Als promotie te koop is met seks
Julian Reichelt, de hoofdredacteur van MEDIASCHANDAAL het grote Duitse boulevardblad Bild, is maandagavond ontslagen. Hij maakte misbruik van zijn functie om vrouwen in zijn bed te krijgen.
Het kantoor van Julian Reichelt biedt vanop de zestiende verdieping in het Axel Springergebouw een fantastisch zicht op Berlijn. Naast het grote, chaotische bureau staan een veldbed en een ijskast met daarop een verzameling flessen sterke drank. De 41-jarige hoofdredacteur van het Duitse boulevardblad Bild beantwoordt aan veel clichés. Hij is verantwoordelijk voor de schreeuwerige drukletters in zijn blad, hij kiest de thema’s, zet de toon, beïnvloedt de politiek, houdt van straffe auto’s en van vrouwen.
Vooral die laatste hobby is hem nu zuur opgebroken. Maandagavond werd bekend dat de machtige Axel Springergroep de samenwerking met de hoofdredacteur van Bild stopzet. De Amerikaanse krant The New York Times had afgelopen weekend een vernietigend verhaal gebracht over het seksleven van Reichelt en had geschreven dat de directie niet was opgetreden, hoewel ze op de hoogte was. De Axel Springergroep heeft deze zomer het gerenommeerde politieke medium Politico gekocht en voor de ceo, Mathias Döpfner, kwam zo’n negatieve publiciteit in de Verenigde Staten bijzonder ongelegen. Hij heeft met pijn in het hart afscheid genomen van Reichelt.
Leidinggevende populist Julian Reichert is een bekend gezicht in Duitsland. Sinds Bild deze zomer met een eigen videokanaal is begonnen, kwam hij geregeld in de studio zijn mening over het land verkondigen. Hij trok ten oorlog tegen de strenge coronamaatregelen, die hij een aanval op de persoonlijke vrijheid noemde. Hij is een fan van de Verenigde Staten en van Israël, hij is tegen Rusland en China, hij omarmt het kapitalisme en heeft een hekel aan de groenen, de vegetariërs en de mei ’68’ers. Omdat hij over veel dingen een uitgesproken mening heeft, zat Reichert
geregeld in talkshows. ‘De leidinggevende populist in WestDuitsland’, noemde Albrecht von Lucke, auteur bij het degelijke linkse tijdschrift Blätter, hem.
Emoties
Bild is een belangrijk medium in Duitsland. Het boulevardblad verkoopt dagelijks 1,2 miljoen exemplaren en is in vele huiskamers de enige geschreven bron van informatie. Het blad neemt het niet zo nauw met de waarheid. Zo schreef het in december 2015 dat bij de vluchtelingen veel criminele bendes waren en onlangs, in september, dat het Duitse leger een Afghaanse kindermisbruiker had geëvacueerd. Reichert is de man achter die koppen. ‘Wij emotionaliseren het nieuws’, is een van zijn uitspraken. ‘Wij zetten feiten in gevoelens om. De truc is om te weten wat de mensen bezighoudt, om daar vervolgens in de juiste
woorden over te schrijven.’ Maar gisteren pakte Bild niet uit met het nieuws dat op veel Duitse nieuwssites het meest werd gelezen: het ontslag van hoofdredacteur Reichelt. In een hoekje op pagina drie, en ergens op de website, stond het nieuws weggemoffeld onder de saaie kop: ‘Wissel in de Bildhoofdredactie’. Daar werd verteld dat de Axel Springermediagroep het contract met Reichelt had beëindigd na een journalistiek onderzoek. Verder prees Mathias Döpfner, de ceo van de groep, de zonet ontslagen hoofdredacteur omdat hij met Bild zeer goede journalistiek had gebracht.
De sobere teneur van het bericht toont aan dat de wonde nog bloedt en de lovende woorden voor het journalistieke werk van Reichelt illustreren dat de Axel Springergroep niet zo zwaar tilt aan het smeuïge MeToo-verhaal uit eigen huis.
‘Nog wakker?’
Reichelt is een mannetjesputter. Er wordt verteld over zijn driftbuien en zijn autoritaire manier van leidinggeven. Het was op de redactie geen geheim dat hij een boon had voor enkele van zijn vrouwelijke personeelsleden. Maar de verhalen kwamen pas naar buiten nadat een 25-jarige stagiaire zich daarover had beklaagd bij de directie van de Axel Springergroep. Reichelt zou haar geregeld hebben meegenomen naar een hotel in de buurt. Hij zou haar ’s nachts berichtjes hebben gestuurd: ‘Nog wakker? Ik wil je lichaam zien.’
Het bedrijf schakelde, na de klacht, onafhankelijke, gerenommeerde zakenjuristen van Freshfields in om de zaak te onderzoeken. Tientallen vrouwelijke werknemers van Bild werden ondervraagd en sommigen onder hen vertelden over machtsmisbruik en systematische vernederingen. Onder de titel ‘Vögeln, Fordern und Feuern’ (Seks, promotie, ontslag) schetste het Duitse weekblad Der Spiegel in maart al een onthullend beeld van het leven op en in de buurt van de redactie. ‘It is a man’s world’, zei een medewerkster. ‘Vrouwen worden op hun fuckability beoordeeld.’ Als een nieuwe, jonge vrouw bij Bild begon, zeiden de anderen tegen elkaar: dit is er eentje voor Julian.
De hoofdredacteur volgde bij de jonge nieuwelingen een vast stramien: hij prees hun werk en gaf hen meer verantwoordelijkheid, zelfs al waren ze daar helemaal nog niet klaar voor. De man eiste veel van hen en verleidde hen vervolgens. Hij gaf hen het gevoel dat zij bijzonder belangrijk waren in zijn leven. Bij hen was hij de kwetsbare man, die durfde te huilen. Op de redactie was hij de bullebak die overal complotten zag.
