Een op de drie beginnende leerkrachten haakt weer af

Nog nooit was de nood aan leerkrachten in Vlaanderen en Brussel zo groot als dit schooljaar. Veel leerlingen zaten vaker dan hen lief was in de studiezaal en directeurs zoeken almaar vaker hopeloos naar vervangers.

Ondanks de grote vraag verlaten nog altijd veel leerkrachten het onderwijs. In de strijd tegen het lerarentekort is die grote uitstroom problematisch. N-VAparlementslid Koen Daniëls roept op om volop in te zetten op exitgesprekken met vertrekkers. De redenen voor hun vertrek blijven volgens hem te vaak onbekend. ‘Eerst en vooral op schoolniveau: waarom stopt iemand met lesgeven op een bepaalde school? Scholen moeten in de spiegel durven te kijken, al kan dat confronterend zijn. Ook bij wie start met de lerarenopleiding, maar ze niet afwerkt of niet voor het onderwijs kiest, moet die vraag gesteld worden. Dat geldt ook voor starters in het onderwijs.’

Zeker de uitstroomcijfers van die laatste groep – beginnende leerkrachten – spreken boekdelen: tussen 2015-16 en 2020-21 stapte in het secundair 37 procent van de starters uit het onderwijs. In het kleuteronderwijs gaat het in dezelfde periode om 30 procent, in het lager om 26 procent, blijkt uit een recente vraag aan Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA).

Cognitief psycholoog Wouter Duyck (UGent) roept al langer op om iets aan de uitstroom te doen. ‘Lange tijd was de boodschap dat er meer water nodig was in de emmer. Het probleem is net dat er gaten in de emmer zitten. Als we een derde van de 3.600 leraars die het onderwijs verlaten, kunnen houden, is het lerarentekort al voor de helft opgelost’, zegt hij. ‘Dat zijn mensen die trouwens al de positieve keuze gemaakt hebben. Het moet makkelijker zijn hen aan boord te houden dan nieuwe mensen te overtuigen.’

Toch zal er veel moeten veranderen om dat mogelijk te maken. Vier leerkrachten die hun school verlieten, vertellen vandaag in deze krant waar het volgens hen fout loopt. Van werkonzekerheid en administratieve overlast tot het gebrek aan respect van ouders: de motieven zijn talrijk en onderstrepen de urgentie van een groter plan om het onderwijs te hervormen.

Geen beroepsgroep zo gewild als leerkrachten. Dat moet resulteren in eindeloos respect en voortdurende bevestiging, denk je dan.

Het tegendeel is waar. Vier leerkrachten vertellen waarom ze hun baan in het onderwijs weer vaarwel zegden.