‘Ik heb altijd gebeden dat zoiets niet in Uvalde zou gebeuren’
De schietpartij op een lagere school SCHIETPARTIJ TEXAS in Uvalde, Texas heeft de Verenigde Staten diep geschokt. Het gemoedelijke stadje voegt zich in een rij van beruchte schietpartijen, zoals die in Sandy Hook in Connecticut en Parkland in Florida.
Elizabeth Ruiz Chavez kan de tragedie nauwelijks bevatten die zich deze week voltrok in haar geboorteplaats Uvalde, in de Amerikaanse staat Texas, op ruim een uur rijden van de grens met Mexico. Vechtend tegen de tranen vertelt ze over het dochtertje van haar neef, Maite Rodriguez. Zij was een van de negentien schoolkinderen die dinsdag omkwamen, samen met twee volwassenen, toen een achttienjarige schutter een bloedbad aanrichtte in de Robb Elementary School in het stadje.
‘Het is verwoestend, het is het allerergste, er zijn geen woorden voor’, zegt Chavez snikkend. ‘Gelukkig zijn mijn eigen meisjes bij me’, zegt ze op een herdenkingsbijeenkomst, waaraan ze deelneemt samen met haar man Vicente en dochters Angelina (14), Ayleen (11) en Aleida (8). Aleida had dinsdag een afspraak bij de tandarts en was daarom niet op school toen de schutter het vuur opende, vertelt Chavez. ‘Ze zat in de auto toen het allemaal gebeurde.’ Aleida kijkt met grote ogen toe.
Gebarricadeerd
De schietpartij op de lagere school heeft Uvalde en het hele land diep geschokt. Het is de dodelijkste op een Amerikaanse school sinds het bloedbad op de Sandy Hook-basisschool in Newtown, Connecticut, in december 2012. Daarbij kwamen 26 mensen om, twintig kinderen en zes volwassenen. Sindsdien zijn in de VS tientallen mensen gedood bij grootschalige schietpartijen, bij onder meer een muziekfestival in Las Vegas, een nachtclub en een middelbare school in Florida, een openbaar gebouw in San Bernardino, Californië, en een kerk en een Walmart-winkel in Texas. Maar dat er nu opnieuw een groot aantal schoolkinderen van rond de tien jaar is gedood bij vuurwapengeweld, maakt veel Amerikanen moedeloos.
‘Het is ontzettend droevig’, zegt Mariana Parra, die bloemen is komen leggen bij het naambord van de school, die gelegen is in een aangename woonwijk met stoffige wegen, omgeven door groen en bescheiden bungalows. ‘Onschuldige kinderen zijn vermoord, ze waren puur en hadden niets met de schutter te maken. Jongeren met problemen als hij zouden niet aan wapens mogen raken, dat is niet oké.’
De schutter, die uiteindelijk is omgebracht door een grenswacht,
had zich in een klaslokaal gebarricadeerd. Eerder had hij thuis, niet ver van school, zijn grootmoeder beschoten. Zij was zijn eerste slachtoffer en raakte zwaargewond. De meeste slachtoffers op school bevonden zich in de klas, samen met hun lerares. Lijkschouwers hadden DNA-materiaal nodig om de stoffelijke resten te identificeren.
Over de motieven van de dader, door de autoriteiten geïdentificeerd als Salvador Rolando Ramos, is nog weinig bekend (zie blz. 4). Hij kocht zonder problemen twee semi-automatische vuurwapens en munitie, wat legaal is in Texas. Kort voor zijn daden communiceerde hij via Facebook over zijn plannen, maakte gouverneur Greg Abbott van Texas woensdag bekend. Daarbij ging het om directe berichten aan een vijftienjarig meisje in Duitsland, liet Facebook weten. ‘Ik ga mijn grootmoeder neerschieten’, zou hij hebben geschreven, en: ‘Ik ga in een basisschool schieten.’
Vermoord terwijl ze leerlingen beschermde
Ruim een etmaal na het bloedbad is de Robb Elementary School omgeven door politieversperringen en tientallen voertuigen van Amerikaanse en internationale media. ‘Welcome’ en ‘Bienvenidos’ staat bij de naam van de school. Van de bevolking van Uvalde, ruim 15.000 inwoners, is meer dan 80 procent hispanic.
