‘Mensen die al 20 jaar samen wonen, verplaats je niet zomaar’
De Antwerpse zorgorganisatie Heder wil alle gebruikers van de vestiging aan de Terninckstraat, mensen met een verstandelijke beperking, verhuizen. Hun vertegenwoordigers stappen naar de rechter.
‘Op een dag zei de verantwoordelijke: “We hebben een ander dagcentrum voor uw dochter gevonden. Ze zal daar heel goed zijn”. Ik viel uit de lucht. Ik wist nergens van’, vertelt Ester, de moeder van Andrea. Haar dochter is 29, heeft autisme en zegt maar twee woorden: ja en nee. De jonge vrouw gaat al tien jaar naar het dagcentrum van Terninck, een voorziening voor mensen met een verstandelijke beperking. Na een fusie in 2019 gingen ze verder onder de naam Heder. De zus van Dirk Maes, Hilde (63), verblijft sinds 2001 in het woonhuis van Terninck, nu Heder. Het woonhuis en het dagcentrum liggen naast elkaar en zijn vijf jaar geleden helemaal vernieuwd.
Maar als de directie haar zin krijgt, komen er op die locatie andere bewoners en gebruikers met een fysieke handicap en een hoger zorgprofiel, en dus ook een hoger persoonsvolgend budget.
Hilde en vijftien anderen moeten verhuizen naar een locatie die nog verbouwd moet worden. Andrea en de andere gebruikers van het dagcentrum mogen nu al niet meer naar het atrium waar het dagcentrum vroeger gevestigd was. Ze moeten naar ’t Salon, een oud herenhuis wat verderop. Hun vroegere dagcentrum is nu een ‘ontmoetingscentrum’ voor een andere doelgroep geworden.
Collectieve verhuizing
Dat steekt bij de familieleden en bewindvoerders. ‘Toen de fusie aangekondigd werd, is ons beloofd dat de eigenheid van Terninck bewaard zou blijven. Die belofte komen ze niet na’, zegt Maes. ‘Sinds de fusie zijn ook de meeste zorgmedewerkers van vroeger ontslagen of vertrokken. Zij hadden een sterke vertrouwensband met onze gasten. Elke keer afscheid nemen, deed pijn.’
Maes verwijst naar de lange geschiedenis van Terninck. Het dagcentrum werd vorige eeuw uit de grond gestampt door ouders van jongvolwassen kinderen met een beperking. In 2001, toen de ‘kinderen’ groter werden, werd daar een woonhuis aan toegevoegd. ‘Het was hun geruststelling voor de toekomst’, zegt Maes.
Bovendien leven de zestien bewoners van Terninck al ruim twintig jaar samen – bijna ‘als een familie’. Ze vormen een hechte groep met de bezoekers van het dagcentrum. ‘Je kunt ze niet zomaar verplaatsen of uit elkaar halen’, zegt Maes.
Na protest en een klacht bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap, werd er met Heder overleg gepleegd door de nieuwe gebruikersraad. Die gaf een negatief advies. Maar de directie blijft bij haar besluit. Alleen zullen de zestien bewoners nu collectief verhuisd worden, in plaats van ieder apart. Voor de gebruikers van het dagcentrum wordt een alternatief opgedrongen, alweer zonder overleg.
‘Ze hebben mijn dochter gezegd dat ze mee moest naar ’t Salon en natuurlijk volgt zij’, zegt Ester. ‘Feit is dat ze zo’n beslissing niet aan haar mogen overlaten. Andrea is verlengd minderjarig. Ik ben degene die beslist.’
Ook Hortensia (53), de zus van Rosita, mist de vorige werking van het dagcentrum. Vorige week hebben beide bewindvoerders de voorziening in gebreke gesteld, omdat ze niet akkoord gaan met de verhuizing. De voorziening heeft geantwoord dat alles conform verlopen is. Nu willen de twee Heder dagvaarden in een kortgedingprocedure in eerste aanleg. Volgens hun advocate, Zohra Othman, neemt de voorziening het niet nauw met de regels: ‘Dit kan niet zomaar. Verschillende bewindvoerders hebben nog geen nieuw contract ondertekend.’
‘Warm beleid verdwijnt’
Bij de invoering van het persoonsvolgend budget, in 2017, werd aan bewoners en gebruikers van voorzieningen zorggarantie beloofd. Een voorziening kan de zorg niet eenzijdig veranderen.
De bewindvoerders vermoeden dat het voor Heder interessanter is om mensen met een hoger zorgbudget in het woonhuis te laten intrekken. Bovendien worden de
Als de directie haar zin krijgt, komen er andere bewoners met een hoger zorgprofiel en dus ook een hoger persoonsvolgend budget