Niet te gemakkelijk rekenen op tijdelijkheid

De stijging van het aantal asielaanvragen is zo groot dat het personeel dat hen in het Klein Kasteeltje moet opvangen, het niet meer aankan. Daarom staakte het maandag. Toch is de opstoot deels tijdelijk, klinkt het. Door de uittocht uit Afghanistan zijn veel ex-medewerkers van de westerse bezettingsmacht gevlucht voor de wraak van de taliban. Voorlopig kan niemand die vroeger wegtrok en geen asiel verkreeg, worden teruggestuurd omdat de toestand er nog te onstabiel is. Maar tegelijk laten minder Afghanen nog alles achter zich, nu de oorlog voorbij lijkt.

Ook tijdelijk heet de opstoot van de inflatie te zijn. De prijsstijgingen voor grondstoffen, energie en onderdelen hebben naar men zegt vooral met groeipijnen te maken. Het economische herstel na de pandemie is immers veel forser dan verwacht en dat geeft problemen in de mondiale aanvoerkettingen. Zolang de inflatieverwachtingen zich niet nestelen in de hoofden van de consumenten en de schaarste aan werknemers niet tot een loon-prijsspiraal leidt, is er fundamenteel weinig aan de hand. Noteer en passant dat ook de pandemie voorlopig, tijdelijk dus, onder controle blijft, zij het dat de besmettingen weer oplopen. Vermoedens over een nieuwe mutatie van de deltavariant wachten, voorlopig, op bevestiging.

Omdat de hollende energieprijzen slechts tijdelijk zijn, zou het een tragedie zijn om nu weer heil te zoeken bij fossiele brandstoffen zoals steenkool, herhaalde Frans Timmermans, de vicevoorzitter van de Europese Commissie, maandag in Jakarta. We moeten nu juist doorzetten met de transitie, stelde hij, want steenkool heeft geen toekomst.

Misschien is angst inderdaad een slechte raadgever en spreken we over enkele maanden niet meer over de bedreigingen die we nu vrezen. Het zou bijvoorbeeld ongelukkig zijn als de centrale banken hun koelbloedigheid zouden verliezen en te fors hun goedkoop-geldbeleid zouden omgooien. Dat zou het herstel in de kiem kunnen smoren. Er zijn nu al signalen, van China en de VS tot bij ons, dat het beste wat dat betreft al achter de rug ligt.

Het probleem is dat rekenen op de tijdelijkheid van risico’s, achteraf laksheid of onverantwoordelijkheid kan blijken. Nuchterheid en beheersing zijn goed, maar vooruitziendheid en bereidheid om beleid desnoods bij te sturen zijn beter. Tijdelijke problemen kunnen hardnekkig blijken. Zowel inzake asielbeleid als inzake de pandemie, de energieschaarste en de inflatie is de stabiliteit kwetsbaar. Tenminste tijdelijk.

Zowel inzake asiel als inzake de pandemie en de inflatie blijft waakzaamheid geboden