Relanceplan alleen levert nog niet voldoende banen op

Het relanceplan dat België eind deze maand indient bij Europa, levert volgens het Planbureau de komende jaren amper enkele duizenden jobs op. Staatssecretaris Dermine rekent op een veelvoud.

Staatssecretaris voor Relance Thomas Dermine (PS) bezorgt de Europese Commissie deze maand de definitieve lijstje met de 87 investeringsprojecten die de Belgische regeringen gefinancierd willen zien met de 5,9 miljard euro Europees geld, die voor ons land is uitgetrokken. Maar een eerste analyse door het Federaal Planbureau van dat ingediende relanceplan, dat België na de coronacrisis uit het dal moet helpen, geeft niet meteen reden tot juichen: dit jaar levert het 2.200 extra jobs op, volgend jaar 3.900 jobs, en daarna opnieuw wat minder.

Het Planbureau ziet evenwel ook positieve gevolgen, maar die situeren zich eerder achter de komma. De productiviteit zal tegen 2026 met 0,19 procent stijgen, de lonen met 0,15 procent en de schuldgraad zal met een half procent dalen. De groei zal met 0,1 tot 0,2 procent stijgen. Die effecten zullen lang door werken. Ook tegen 2040 zal de productiviteit van Belgische werknemers hoger liggen.

Maar het relanceplan haalt niet de lat die de federale regering voor zichzelf had gelegd. Ze wil het investeringsniveau tegen het einde van haar termijn immers hebben opgetrokken van 2,5 naar 3,5 procent, of 13,1 miljard extra in de periode 2020-2024. En tegen 2030 moet de investeringsgraad naar 4 procent. Dat betekent dat de federale regering met het EU-relanceplan nog niet aan de helft zit van wat ze wil bereiken.

Maar de cijfers van het Planbureau zeggen niet alles. De investeringen die de overheden buíten het relanceplan doen, staan er bijvoorbeeld niet in. Zo investeert de Vlaamse overheid nog eens 2,1 miljard euro naast de 2,2 miljard die via het Europese relanceplan worden gefinancierd. Ook andere overheden willen de investeringen behouden die buiten het relanceplan zijn gevallen.

‘Deze eerste 5,9 miljard maken deel uit van een groter geheel’, zegt staatssecretaris voor Relance Thomas Dermine (PS). ‘De regeringen van ons land moeten zich snel engageren om hun investeringen buiten het Europese plan op te trekken, net zoals president Biden in de VS.’ Dat is ook iets waar de sociale partners op aandringen.

En naast de overheidsinvesteringen zijn er de investeringen van de privésector. Semipublieke bedrijven hebben 5 tot 10 miljard aan investeringen gepland in bijvoorbeeld hoogspanning, gas of communicatie, zegt Dermine. Aan sommige overheidsinvesteringen zijn ook grote privé-investeringen gekoppeld.

Thomas Dermine

In combinatie met hervormingen moet dat instaan voor een hogere productiviteit, meer groei en banen, en meer dynamiek in de

Belgische economie. Dermine rekent erop dat de overheidsinvesteringen uiteindelijk tot vier keer het veelvoud aan andere investeringen opleveren.

Meer dan gevraagd

Veel zal ook afhangen van de relatie met de buurlanden. In het beste geval gaan de investeringen in eigen land naar bedrijven in België, maar kan ons land met zijn open economie wel mee profiteren van de relanceplannen in andere Europese landen.

De helft van de Belgische relanceprojecten gaat naar infrastructuurwerken, zoals renovatie van gebouwen, fietspaden of openbaar vervoer. Een kwart gaat naar digitale projecten. Dat is meer groen en meer digitaal dan wat de Europese Commissie had gevraagd. Bijna vijf miljard van de 5,9 miljard wordt nog deze regeertermijn uitgevoerd – ook dat is conform de Europese eisen.

‘De regeringen van ons land moeten zich snel engageren om hun investeringen buiten het Europese plan op te trekken’ Staatssecretaris voor Relance