Olieboycot doet hoop op goedkoper tanken vervliegen
Het Europese embargo op Russische olie kan de prijs aan de pomp verder omhoog jagen.
Het was niet lang wachten op het effect van de Europese beslissing om de Russische olie in de ban te doen. Luttele uren nadat de EUleiders een akkoord bereikt hadden, stoomde de olieprijs op naar zijn hoogste peil in twee maanden. Brent-olie bereikte een niveau van ruim 124 dollar, zo’n 5 procent meer dan twee dagen geleden. Ruwe olie is al een halfjaar aan een gestage opmars bezig. De gevolgen zijn zichtbaar aan de pomp: vandaag stijgt de prijs van diesel opnieuw boven 2 euro.
De vraag is hoe de ban op Russische olie de prijs aan de pomp verder zal beïnvloeden. Chris Decroix van vergelijkingssite Carbu.com is duidelijk: ‘Op korte termijn zal het akkoord naar verwachting de ruweolieprijs doen stijgen. Dat zal uiteraard gevolgen hebben voor de brandstofprijs aan de pomp.’ Tegen het einde van de week verwacht Decroix nieuwe stijgingen voor zowel diesel als benzine. De prijsontwikkeling op middellange termijn is minder voorspelbaar. ‘Dat is koffiedik kijken.’
Prijsonzekerheid
In België is 29 procent van de olieimport afkomstig uit Rusland, zegt woordvoerder Jean-Benoît Schrans van de federatie Energia. De sector is al wekenlang bezig met het afbouwen van zijn afhankelijkheid van Rusland. ‘Er zijn al initiatieven genomen. Bedrijven hebben zich voorbereid door zich uit andere landen te bevoorraden.’
De afbouw van de Russische leveringen zal op korte termijn enige prijsonzekerheid tot gevolg hebben, vermoedt hij. ‘Maar wij schatten in dat er op langere termijn geen grote prijsstijgingen te verwachten zijn, omdat vraag en aanbod weer in evenwicht gebracht zullen worden.’
Andere olieproducerende landen zullen het aandeel van Rusland overnemen, denkt Schrans. Het gaat dan om Groot-Brittannië, Noorwegen, de Verenigde Staten en landen in het Midden-Oosten. ‘Dat zal wat tijd vergen, maar we verwachten geen noemenswaardige problemen’.
Toch zal de Europese beslissing op de wereldwijde oliemarkten zijn sporen nalaten, schrijft grondstoffenanalist Warren Patterson van ING in een analyse. Europa importeert nu 2,3 miljoen vaten per dag uit Rusland, ongeveer 26procent van de totale import. Daarvan zou binnen een halfjaar 90 procent wegvallen. Patterson heeft gisteren zijn prijsverwachting aangepast. In de tweede helft van dit jaar raamt hij de prijs van
Noordzeeolie (Brent) op 122 dollar per vat, in plaats van de 109 dollar waar hij tot nu toe vanuit ging. Ter vergelijking: in de eerste vijf maanden bedroeg de gemiddelde Brentprijs 102 dollar per vat.
Inflatievrees
De dreiging van een hogere olieprijs doet de inflatievrees opflakkeren. Energie is de belangrijkste aanjager van de stijgende levensduurte. De inflatie in de eurozone bedroeg in mei 8,1 procent, zo maakte de statistische dienst Eurostat bekend. Dat is viermaal zo hoog als wat de Europese Centrale Bank voor ogen heeft. In Estland steeg de inflatie voor het eerst boven 20 procent.
Voor de prijsvorming op de oliemarkt zal veel afhangen van SaudiArabië, schrijft Patterson. Van de Opec-leden heeft dat land de grootste reservecapaciteit: ongeveer 1,8 miljoen vaten per dag. Vermoed wordt dat de Arabieren niet erg bereid zijn om de kraan verder open te draaien. Een hogere prijs komt hen niet slecht uit.
De hoop is dat de handelsstromen zich verleggen. Als Aziatische landen zoals China en India de Russische olie opkopen die Europa weigert, zal de prijsstijging beperkt blijven. Die kans bestaat, omdat de Russen hun olie waarschijnlijk met korting op de markt zullen aanbieden. Maar het effect van de maatregel op de Russische inkomsten is dan wel beperkter.
Logistiek aanpassen
Behalve ruwe olie importeert de EU ook diesel en andere olieproducten uit Russische raffinaderijen. Voor België gaat het om ongeveer 10 procent van het totaal, zegt Schrans. Hij vermoedt dat andere raffinaderijen de productie zullen opdrijven in een reactie op de Europese beslissing. Mogelijk zal er ook diesel moeten worden aangevoerd van buiten Europa, bijvoorbeeld uit de Verenigde Staten. ‘De logistiek van de aanvoerketen zal aangepast moeten worden. Dat zal tijd vergen, en het brengt natuurlijk kosten met zich mee.’
‘Wij schatten in dat er op langere termijn geen grote prijsstijgingen te verwachten zijn, omdat vraag en aanbod weer in evenwicht gebracht zullen worden’
Jean-Benoît Schrans Sectorfederatie Energia