De vrouw die meer vrouwen aan de top wil, krijgt haar kans
De Nederlandse PvdA heeft Lilianne Ploumen voorgedragen als opvolger van Lodewijk Asscher. De dochter van een melkboer uit Maastricht wordt de eerste vrouwelijke lijsttrekker van de sociaaldemocraten.
Toen Lodewijk Asscher vorige week de handdoek in de ring gooide als lijsttrekker, zadelde hij zijn partij met een serieus probleem op. Met wie moesten de sociaaldemocraten nu naar de verkiezingen van 17 maart trekken? Dat Asscher erg beschadigd was door de toeslagenaffaire die vorige week tot de val van de regering leidde, beseften veel PvdA’ers. Toch werd zijn vertrek ook als een groot verlies gezien. De voorbije jaren was Asscher uitgegroeid tot hét gezicht van de partij. Als fractieleider in de Tweede Kamer was hij ook een van de gezichten van de oppositie geworden. Asscher werd alom gewaardeerd als scherp debater.
Twee mannen konden niet
De partij had ook niet meteen een onbetwiste opvolger klaarzitten. Er is natuurlijk Frans Timmermans, die de partij deed scoren bij de Europese verkiezingen van 2019. Maar populaire Frans is te belangrijk in Europa. Hij moet de levensbelangrijke Green Deal in goede banen leiden en liet dus meteen weten dat hij geen kandidaat was.
De bekendste PvdA’er is waarschijnlijk Ahmed Aboutaleb, de gewaardeerde burgemeester van Rotterdam. Maar ook voor hem kwam het lijsttrekkerschap op een ongelegen moment. Hij herstelt van een ziekte en is pas begonnen aan een nieuwe termijn als burgemeester. Daarom leek de keuze tussen twee vrouwen te gaan: Khadija Arib en Lilianne Ploumen. Zij stonden al op de plaatsen twee en drie van de kieslijst. Het partijbestuur heeft nu Ploumen voorgedragen als kandidaat-lijsttrekker. Ze was na het vertrek van Asscher al aangewezen als interim-fractieleider. Zaterdag moet op een digitaal congres de kandidatuur bekrachtigd worden, maar dat wordt slechts een formaliteit.
Nummer drie kreeg dus de voorkeur op nummer twee. Bij de beslissing speelde mee dat Arib ook na de verkiezingen graag
Kamervoorzitter wil blijven. Maar Ploumen is waarschijnlijk ook populairder binnen de partij en trekt ook meer stemmen dan Arib. Ploumen knokte zich vier jaar geleden de Tweede Kamer in met haar voorkeurstemmen. Ze stond tiende op de lijst en de partij haalde in 2017 slechts negen zetels, een absoluut dieptepunt.
Ploumen heeft al door enkele politieke watertjes gezwommen. Tussen 2007 en 2012 was ze voorzitter van de partij. In Nederland is dat vooral een organisatorische functie. De voorzitter bepaalt niet de politieke lijn, maar moet de partij doen draaien. Die periode leverde haar veel vrienden binnen de partij op.
Toen de VS de financiering stopzetten van organisaties die vrouwen helpen bij abortus, bracht Ploumen een coalitie op de been die maakte dat de internationale geldkraan openbleef
Ze werd beloond met een ministerschap in het tweede kabinet van premier Mark Rutte. Ploumen kreeg de post van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Ze kon zich profileren met haar strijd tegen het anticonceptiebeleid van president Donald Trump. Toen die besliste dat de VS de financiering stopzetten van organisaties die vrouwen helpen bij abortus, bracht Ploumen een coalitie op de been die maakte dat de internationale geldkraan niet dichtging. Ze stond mee aan de wieg van She Decides, een fonds dat geld inzamelt voor seksuele voorlichting en veilige abortus in ontwikkelingslanden. Het initiatief kreeg veel aandacht, ook bij internationale sterren, en leverde ongeveer 180 miljoen euro op.
De deur naar de macht
Ploumen staat bekend als ambitieus. De deur naar de macht luidt de titel van het boek dat ze vorig jaar publiceerde. Daarin beschrijft ze hoe ze zich als dochter van een melkboer in Maastricht een weg baande in de nationale en internationale politiek. Voor ze de politiek inging, werkte ze vooral voor ngo’s.
Dat haar partij eindelijk een vrouwelijke lijsttrekker krijgt, zal Ploumen veel plezier doen. Ze heeft altijd gezegd dat er te weinig vrouwen op cruciale politieke posten zitten. Nederland wacht nog altijd op zijn eerste vrouwelijke premier. Op partijniveau is er ondertussen beterschap. Ook D66 (Sigrid Kaag) en de SP (Lillian Marijnissen) worden geleid door een vrouw. Ook de kleinere Partij voor de Dieren en 50PLUS trekken met een vrouw als boegbeeld naar de kiezer.