Ontslag Coens heropent oude discussie: wat doet CD&V in Vivaldi?
Joachim Coens nam de verantwoordelijkheid, maar de zwartepiet voor de huidige malaise bij CD&V gaat duchtig heen en weer tussen Vlaamse en federale geledingen. Er wacht de nieuwe voorzitter veel masseerwerk.
Er stond gisteren oorspronkelijk geen partijbureau gepland – donderdag komt de bredere partijraad al samen – maar het aangekondigde vertrek van voorzitter Joachim Coens verplichte tot een digitaal samenkomen. Volgens diverse bronnen kwam daarbij opnieuw de vraag naar boven wat CD&V verloren heeft in de federale regering-De Croo.
Met name oud-minister Pieter De Crem duwt intern op die open zenuw. Hij ziet in de huidige implosie een bevestiging van zijn waarschuwing destijds in een interview in De Standaard dat CD&V electoraal zou bloeden door die keuze.
De Crem stond en staat niet alleen met die inschatting. Het is geen geheim dat er tot vandaag in de Vlaamse fractie en regering koele minnaars zitten van de compromissen die CD&V federaal – mathematisch overbodig – moet slikken. ‘We zitten daar helemaal in de buitenbaan, zowel communautair, budgettair als ethisch’, valt te horen op een Vlaams kabinet.
Uiteindelijk ging Coens eind 2020 akkoord met federale machtsdeelname tegen de achtergrond van een woekerende coronacrisis en afmattende regeringsvorming. Het regeerakkoord kreeg duidelijk groen licht bij het partijcongres, maar intern raakte de knop moeilijk omgedraaid bij sommige (Vlaamse) kopstukken, zoals minister Hilde Crevits (CD&V).
Harde oppositie voeren Het is een zenuw bij de christendemocraten waar ook de N-VA graag op duwt door het sinds de start te hebben over de ‘paarsgroene’ regering-De Croo. De vroegere kabinetschef van Crevits, professor milieurecht Kurt Deketelaere, nam op Twitter geen blad voor de mond. Het eerste dat CD&V volgens hem moet doen om er terug bovenop te komen, is Vivaldi verlaten en federaal harde oppositie voeren. Ook moet de partij beter presteren in de Vlaamse regering.
Zo’n exit uit de federale regering is voor alle duidelijkheid hier en nu niet aan de orde. Tot een echte discussie kwam het volgens aanwezigen ook niet tijdens het digitale partijbureau. Die lezing van het verlies wordt bovendien gecontesteerd, niet toevallig vanuit federale kabinetten. Daar wordt vooral gewezen op de stroom aan negatieve publiciteit die Vlaams minister Wouter Beke (CD&V) over de partij afroept en het Vlaamse stikstofakkoord waarmee CD&V landelijk in nesten komt. Het oprakelen van de oude discussie over de toetreding tot Vivaldi wordt er geduid als een ‘doorzichtige poging’ om de aandacht af te leiden. ‘Vraag maar eens aan de PS of Ecolo of Sammy Mahdi weegt op het asieldossier,
Vincent Van Peteghem forceerde een lagere btw op energie en de coronacrisis werd goed beheerd door Annelies Verlinden. Maar dat verbleekt door de Vlaamse problemen’, klinkt het op een federaal kabinet. Ook al zijn er ook op dat niveau vragen bij de slagkracht die de federale regering-De Croo nog wil en kan tonen.
De eerste opgave van de nieuwe voorzitter is duidelijk om rust in de tent te brengen. Kandidaat Mahdi wacht, als huidig federaal regeringslid, een delicate taak. Enerzijds moet hij federaal een nieuw gezicht lanceren als staatssecretaris van Asiel en Migratie, anderzijds groeit de druk intern om ook Vlaams een doorstart te ‘visualiseren’ door Beke te vervangen. Het dreigt meteen de autoriteit van de nieuwe voorzitter te testen, die net belooft de partij wat strakker in handen te willen nemen.
Het huidige ongemak bij CD&V wordt van dichtbij gevolgd door de andere regeringspartijen. Hoe dan ook wordt verwacht dat de partij zich forser gaat opstellen, federaal én Vlaams, om te beginnen in het stikstofdossier. ‘Wat goed is voor CD&V, is dat niet noodzakelijk voor de goede werking van de regeringen,’ vreesde een partijvoorzitter van de meerderheid gisteren.
Een exit is niet aan de orde, maar er zijn vragen bij wat de regering-De Croo nog wil bereiken