De Sutter: ‘Minder materniteiten is nog geen uitgemaakte zaak’
Vicepremier Petra De Sutter (Groen) verzet zich tegen de vermindering van het aantal kraamklinieken, zoals minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) eerder dit jaar voorstelde.
Vanmiddag bezoekt Petra De Sutter, zelf gynaecologe, de kraamafdeling van het AZ Oudenaarde. De materniteit wordt, net als zestien andere, in haar voortbestaan bedreigd als de plannen van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) onveranderd uitgevoerd worden. Hij wil de ziekenhuizen laten specialiseren. Daarbij past een vermindering van het aantal materniteiten.
Het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) berekende begin 2020 dat een kraamafdeling 557 bevallingen per jaar nodig heeft om ‘de kostprijs per bevalling te kunnen verlagen tot die van de efficiëntere materniteiten, zonder dat daarbij de goede zorg in het gedrang komt’. Momenteel ligt die grens op 400 geboorten. Het KCE pleitte daarom om de erkenning van 17 materniteiten in te trekken. Eigenlijk gaat het om 21instellingen, maar het Kenniscentrum oordeelde ook dat een vrouw binnen het half uur een kraamkliniek moet kunnen bereiken. Vandenbroucke volgde de aanbeveling in zijn hervormingsplannen die in februari werden gelanceerd.
De Sutter: ‘Ik steun de minister van Volksgezondheid in zijn plannen om de ziekenhuizen te laten samenwerken en te specialiseren. Daar wachten we al jaren op. Maar de kraamafdelingen mogen daarbij niet over eenzelfde kam geschoren worden. Over het algemeen is een bevalling minder ingewikkeld. Zorg die verbonden is met het begin of het einde van het leven, zoals palliatieve opvang, moet dicht bij de mensen georganiseerd worden. Die zorg vereist de meeste menselijkheid. De hervorming van de ziekenhuizen moet de patiënt ten goede komen, niet de jaarrekeningen.’
Bevallen in eigen buurt
Het KCE beaamde in zijn verslag dat ook de kleinere kraamafdelingen voldoende kwalitatief zijn. Maar bevallingen zijn onvoorspelbaar en vragen een constante aanwezigheid van personeel. Gezien de tekorten kunnen ze volgens het KCE elders op een efficiëntere manier ingezet worden.
De Sutter volgt dat argument niet. ‘Het klopt dat je een kraamafdeling niet kunt vergelijken met een spoedafdeling. Daar is een constante aanwezigheid nodig. Maar ik heb vroedvrouwen nog nooit met hun vingers weten draaien. Indien nodig, worden ze op andere afdelingen ingezet. Overigens kun je dat argument ook voor grotere ziekenhuizen hanteren. Het schrappen van een kraamafdeling kan trouwens gevolgen hebben voor andere afdelingen, zoals de pediatrie.’
Ze benadrukt het menselijke aspect. Aanstaande moeders bevallen het liefst in eigen buurt. Bovendien is er vervoersarmoede. ‘Niet iedereen heeft een auto. En hoe graag ik het ook zou willen, het openbaar vervoer is in tijden van medische nood geen alternatief. Dan wordt zelfs een half uur problematisch.’ Volgens haar moet er ook voldoende lokale kraamzorg zijn voor aanstaande moeders die de pre- en postnatale zorg thuis willen krijgen en alleen naar het ziekenhuis gaan om te bevallen.
‘Pragmatische man’
De huidige norm hoeft voor haar niet in steen gebeiteld te worden. De vicepremier vindt dat er moet worden gekeken naar het aantal bevallingen per gynaecoloog, eerder dan het aantal bevallingen per ziekenhuis. ‘Laat ons niet focussen op de eenzijdige sluiting van materniteiten. De beslissing leidt tot controverse, ligt lokaal gevoelig en dreigt de broodnodige ziekenhuishervorming te ondermijnen.’
De Sutter staat niet alleen in haar verzet. Eerder wezen zusterpartij Ecolo, de PS en CD&V het voorstel af. ‘Ik neem aan dat ze bij Vooruit ook niet zo gelukkig zijn, maar ik begrijp dat ze hun minister niet willen tegenspreken.’ Ze hoopt dat de her vorming, of op zijn minst delen er van, nog voor de zomer aan bod komt binnen de regering. ‘Frank is een pragmatische man. Hij gaf aan dat zijn voorstellen bespreekbaar waren. De efficiëntiewinsten die elders worden geboekt, kunnen geherinvesteerd worden, bijvoorbeeld in de kraamzorg.’
‘De maatregel dreigt de broodnodige ziekenhuishervorming te ondermijnen’
Petra De Sutter Vicepremier (Groen)