Veertiger Julio Garcia woont al zijn hele leven in Uvalde. Hij is vandaag bij een herdenkingsbijeenkomst samen met zijn vrouw en twee tienerkinderen. ‘We wonen in een stadje waar bijna iedereen iedereen kent, er is een sterk gemeenschapsgevoel, dus dit raakt ons allemaal’, zegt Garcia. Twee van de omgekomen schoolmeisjes zijn verre nichtjes, vertelt hij somber. ‘Er zijn geen woorden voor.’
Zijn dochter Yulissa Garcia (11), met een lange zwarte paardenstaart, ging eerder naar de Robb Elementary School, vertelt ze. ‘Het is een leuke school met veel activiteiten. Ik ben geschokt, dit is krankzinnig.’ Haar broer Abraham (16) is bevriend met een van de kinderen van lerares Irma Garcia, die bij het bloedbad omkwam. Zij gaf al 23 jaar les op de school. ‘Ze is vermoord terwijl ze haar leerlingen probeerde te beschermen’, zegt hij.
Dat Uvalde voortaan in een beruchte rij van Amerikaanse schietpartijen thuishoort, met namen als Sandy Hook, Virginia Tech, Parkland, San Bernardino en Columbine, kan Garcia nog niet geloven. ‘Ik had nooit gedacht dat iets als dit hier zou gebeuren’, besluit hij. ‘Het is ontzettend moeilijk.’
Ook Norma Jean Sandoval kan de tragedie nog niet goed bevatten. Zij gaf 28 jaar les op een andere school in Uvalde. ‘Uvalde is een mooie plaats om kinderen groot te brengen’, zegt ze. ‘Dit treft de gemeenschap enorm. Ik heb altijd gebeden dat zoiets als dit hier niet zou gebeuren.’
‘Jongeren met problemen zoals de schutter zouden niet aan wapens mogen raken’
Mariana Parra
Buurtbewoonster schooltje in Uvalde
Op 16 mei was Salvador Ramos jarig, hij werd 18. In de dagen nadien kocht hij op een volkomen legale manier twee half-automatische AR-15 geweren en de bijbehorende munitie. De foto’s van die wapens postte hij vervolgens uitgebreid op zijn sociale media. Volgens verschillende Amerikaanse media gaf hij bij de aankoop van die geweren alles bij elkaar 6.500 euro uit. Een week daarna vertrok Ramos met zijn gloednieuwe wapens voor zijn moordexpeditie naar de Robb Elementary school in Uvalde (Texas), waar hij zelf woonde. Het lijkt er dan ook heel sterk op dat Ramos al veel langer op zijn plan aan het broeden was. En dat hij gewacht heeft tot hij legaal wapens kon kopen alvorens toe te slaan.
Marinier worden, mensen doden
Het leven van Ramos zat al enkele jaren in een neerwaartse spiraal. De laatste maanden ging hij niet meer naar school. Hij werkte overdag voltijds in het plaatselijke Wendy’s-hamburgerrestaurant – waar hij volgens Adrian Mendes, de manager van dat filiaal, geen contact zocht met de rest van het personeel. ‘Hij werkte en kwam zijn loon ophalen, dat was het’, zei Mendes op CNN. The Washington Post sprak de voorbije dagen met verschillende vrienden van de jonge Ramos. Eén van hen, Santos Valdez (18), vertelde dat Ramos en hij goeie vrienden waren in de lagere school. ‘We speelden samen Call of duty en Fortnite. Maar toen gebeurde er iets heel vreemds. Op een dag kwam hij naar het basketbalpleintje met krabben over heel zijn gezicht. Van de kat, zei hij eerst. Maar toen bekende hij dat hij zichzelf had gesneden met een mes. Hard en veel. Zomaar, voor de lol.’
Stephen Garcia noemt zichzelf de beste vriend van Ramos toen die 14 was. ‘Hij was verlegen en raakte maar moeilijk uit zijn
‘Op een dag had hij krabben over heel zijn gezicht. Van de kat, zei hij eerst. Maar toen bekende hij dat hij zichzelf had gesneden met een mes. Hard en veel. Zomaar, voor de lol’ Schoolvriend
Santos Valdez