Wordt mister ‘Weiter-so’ de nieuwe kanselier?
Armin Laschet is de nieuwe voorzitter van de CDU. Hij gaat de partijkoers van Angela Merkel voortzetten. Maar voor hij bondskanselier wordt, moet hij nog enkele hindernissen overwinnen.
In zijn eerste televisie-interview als nieuwe CDU-voorzitter was Armin Laschet (59) zaterdagavond op zijn hoede. Enkele uren daarvoor had hij zijn rivaal Friedrich Merz nipt verslagen en dat betekent dat bijna de helft van de gedelegeerden een andere voorzitter had gewild, zij hadden voor verandering gekozen.
Bovendien gaf Merz zich niet zomaar gewonnen. Onmiddellijk na de uitslag zei hij dat hij minister van Economie in de huidige regering-Merkel wilde worden. Zijn vraag viel bij de Bondskanselier op een koude steen, maar ze illustreert dat de rechtervleugel van de partij zich niet laat kortwieken. Laschet kon in het interview vervelende vragen verwachten. Neen, hij maakte zich niet echt zorgen over de rivaliserende fracties in zijn partij. ‘Ik ben ervan overtuigd dat binnen enkele maanden de plooien in de partij zijn gladgestreken’, zei hij zalvend.
Laschet is een verzoener. ‘Vertrouwen’ is zijn motto. Als minister-president van de grootste deelstaat, Noordrijn-Westfalen, staat hij aan het hoofd van een coalitie van christendemocraten en liberalen, waarin vogels van allerlei pluimage zitten. In zijn regering werkt een donkerblauwe liberaal hand in hand met een linkse christendemocraat. Laschet durft zich te omringen met mensen die zijn mening niet delen.
Dat is iets wat Angela Merkel, volgens haar critici, zoveel mogelijk probeerde te vermijden. Mogelijk slaagt de nieuwe voorzitter erin om de rivaliserende groepen in zijn partij te verzoenen, waardoor de CDU overal in het land dezelfde boodschap uitstraalt en nergens meer deals sluit met de uiterst rechtse partij Alternative für Deutschland (AfD).
Geen koerswendingen
Met Laschet hebben de CDU’ers voor continuïteit gekozen. Hij zet geen afkappingsteken achter het beleid van Merkel, hij kan nauwelijks uitleggen waarin zijn beleid zal verschillen van dat van de vrouw die twintig jaar op de verkiezingsaffiches van de partij heeft geprijkt. ‘De wijze waarop corona de samenleving heeft ontwricht, vraagt sowieso een ander beleid dan dat wat de kanselier al die jaren heeft gevolgd’, zegt hij daarover bij ARD. Laschet is geen ideologische scherpslijper. Hij zit in het politieke midden: niet polariserend, maar integrerend, overleggend met rivalen, altijd zoekend naar compromissen. Politiek is voor hem niet de grote ideeën of redevoeringen, politiek is iets ‘concreet omzetten’, zei hij ooit. Mijnheer Irgendwie-Weiter-so wordt hij soms in de Duitse media genoemd.
‘De wijze waarop corona de samenleving heeft ontwricht, vraagt een ander beleid dan dat wat de kanselier al die jaren heeft gevolgd’
Armin Laschet
Nieuwe voorzitter CDU
‘Op de een of andere manier gewoon verder doen’ is in gewone tijden waarschijnlijk een desastreuze optie voor een politicus die uit de schaduw van een sterke voorganger moet komen. Maar misschien willen burgers in onzekere coronatijden een leider die geen koerswendingen aankondigt, maar gewoon het vertrouwen vraagt. Dat is precies de houding waarmee Merkel de bevolking probeert te overtuigen om de vervelende coronamaatregelen te volgen. Kan Laschet, die niet kan bogen op zestien jaar bondskanselierschap, tegen de parlementaire verkiezingen van 26 september genoeg vertrouwen uitstralen?
Bondsdagverkiezingen
Het is ook nog niet zeker dat Laschet de lijsttrekker wordt voor de christendemocraten bij de Bondsdagverkiezingen in het najaar. In de peilingen komt hij nu nog niet aan de knieën van Markus Söder, de populaire minister-president van Beieren en de voorzitter van de CSU, de Christlich-Soziale Union, de zusterpartij van de CDU. Normaal zal een van beiden het boegbeeld van de CDU/CSU Union en ook de nieuwe bondskanselier worden. Er zal flink wat armworstelen volgen, voordat wordt beslist wie van de twee Merkel zal opvolgen. Sommigen noemen Laschet kansloos omdat de peilingen hem niet gunstig gezind zijn, anderen vermoeden dat de wedstrijd nog lang niet gestreden is. ‘Laschet zit zijn rivalen uit’, schrijft Der Spiegel. De ‘valse trage’ uit NoordrijnWestfalen zou weleens kunnen verrassen.