Sergej Lavrov jaagt nu zelfs Israël op stang
Door de oorlogssituatie verliest zelfs de Russische topdiplomaat Sergej Lavrov zijn cool. Zijn uitspraak dat ‘Hitler ook Joods bloed had’ jaagt het eerder neutrale Israël in de gordijnen.
Er was een tijd dat Europese politici met respect spraken over Sergej Lavrov (72). In 2004, intussen 18 jaar geleden, stelde Vladimir Poetin de carrièrediplomaat aan als minister van Buitenlandse Zaken. Met zijn beheersing van het diplomatieke jargon en zijn ernstige gezicht kreeg Lavrov het imago van ‘een Rus met wie te praten valt’. Natuurlijk verwoordde Lavrov alleen de standpunten van het Kremlin, maar er was een groot verschil tussen aan tafel zitten met Lavrov of met Poetin zelf.
‘Hij kan bijzonder vriendelijk zijn, maar ook beenhard. Een zeer goede diplomaat’, oordeelde de voormalige Belgische minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht (Open VLD) kort voor de Russische invasie in Oekraïne. Of Lavrov zelf gelooft wat hij zegt, is minder duidelijk. ‘Lavrov geeft nooit zijn mening. Hij is een topdiplomaat die doet wat Poetin wil’, zei De Gucht. ‘Lavrov beseft dat hij Poetin moet volgen als hij in het systeem wil overleven.’
Yair Lapid
De chef van de Russische diplomatie grossiert daardoor sinds de inval in Oekraïne in vaak ongeloofwaardige standpunten. Lavrov leidde de Russische delegatie op de onderhandelingen met Oekraïne in het Turkse Antalya, op 10 maart, toen de oorlog al ruim twee weken bezig was. Op de persconferentie na die vruchteloze top zat Lavrov te friemelen met de kabel van zijn oortelefoon en zei hij :‘Wij hebben geen plannen om andere landen aan te vallen. We hebben ook Oekraïne niet aangevallen.’
In een video-interview met het
Italiaanse actuaprogramma Zona bianca, vorige zondag op de commerciële zender Rete 4, deed Lavrov er nog enkele scheppen bovenop. De Russische slachtpartij in de voorstad Boetsja nabij Kiev is in scène gezet door de Oekraïeners, zei Lavrov. ‘Overduidelijk vals’, noemde hij alle bewijzen van het tegendeel.
Neonazistisch land
Tijdens het interview werd Lavrov ook gevraagd hoe Oekraïne een neonazistisch land kan zijn, ter wijl president Volodimir Zelenski zelf Joods is. ‘En wat dan nog?’, antwoordde Lavrov. ‘Dat doet niets af van de aanwezigheid van nazi-elementen in Oekraïne. Ik kan fout zijn, maar Hitler had ook Joods bloed. Wijze Joden zeggen dat de ijverigste antisemieten gewoonlijk Joden zijn.’
Die uitspraak deed meteen vele alarmbellen afgaan in Israël, dat net vorige week de Holocaust herdacht. Voor één keer reageerde zelfs premier Naftali Bennett, terwijl hij zich graag opwerpt als een neutrale bemiddelaar tussen Moskou en Kiev. ‘Ik bekijk de mededeling van de Russische minister met de grootste ernst’, zei hij op Twitter. ‘Zijn woorden zijn onwaar en zijn bedoelingen zijn fout.’
De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, Yair Lapid, ging een stap verder. ‘Dit is een onvergeeflijk en schandalig standpunt, een verschrikkelijke historische vergissing, en we verwachten een verontschuldiging,’ zei Lapid aan de nieuwssite Ynet. Lapid riep meteen de Russische ambassadeur op het matje.
Geen wapenleveringen
De verontwaardiging in Israël reikt verder dan de politiek. ‘De meeste van zijn opmerkingen zijn absurd, waanzinnig en gevaarlijk’, schreef Dani Dayan, de voorzitter van het Holocaust-memoriaal Yad Vashem in Jeruzalem, op Twitter. ‘Lavrov keert de Holocaust om: hij verandert de slachtoffers in criminelen met een compleet ongefundeerde claim dat Hitler van Joodse afkomst was.’
Tot nog toe was Israël – en aanvankelijk zelfs Yad Vashem – karig met veroordelingen van de Russische aanval in Oekraïne. Premier Bennett heeft die nog altijd niet expliciet veroordeeld, minister
Lapid wel. Hoewel het zelf een militaire grootmacht is, levert Israël ook geen wapens aan Oekraïne, alleen humanitaire hulp.
De redenen daarvoor zijn divers. Israël heeft een groot aantal Joodse inwoners uit zowel Rusland als Oekraïne. Die mochten inwijken na de val van de Sovjet-Unie. In buurland Syrië heeft Israël de Russen nodig. Die moeten wegkijken als Israël er Iraanse doelwitten bestookt – zowel Iran als Rusland steunt de Syrische dictator Bashar al-Assad militair. En Israël heeft lucratieve banden met enkele Russische oligarchen, van wie sommigen Joods zijn en een Israëlisch paspoort hebben, zoals Roman Abramovitsj.
Het is dus een prestatie dat Sergej Lavrov, dé Russische topdiplomaat, er met één interview in geslaagd is zelfs Israël tot verontwaardiging aan te zetten.
‘Dit is een schandalig standpunt, we verwachten een verontschuldiging’
Israëlisch minister van Buitenlandse Zaken