De firma Freshfield, die onderzoek deed naar de beschuldigingen van grensoverschrijdend machtsmisbruik, vroeg aan een vrouw of Reichelt promotie afhankelijk maakte van seks. ‘Ik ben er zelf een voorbeeld van’, zou ze – volgens der Spiegel – hebben geantwoord. Een andere medewerkster getuigde dat ze 5.000 euro had gekregen om te zwijgen over de geheime seksrelatie.
Het rapport van Freshfield belandde op het bureau van grote baas Mathias Döpfner. Het was algemeen geweten dat de hoofdredacteur een goede rugdekking had, hij werd altijd gesteund door Döpfner.
Reichelt werd op het matje geroepen, beloofde beterschap en kon na twaalf dagen schorsing weer aan de slag. De directie verklaarde dat het onderzoek naar machtsmisbruik, seks en drugsgebruik op de werkvloer geen bewijzen daarvoor had gevonden. Reichelt bood zijn verontschuldigingen aan omdat hij mensen had gekwetst voor wie hij verantwoordelijk was. Hij kreeg een vrouwelijke co-hoofdredacteur naast zich en daarmee was de kous af voor het Springerconcern.
Bizarre combinatie Misschien zou het verhaal hier gestopt zijn als Döpfner zijn oog niet had laten vallen op het Amerikaanse ernstige politieke onlinemedium Politico. Eind augustus lijfde hij Politico bij de Axel Springergroep in. Het is een bizarre combinatie: het grote, omstreden Duitse boulevardblad dat de waarheid onder de emoties verstopt, behoort nu tot dezelfde groep als het goed geïnformeerde Politico dat verplicht leesvoer is voor de politieke elite, niet alleen in de Verenigde Staten, maar ook in Europa. Geen wonder dat The New York Times met meer aandacht dan tevoren naar de Axel Springergroep keek.
Ook in sommige Duitse media werd de zaak-Reichelt opgevolgd. Het was nogal vreemd dat de getuigenissen van de vrouwen zonder gevolg waren geklasseerd en dat de hoofdredacteur na twaalf dagen straf weer gewoon naar zijn kantoor met bed
Als een nieuwe, jonge vrouw bij Bild begon, zeiden de andere redacteurs tegen elkaar: ‘dit is er eentje voor Julian’
Veel Duitse kranten vragen zich af waarom Reichelt zo lang zijn zin kon blijven doen. Het lijkt erop dat ceo Döpfner vooral bezorgd is voor het desastreuze imago dat The New York Times van zijn bedrijf schetst
mocht gaan. Niet alleen Der Spiegel, maar ook journalisten van het nieuwe blad Ippen Investigative zochten de vrouwelijke Bild-werknemers op en kwamen tot de conclusie dat vrouwelijk schoon op de Bild-redactie nog altijd niet veilig was voor Reichelt. Normaal had Ippen Investigative vorige vrijdag dit verhaal moeten publiceren. De getuigenissen waren rond, de tekst was klaar. Maar op het allerlaatste moment besliste Dirk Ippen, de uitgever – niet de hoofdredactie – dat dit artikel niet mocht verschijnen. Hij vond het niet correct om zijn concurrent op zo’n manier te tackelen. Meende hij dat werkelijk of vond hij het geen goed idee om het machtige Springerconcern aan te vallen?
Ippen Investigative zweeg dus, tot groot ongenoegen van het personeel dat zich afvroeg of in de Duitse media tegenwoordig censuur heerste. Sinds wanneer beslist een uitgever over de inhoud van een stuk, vroegen sommige journalisten zich op Twitter af.
Zwierige danspasjes
Zaterdag schreef The New York
Times dan: ‘Bij Axel Springer, de nieuwe eigenaar van Politico, wordt gesproken over seks, leugens en geheime betalingen.’ De krant kadert het MeToo-verhaal in het kleurrijke leven van stichter Axel Springer, die (achtereenvolgens) vijf vrouwen had, twee van hen waren de echtgenotes van de buurmannen, de laatste was de nanny, Friede Springer. Zij is vandaag de vicevoorzitter van de Raad van Bestuur van Axel Springer. Ze is ook de beschermvrouwe van Mathias Döpfner, die in 2002 de ceo van het bedrijf werd en aan wie ze vorige herfst zoveel aandelen gaf dat hij de meerderheidsaandeelhouder van het mediaconcern is.
De intelligente zakenman, die de Springergroep in het koppeloton van de digitale media heeft gezet, heeft een even flamboyant leven als de stichter
Axel Springer. Vooral de disconacht in 2018 met tien dj’s, 512 discoballen en een gezamenlijk optreden van The Village People met de leden van de raad van bestuur is The New York Times bijgebleven. De krant wijst er fijntjes op dat de danspasjes van de zwierige Döpfner tijdens een feestje indruk maakten op de stijve harken van Politico.
Niet alleen de NYT, maar ook veel Duitse kranten, vragen zich af waarom Reichelt zo lang zijn zin kon blijven doen, terwijl de verhalen over zijn grensoverschrijdend gedrag toch tot in de directiekamer waren doorgedrongen. Het lijkt erop dat Döpfner nu vooral bezorgd is voor het desastreuze imago dat The New York Times van zijn bedrijf schetst. In een e-mail aan de krant laat hij weten dat de cultuur op de redactie bij Bild niet zal worden gekopieerd in de VS. ‘In geen enkele van onze organisaties ter wereld zullen wij gedrag toelaten dat niet strookt met ons duidelijk beleid. Wij streven naar de hoogste ethische regels en een open, inclusieve cultuur.’