Huisarrest en internetblokkade stoppen Oegandese uitdager niet
VERKIEZINGEN President Museveni riep zich voor de zesde keer uit tot president. De oppositie wil de ‘massale fraude’ niet laten passeren. Er vielen al doden.
Al vijf dagen is het internet in Oeganda buiten werking. Voor Bobi Wine (38), de jonge popster die president Yoweri Museveni (76) uitdaagt, maakt dat het bijzonder moeilijk om met media of aanhangers te communiceren. Toch heeft zijn partij al gezegd dat ze de uitslag van de verkiezingen van zaterdag niet aanvaardt. Dat Museveni 58,6 procent van de stemmen haalde en Wine officieel maar 34,8 procent, komt volgens de oppositie door grootschalige intimidatie, vervalste stembiljetten en fysiek geweld tegen activisten. Ze willen de uitslag juridisch aanvechten.
Wine zit, na een hoogoplopende confrontatie met enkele soldaten, vast in zijn huis. Volgens medestanders gaat het om huisarrest en raken Wine en zijn vrouw doorheen hun voedselvoorraad. Bezoekers mogen niet binnen of worden fysiek aangevallen. Straatprotesten zouden gewelddadig neergeslagen zijn, met zeker twee doden als gevolg. Wine riep aanhangers op om geen geweld te gebruiken.
Volgens een verklaring van de East-African Community, een internationale club van zes Afrikaanse landen, waren de verkiezingen ‘grotendeels vrij en fair, ondanks bepaalde problemen’. De Afrikaanse Unie, die ook waarnemers stuurde, raakte niet op tijd bij de stemlokalen vanwege covid-19.
‘Propere verkiezingen’
Op het internet circuleren alternatieve resultaten, gebaseerd op vrijwilligers die toezicht hielden op districtniveau, en op observaties van het middenveld. Maar in eigen land kunnen Oegandezen die tweets niet meer zien. Museveni vierde zijn overwinning en beloofde ook hard op te treden tegen al wie de ‘vrede in Oeganda’ bedreigde. Volgens hem waren dit de ‘properste verkiezingen’ in jaren. Oeganda maakte gebruik van biometrische apparatuur om te stemmen. Die machines hadden aanvankelijk ook heel wat problemen, waardoor mensen pas laat hun stem konden uitbrengen.
Het Verenigd Koninkrijk en de VS vroegen in een verklaring een ‘onderzoek’ naar het kiesproces. Maar volgens Jeffrey Smith, Oegandakenner bij ngo Vanguard Africa, behandelen diezelfde staten het regime tot nu toe met fluwelen handschoenen. Critici vinden dat Museveni nog veel te vlot kan lenen bij internationale instellingen en westerse donoren om zo zijn corrupte regime overeind te houden. Oeganda telt ongeveer 42 miljoen inwoners, van wie 80 procent jonger dan dertig is.