Van flashcrash naar whiplash D
e week begon maandagochtend met een flashcrash in Europa. Woensdag en donderdag bezorgde de Amerikaanse Nasdaq menige belegger een whiplash door eerste 4 procent hoger te schieten en daarna 5 procent te crashen. De groeibeurs noteert op de rand van een berenmarkt (vanaf 20 procent lager). Alles wijst erop dat we naar een ander tijdperk gaan, na een decennialange desinflatie en dalende rente. Maar beleggers hebben het moeilijk om afscheid te nemen. Zo stribbelt de Nasdaq, heel begrijpelijk, tegen om het donkere berenmarktbos in te lopen.
Er blijven ook voldoende kopers om de aandelen over te nemen tegen ‘redelijke koersen’. Volgens de kopers hebben de bedrijven ook over het jongste kwartaal sterke resultaten bekendgemaakt, ondanks de fors hogere (grondstoffen-)kosten. Tegelijk zijn de aandelenindices dit jaar flink in het rood gezakt. Het resultaat is dat de waarderingen van de aandelen zijn gezakt. Beleggers kunnen dus goedkoper kopen.
De beurzen noteren daardoor over het algemeen rond de gemiddelde waardering van de voorbij tien jaar. Aandelen op de Amerikaanse Nasdaq kosten ongeveer 21 keer de verwachte winst van de volgende twaalf maanden. De Amerikaanse S&P 500-index wordt verhandeld tegen minder dan 18 keer de verwachte winst. Aandelen uit Europa (Stoxx600 Europe) kosten zelfs maar 12,9 keer de verwachte winst en aandelen uit de groeimarkten 11 keer. Dat schommelt rond de gemiddelde niveaus van het voorbije decennium of zelfs lager.
Het grote verschil is de richting van de rente. De prijs van het geld is aan het toenemen. En fors: de Amerikaanse overheidsrente op tien jaar is in iets meer dan vier maanden meer dan verdubbeld: van 1,5 naar 3,1 procent. Ook de Duitse bunds trekken almaar verder weg van de nulrente en brengen nu 1,13 procent op. Voor de flashcrash was een trader van Citibank verantwoordelijk, maar de whiplash op Wall Street is een gevolg van het beleid van de Amerikaanse Centrale Bank en de Bank of England (BoE). De Fed stelde gerust door de rente met ‘maar’ 50 basispunten te verhogen en niet met 75. Maar de BoE verwacht een inflatie van 10 pro- cent en een afnemende groei. Dan kom je uit bij een hyperstagflatie en dat is extra gevaarlijk, omdat de groei wegzakt en de obligatierente klimt. Dat kan, want de Fed begint vanaf juni de balans af te bouwen. Zo verdwijnt een gigantische koper van à rato 47,5 miljard dollar obligaties per maand. Vanaf juni wordt dat zelfs 95 miljard dollar. Dat kan de rente nog hoger duwen. Het is te vrezen dat de aandelen niet zullen volgen.