Links verenigt zich, Macron voelt de bui hangen
Het versnipperde Franse links lijkt op weg naar verzoening. De twee grootste partijen kwamen alvast tot een akkoord: Mélenchons LFI en de groenen trekken samen naar de parlementsverkiezingen.
De Franse groenen en La France Insoumise, de partij van Jean-Luc Mélenchon, zaten enkele dagen en nachten rond de tafel om een paar meningsverschillen weg te werken. Vooral die over Europa leken spelbreker te zijn. Tijdens de onderhandelingen werd door sommigen gemord dat Mélenchon ‘te gourmand’ was. Zijn onderhandelingspositie is natuurlijk gunstig. Hij haalde mooi 22 procent in de eerste ronde van de presidentsverkiezingen. De groenen waren het slachtoffer van die vote utile en moesten zich tevredenstellen met 4 procent. Zij eisten dat het woord écologique in het gemeenschappelijke vaandel opgenomen zou worden én dat ze hun kandidaten in genoeg kiesdistricten naar voren zouden kunnen schuiven, onder meer in enkele grote steden waar ze sinds een paar jaar de burgemeester leveren, zoals Lyon, Straatsburg en Bordeaux.
Op de avond van 1 mei kwam er witte rook en stuurde ‘La nouvelle union populaire écologique et sociale’ een persbericht de wereld in: ‘Wij willen afgevaardigden in een meerderheid van de kiesdistricten om te voorkomen dat Emmanuel Macron zijn oneerlijke en brutale beleid voortzet én om extreemrechts te verslaan.’ De partijen raakten het eens over een aantal kernpunten van het programma van Mélenchon: een verhoging van het minimumloon tot 1.400 euro, pensioen vanaf 60 jaar, de bevriezing van de prijzen voor levensmiddelen en de oprichting van een zesde republiek.
Nieuwe idee-fixe
In ruil mogen de groenen in 100 van de 577 kiesdistricten hun kandidaat kiezen. Over Europa is een gulden middenweg gevonden. ‘Als stichtend lid kan het Franse beleid er niet op gericht zijn de EU te verlaten of komaf te maken met de eenheidsmunt. Maar terwijl sommige Europese regels een steun in de rug zijn, zijn vele andere niet in overeenstemming of zelfs in tegenspraak met wat de ecologische en sociale noodsituatie behoeft’, aldus het communiqué.
Om een echt links blok te kunnen vormen – en wie weet zelfs het premierschap op te eisen (het nieuwe idee-fixe van Mélenchon) – zitten de Insoumis ook rond de tafel met de Parti Socialiste en de Parti Communiste Français. Die onderhandelingen verlopen moeizamer, al hoopt de communistische presidentskandidaat Fabien Roussel op een snel akkoord. ‘Er is alleen een plan A,’ zei hij gisterochtend op de radio, ‘en dat is om deze grote linkse coalitie te vormen en wraak te nemen voor de presidentsverkiezingen.’
Bij de PS lopen, naar verluidt, enkele tenoren niet echt warm voor een coalitie. Zij zijn bang dat de ‘PS een filiaal zal worden van La France Insoumise’, aldus oud-minister en senator Patrick Kanner. Vooral de entourage van oud-president François Hollande is er niet happig op. Zij stuurden een open brief naar hun aanhang om nee te zeggen tegen een ‘PS mélenchonisé’. De socialisten willen de pensioenleeftijd op 62 jaar houden, willen niet afzien van de arbeidswet die onder de vlag van Hollande werd goedgekeurd en ook op het vlak van de EU staan ze ver van LFI. Maar veel marge heeft de partij, die nog geen tiende haalde van het aantal stemmen dat Mélenchon kreeg, niet.
Zemmour ‘vraagt hulp’
En op rechts? Ook daar ijveren sommigen voor een blok tegen de presidentiële meerderheid. Marine Le Pen liet alvast verstaan dat haar partij, Rassemblement National, in alle 577 kiesdistricten
Richard Ferrand een eigen kandidaat naar voren zal schuiven. Partijvoorzitter ad interim Jordan Bardella hekelde de inconsistentie van Eric Zemmour, die Le Pen voortdurend bekritiseerde tijdens de presidentscampagne en ‘haar nu om hulp vraagt om verkozen te raken’. Maar in de tweede ronde is de partij van Le Pen wel bereid om kandidaten van het Reconquête! van Zemmour te steunen.
Intussen doet La République en Marche! van Macron er alles aan om het centrum zowel links als rechts verder te verbreden. ‘Sociaaldemocraten, socialisten en ecologisten hebben absoluut hun plaats in onze meerderheid’, aldus de voorzitter van de Assemblée Nationale, Richard Ferrand. De president zelf probeert langs de rechterzijde leden van Les Républicains – van kandidate Valérie Pécresse – te overtuigen zich aan te sluiten bij zijn partij. Dat leidt volgens Franse media tot onvrede bij zijn oud-premier Edouard Philippe, die zich met zijn partij Horizons een beetje buitenspel gezet voelt. Les Républicains willen onafhankelijk blijven, maar de lokroep van de meerderheid klinkt voor sommige verkozenen wellicht luider dan die uit de ruïnes van hun partijhoofdkwartier.
‘Sociaaldemocraten, socialisten en ecologisten hebben absoluut hun plaats in onze meerderheid’
Voorzitter Assemblée Nationale (LREM)