Risico op conflict tussen De Sutter en Bpost groeit
Terwijl Bpost alle zeilen bijzet om wendbaarder te worden én in zijn kosten te snijden, lijkt voogdijminister Petra De Sutter (Groen) andere prioriteiten te hebben, en dat dreigt te botsen.
Terwijl Bpost gisteren slaag kreeg op de beurs (zie inzet), spreken analisten vol lof over het management van het bedrijf. ‘Ceo Dirk Tirez doet alles wat hij kan. Hij doet veel meer dan zijn voorgangers. De resultaten in het eerste kwartaal waren goed, maar hij heeft ontzettend veel aan zijn hoofd’, zegt een analist die Bpost al lang volgt.
Wat Tirez op zijn bord krijgt, is dan ook niet min: de pakjesvolumes vallen fors terug door het aangetaste consumentenvertrouwen, de grootste klant Amazon vertrekt en door de inflatie moet het bedrijf dit jaar vier keer de lonen indexeren en stijgt de loonkost met 8 procent. Ondertussen blijven de volumes brievenpost dalen. Het bedrijf wil flexibeler en dynamischer worden en waar mogelijk de kosten reduceren.
Extra waarnemer
Voogdijminister Petra De Sutter (Groen) lijkt echter andere prioriteiten te hebben. Ze zoekt politieke steun om, boven op de huidige zes overheidsbestuurders, nog een waarnemer bij Bpost te installeren. Die zou haar permanent moeten inlichten over de plannen van Bpost. De Sutter zegt op het bedrijf te willen wegen. Ze bedankt voor een bloempotfunctie waarbij ze als voogdijminister alleen maar lintjes mag doorknippen. Dat betekent dat ze de informatie die haar vertrouwenspersoon aan haar zou doorspelen, actief wil gebruiken.
Sinds de beursgang van Bpost en het aanpassen van de wet op de overheidsbedrijven, wordt de strategie bepaald door de raad van bestuur en voert het management die strategie uit. De overheid duidt wel rechtstreeks de helft van de bestuurders aan. De Sutter wil daar nu actief tussen fietsen en persoonlijk mee de richting aangeven. Hoe dat past binnen het concept van deugdelijk bestuur van beursgenoteerde bedrijven, is onduidelijk.
Niets wijst erop dat Bpost flexibeler en wendbaarder maken tot de prioriteiten van de minister behoort. Dat blijkt ook uit een andere beoogde wijziging van de postwet waar De Sutter op aanstuurt. Ze wil bedrijven die met zelfstandige onderaannemers werken, verplichten om meer vast personeel in dienst te nemen. Het aantal losse arbeidskrachten zou beperkt moeten worden tot maximaal 20 procent. De ingreep moet fraude en misbruiken als kinderarbeid voorkomen.
Meer onderaannemers
Tirez zei bij de presentatie van de kwartaalcijfers dat ook Bpost zijn bedrijfsmodel zal moeten aanpassen. Nu werkt het bedrijf in essentie met personeel in eigen vaste dienst en wordt alleen een beroep gedaan op onderaannemers om de eindejaarspiek op te vangen. Volgens Tirez kunnen het model van Bpost en dat van spelers die met onderaannemers werken niet naast elkaar blijven bestaan in een concurrentiële markt. ‘Beide modellen moeten naar elkaar toegroeien.’ Dat betekent dat ook Bpost meer met zelfstandige onderaannemers wil werken. De nieuwe postwet, die een gelijk speelveld beoogt, laat dat toe.
Het is duidelijk dat De Sutter dat niet voor ogen heeft. Ze wijst op de voordelen van de nieuwe postwet die meer mensen sociale bescherming zal geven. De kans dat het tussen Bpost en de voogdijminister tot vonken zal komen, neemt toe. De relatie kwam al onder druk toen Bpost De Sutter niet inlichtte over de verkoop van de krantenwinkels aan een gokbedrijf. De Sutter zou die transactie niet goedgekeurd hebben.
‘Tirez moet doen wat hij nu doet: de organisatie bijsturen en blijven investeren in Radial in de VS. Dat bedrijf boekt goede resultaten’, zegt de analist van een bank die liever niet met zijn naam in de krant komt. Radial was afgelopen kwartaal het postonderdeel met de sterkste groei.
Het management van Bpost moet niet alleen rekening houden met de ambities van de voogdijminister, maar ook met de vakbonden. En die reageren ontstemd op de uitspraken van Tirez dat Bpost dynamischer, flexibeler en wendbaarder moet worden. Directeur Jean Muls, sinds januari verantwoordelijk voor de Belgische markt, werkt aan een transformatieplan.
Budgetten aanpassen
‘Flexibeler? We hebben tijdens de coronacrisis onze deugdelijkheid bewezen. Laat Muls maar zijn plan voorleggen, zodat we over iets concreets kunnen discussiëren. Zijn stageperiode mag nu wel aflopen’, reageert Geert Cools van de socialistische ACOD. Volgens Cools is het dringend tijd dat het in 2019 ingevoerde alternatieve distributiemodel aangepast wordt. Dat model botst op de limieten van de georoute die de rondes van de postmensen bepaalt. ‘De werklast is veel te ongelijk verdeeld over de medewerkers.’
Dat Bpost zou opschuiven naar het model van PostNL, ziet Cools helemaal niet zitten. ‘We zullen het model waartegen we al zo lang vechten nu toch niet zelf invoeren?’ Cools geeft toe dat de economie onder druk staat, maar trekt andere conclusies. ‘Dan moet je je budgetten aanpassen in plaats van er halsstarrig aan vast te houden.’ Bij Bpost lijken dus wel meer botsingen in de maak.
Niets wijst erop dat Bpost flexibeler en wendbaarder maken tot de prioriteiten van de minister hoort
‘Ceo Tirez moet doen wat hij nu doet: de organisatie bijsturen en blijven investeren in Radial in de VS’
Een analist