Wachtlijsten in bijzonder onderwijs alsmaar langer

LEUVEN/BIERBEEK/BERTEM

Er zijn lange wachtlijsten in het buitengewoon onderwijs in onze regio. Verschillende ouders zitten met hun handen in het haar, want gewoon wat verder rijden is met kinderen met een speciale zorgnood niet altijd een optie.

Oona is vier jaar, en gaat al anderhalf jaar naar een gewone basisschool in Bertem. In het instapklasje lukte dat nog, maar in de eerste kleuterklas doken er problemen op.

Ze zat in een klasje met een dertigtal kindjes, en dat bleek veel te veel. ‘Ook thuis ging het steeds moeilijker, en eind oktober is ze verhuisd naar een speciale dagopvang in Gasthuisberg, Kleine K’, zegt moeder Kaatje. ‘Daar kan je als ouder terecht met je kleuter voor dagbehandeling bij problemen binnen de ontwikkeling en opvoeding van je kind. Uiteindelijk werd er vastgesteld dat Oona autisme heeft.’

De opvang in Gasthuisberg kan echter maar voor maximum drie maanden, dus in februari moest Oona terug naar de gewone school. ‘Dat bleek niet haalbaar. Zelfs halve dagen zijn te veel voor haar. Het is duidelijk dat het gewone onderwijs voor haar geen optie is. Sinds deze maand zit ze terug in de noodopvang in Kleine K, maar wij moeten op zoek naar een plaats in het buitengewoon onderwijs’, zegt ze.

En daar begint de miserie, want het buitengewoon onderwijs is de laatste jaren fel bevraagd. Voor kleuteronderwijs met type 9 autisme, kan je in het Leuvense alleen terecht in Woudlucht in Heverlee, of in Ten Desselaer in Lovenjoel. Beide scholen zitten volledig vol. ‘In Ten Desselaer staat onze dochter op de zesde plaats op de wachtlijst, in Woudlucht gelukkig op de eerste. Er is dus hoop. Maar evengoed kan het zijn dat ze uit de boot blijft vallen. En ik weet absoluut niet wat we moeten doen als ze geen plaatsje krijgt.’

Stress

‘Er is een plaatstekort in heel Vlaanderen en vaak worden plaatsen toegewezen op basis van afstand tot de school. Als ik vijf kilometer van huis al geen plaats vind, hoe gaan we dat dan veel verder vinden? Kunnen wij nog minder uren op school wel opvangen als gezin? Tal van vragen, die wel wat stress veroorzaken. Het leven thuis met een kind met autisme is al niet makkelijk, die extra stress voor de zoektocht daarbovenop maakt het nog zwaarder. Zeker omdat die nog maanden kan duren, en je toch redelijk alleen je weg naar een oplossing moet zoeken’, zegt Kaatje.

De scholen bevestigen het probleem. In Ten Desselaer in Lovenjoel zijn nog een paar plaatsen voor kinderen van type 3, maar type 9 kampt met lange wachtlijsten, net als in Woudlucht. Directeur Damiaan Ovaere van de school in Terbankspreekt van wachtlijsten van meer dan tien kinderen in het basisonderwijs, een vijftal in het secundair. ‘Er verschuift altijd nog wat tegen de start van het nieuwe schooljaar, maar een wachtlijst van meer dan tien kinderen is toch veel’, zegt Ovaere. ‘We zien de wachtlijsten de laatste jaren ook alsmaar langer worden. Wellicht is dat nog steeds een tegenreactie op het M-decreet, wat een goed idee was, maar duidelijk niet de goede oplossing is voor veel kinderen.’

Ovaere ziet een toenemend probleem, dat dringend een structurele oplossing nodig heeft op Vlaams niveau. ‘Een paar jaar geleden konden we ons nog behelpen met een extra klasje in een container, maar nu zijn de wachtlijsten overal te lang aan het worden. Heel wat kinderen dreigen niet het onderwijs te krijgen dat ze nodig hebben.’

Minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) toonde zich vorige week bewust van het probleem. In Vlaanderen zijn de afgelopen drie jaar vijfduizend extra plaatsen gecreëerd in het buitengewoon onderwijs. Er is nu opnieuw 25 miljoen euro vrijgemaakt voor extra capaciteit op langere termijn.