Rederij weigert nog langer plasticafval te vervoeren
Niet alleen de traditionele dumpplekken in Azië sluiten de deur voor westers plastic. Ook rederijen weigeren steeds vaker een rol te spelen in de omstreden handel. Al is de afvalstroom nog lang niet opgedroogd.
China en de andere Aziatische landen die steeds minder willen dienen als dumpplek voor plasticafval uit westerse landen, krijgen er een opmerkelijke bondgenoot bij. De Franse rederij CMA CGM, met 566 schepen de op twee na grootste ter wereld, weigert voortaan om plasticafval te vervoeren, naar waar dan ook ter wereld. Het gaat daarmee verder dan concurrenten Maersk, MSC en HapagLloyd, die twee jaar geleden besloten geen plasticafval meer te vervoeren naar China. Voor CMA CGM maakt het niet uit wat de eindbestemming is.
‘Door geen plasticafval meer te vervoeren met onze schepen, voorkomen we dat het wordt uitgevoerd naar plekken waarvan we niet kunnen garanderen dat ze het ook echt zullen recycleren’, zegt de rederij in een verklaring op haar website. Klanten die stiekem toch plasticafval in hun containers laden en daarop worden betrapt, zo waarschuwt ze nog, ‘worden onherroepelijk op een zwarte lijst geplaatst’.
Operatie Nationaal Zwaard Wereldwijd wordt jaarlijks ruim 380 miljoen ton plastic geproduceerd, tweemaal zoveel als twee decennia geleden. In 2019 werd slechts 9 procent daarvan gerecycleerd, blijkt uit cijfers van de Oeso. De helft verdwijnt op stortplaatsen.
Decennialang was China ’s werelds grootste afnemer van plasticafval. Begin jaren 90 importeerde het 72 procent van alle plastic waar andere landen van af wilden. Maar in 2017 startte het ‘Operatie Nationaal Zwaard’, een regeringsinitiatief dat de afvalimport sterk aan banden legde. Westerse landen zochten andere afnemers en kwamen meestal terecht bij Zuidoost-Aziatische landen zoals Indonesië en Maleisië.
Tom Zoete
‘Toen ook die landen strengere regels aannamen (in 2019, red.), verscheen Turkije op het toneel’, zegt Tom Zoete van Recycling Network, een consortium van ngo’s dat focust op afvalbeheer en recyclage. ‘Telkens als een land de deuren sloot, werd het plastic dus elders naartoe gebracht. Het probleem werd niet aangepakt, het werd voortdurend verschoven. Daarom vinden we het besluit van CMA CGM zo interessant. Als een rederij het afval niet langer naar plaatsen brengt waar de regels minder streng zijn, waar het plasapril
Vanuit België werd vorig jaar bijna 350 miljoen kilogram plasticafval geëxporteerd, blijkt uit cijfers van de Verenigde Naties.
voornamelijk wegens het grote volume aan doorvoer via de haven van Antwerpen.
Uiteraard belandt niet al dat afval op stortplekken in het zuiden. De grootste afnemer van Belgisch plastic is Nederland. Toch werd in 2019 ook nog ruim 85 miljoen kilo Belgisch plasticafval naar Turkije verscheept. (pvm)
tic gewoon verbrand mag worden of in de natuur mag worden gedumpt, is dat een concrete stap in de goede richting. We hopen dat andere scheepvaartmaatschappijen volgen, al is het natuurlijk niet de eindoplossing. Wij hopen nog steeds op een Europees totaalverbod op de export van plasticafval.’
Geen prioriteit
Dat meer en meer landen de deuren sluiten én dat de exportregels strenger worden – sinds januari vorig jaar ook in de EU – doet de afvalstromen namelijk nog steeds niet opdrogen. Half maakte het Basel Action Network, een Amerikaanse ngo die strijdt tegen de export van afval naar ontwikkelingslanden, in een rapport bekend dat de VS, Canada en de EU het voorbije anderhalf jaar toch nog ‘honderden miljoenen ton’ plasticafval hebben geëxporteerd naar landen waar dat niet gerecycleerd wordt.
‘
Er zijn steeds strengere Europese regels, maar die moeten wel afgedwongen worden’, zegt Zoete. ‘Lokale autoriteiten, ook de douane, moeten zich doorgaans focussen op drugs- en wapenhandel. Transporten van illegaal afval zijn zelden hun prioriteit en glippen zo door de mazen van het net.’ Interpol waarschuwde in 2020 nog voor een carrousel van illegale verschepingen die terechtkomen in Zuid- en Zuidoost-Azië, waarbij haventraders sjoemelen met de scheepspapieren. Ladingen plasticafval worden dan onder een andere code ingeklaard(DS 31 augustus 2020).
Een simpel exportverbod zal het probleem dus niet verhelpen. Zoete: ‘Zo’n verbod moet samengaan met het verder uitbouwen van de circulaire economie. Landen moeten niet alleen gedwongen worden om hun uitvoer stop te zetten, maar ook om de eigen recyclagecapaciteit op te schroeven én tegelijkertijd de productie van plastic af te bouwen.’
‘Er zijn sinds kort strengere Europese regels, maar die moeten wel worden afgedwongen’
Recycling Network
geflitst