfs op om zaterdagavond niet naar de stad af te zakken: ‘Het is niet meer coronaproof. Blijf er weg.’
Ook in verschillende Nederlandse steden, waaronder Maastricht en Eindhoven, werd code rood afgekondigd. Anderhalve meter afstand houden was niet meer mogelijk. Medeverantwoordelijk: Belgische dagjestoeristen. ‘We kunnen die er op dit moment niet meer bij hebben’, aldus het Nederlandse Veiligheidsberaad.
‘Dit moet absoluut een wakeupcall zijn voor de komende maand’, zegt Dirk De fauw (CD&V), burgemeester van Brugge. Het lichtparcours Wintergloed lokte zaterdagavond zo’n 10.000 bezoekers naar de binnenstad – een pak meer dan de geschatte 3.000. Op verschillende plaatsen was het dringen. ‘Komend weekend gaat het evenement niet door’, zegt De fauw. Er komen al zeker extra stewards, eenrichtingsverkeer en alternatieve routes waar nodig.
Stresstest
De vraag rijst of het evenement wel had moeten doorgaan. ‘Wintergloed duurt 42 dagen. We hadden deze toestroom niet verwacht. Het is nu echt duidelijk dat mensen massaal op zoek gaan naar afleiding. Ze willen niet elke avond thuiszitten. Als je dan iets organiseert, komt er veel volk op af. Te veel volk.’
Toch is het niet de grootste besogne van de burgemeester. ‘We maken ons vooral zorgen om het eerste echte shoppingweekend.’ Dinsdag openen in ons land de nietessentiële winkels. Volgend weekend volgt de eerste stresstest. Lange
‘Als een burgemeester de afstand niet kan garanderen, dan mogen de winkels niet open’
Frank Vandenbroucke
Minister van Volksgezondheid
wachtrijen en onverantwoorde winkeldrukte moeten absoluut vermeden worden. De boodschap van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (SP.A) was helder: ‘Als een burgemeester de afstand niet kan garanderen, dan mogen de winkels niet open.’
‘Als het te druk is, sluiten we desnoods de stad af’, zegt De fauw. De komende dagen wordt het shoppingplan in Brugge gefinaliseerd. ‘De drukste winkelstraten maken we autovrij. Door wagens en het openbaar vervoer om te leiden, wordt er ruimte vrijgemaakt voor de voetgangers. Er komen ook extra patrouilles en de weg wordt in twee gesplitst.’
‘Vol is vol’
Ook in andere steden en gemeenten komen de komende dagen crisiscellen samen om alles in goede banen te kunnen leiden. Brussel krijgt al zeker een filtersysteem, aldus burgemeester Philippe Close (PS). In Gent krijgen de drukste winkelstraten – de Veldstraat en de Langemunt – een maximumcapaciteit opgelegd. ‘Aan de ingang komen dranghekken’, zegt bevoegd schepen Sofie Bracke (Open VLD). ‘Stewards zullen het aantal shoppers tellen en maken dat het maximale aantal niet overschreden wordt. Vol is vol.’ Dat maximumaantal zal berekend worden op basis van de aanwezige winkeloppervlakte. De stewards zullen ook controleren dat er in regel individueel geshopt wordt. ‘Laat het duidelijk zijn: een hele dag gezellig winkelen zit er niet in’, aldus Bracke.
Koopjeszondag
De steden komen niet onbeslagen op het ijs. Ook na de eerste lockdown werden maatregelen genomen. ‘We hebben het zomerteam omgeruild voor een winterteam’, zegt de Oostendse burgemeester Bart Tommelein (Open VLD). De kuststad verwacht niet alleen tweedeverblijvers in de kerstvakantie, maar ook heel wat dagjestoeristen. ‘We houden met zo’n vijftig camera’s in de gaten waar het druk is. Het team van stadsdiensten en jobstudenten geeft aan als het te druk wordt en begeleidt bezoekers naar andere zones.’ De stad investeerde ondertussen al meer dan een miljoen euro.
Toch gaan veel steden verder dan in mei. In Leuven wordt eerstdaags een druktebarometer gelanceerd om een volkstoeloop te vermijden. ‘Voor mensen vertrekken, zullen ze online kunnen zien hoe druk het is in de winkelstraten’, zegt de Leuvense schepen Johan Geleyns (CD&V). De stad werkt daarvoor met kleurcodes. Politie en stewards geven door hoe druk het is. ‘We hopen zo de aankopen zo veel mogelijk te kunnen spreiden. Code rood betekent: het is echt te druk. Kies een ander moment om te shoppen.’
Om diezelfde reden werd beslist om de koopjeszondagen te laten doorgaan. ‘Zo vermijden we dat alle druk op de zaterdag komt te liggen.’ Ook andere steden volgen deze logica. ‘We rekenen natuurlijk op het gezond verstand van de burgers’, besluit de Leuvense schepen. ‘Ik hoor dat nog heel wat mensen verlofdagen over hebben. Ik hoop dat ze die inzetten om op een weekdag kerstinkopen te doen.’
Ook Tommelein wijst erop dat de steden niet alles in de hand hebben. Hij wijst in de eerste plaats naar de NMBS. ‘Er wordt veel van ons verwacht, maar ik kan weinig doen als er duizenden toeristen tegelijk in ons station aankomen. De NMBS weigert al maanden om werk te maken van crowdcontrol. We willen niemand de toegang ontzeggen, maar ik ben op m’n hoede voor een grote toevloed.’