‘We moeten alles doen om het vertrouwen te herstellen’
‘Dit doet echt pijn. Ik begrijp de boosheid van de mensen. Ze hebben gelijk.’ Eind 2018 vertrok Bart Tommelein (Open VLD) als minister van Energie om burgemeester van Oostende te kunnen worden. De beslissing over de terugdraaiende tellers voor de eigenaars van zonnepanelen viel in het voorjaar van 2019. Maar hij bereidde mee het dossier voor en maakte heel wat Vlamingen warm om te investeren. ‘Ik wilde geen beloftes doen die ik niet hard kon maken. Ik had mijn engagement gegeven. ’
Die knauw in de betrouwbaarheid ziet Tommelein als het grootste probleem. ‘De beslissing van het Grondwettelijk Hof treft vooral de mensen die geïnvesteerd hebben in zonnepanelen en een warmwaterpomp. Het beeld varieert. Ik houd mijn hart vast. We moeten alles doen om het vertrouwen te herstellen.’
De liberaal verdedigt het feit dat er vorige vrijdag een compensatieregeling werd geïntroduceerd door de Vlaamse regering. ‘Ik heb de mensen overtuigd met het argument dat er een goed rendement aan vasthing.’ Het geld voor dat rendement komt nu uit de algemene middelen. ‘Dat zou enkele jaren geleden binnen de Vlaamse regering ondenkbaar zijn geweest.’
Collectieve beslissing
Inhoudelijk vindt Tommelein de compensatie wel onvoldoende. Daarom hoopt hij dat de betrokken actoren tot een vergelijk komen. Behalve voor de Vlaamse regering wordt dat ook een zaak voor de federale regering, netbeheerders Fluvius (Vlaams) en Elia (Federaal) en de regulatoren Vreg (Vlaams) en Creg (federaal). ‘Ook de federale regering heeft er alle belang bij dat er zonnepanelen worden geïnstalleerd.’ Een vergelijkbaar overleg leverde twee jaar geleden niets op.
Open VLD-voorzitter Egbert Lachaert vroeg Tommelein om aanwezig te zijn tijdens het partijbestuur gisteren. Het werd een therapeutische sessie waarbij de liberalen zich troostten met de gedachte dat het om een ‘collectieve beslissing’ ging, de volledige Vlaamse regering draagt de verantwoordelijkheid. Tommelein gaat nog verder. ‘Uiteindelijk trok het parlement de zaak naar zich toe, het werd mijn opvolgster Lydia Peeters (Open VLD) uit handen genomen. De meerderheidspartijen kwamen zelf met een oplossing.’ Bij Open VLD werd benadrukt dat zelfs oppositiepartijen Groen en SP.A zich onthielden.
Tommelein stelt dat hij als minister van Energie een goede beurt maakte en veel
‘Voor hetzelfde geld was de regeling gepasseerd. Uiteindelijk is het gebotst op een bevoegdheidsconflict’
heeft ‘opgekuist’. Zo maakte hij onder meer een einde aan de Turteltaks. Deze belasting moest de groenestroomcertificaten compenseren, ook het gevolg van een te gulle subsidieregeling. Tommelein werd een levend reclamebord voor de aanschaf van zonnepanelen.
In 2017 wilde hij de uitrol van de digitale meter faciliteren. Die meter laat huishoudens toe om hun stroomverbruik beter te moduleren. Koortsachtig ging hij op zoek naar een manier om het rendement bij de eigenaars van panelen bij de uitrol van die digitale meters te waarborgen.
Tommelein geeft toe dat de uiteindelijke goedkeuring gepaard ging met kritische stemmen. ‘We wisten dat er discussie was. Maar voor hetzelfde geld was de regeling gepasseerd. Uiteindelijk is het gebotst op een bevoegdheidsconflict. Het Grondwettelijk Hof volgde in de eerste plaats de argumenten van oud-federaal minister van Energie Marie Christine Marghem (MR).’