Giraffen met de langste nekken waren het meest sexy
Lang werd gedacht dat giraffen een lange nek hebben ontwikkeld om van de hoogste blaadjes te kunnen snoepen. Mogelijk speelde seksuele selectie ook een rol.
Het kan er heftig aan toe gaan als mannetjesgiraffen met elkaar strijden om een wijfje. Ze zwiepen hun nekken tegen elkaar aan en delen kopstoten uit. Maar die schermutselingen zijn waarschijnlijk kinderspel vergeleken met de gevechten die zich 17 miljoen jaar geleden afspeelden, toen verre voorouders van deze zoogdieren elkaar troffen op de savanne in het huidige China.
De al lang uitgestorven giraffeachtige Discokeryx xiezhi, vernoemd naar een legendarisch Chinees wezen dat lijkt op een eenhoornige geit, was met 140 kilogram vrij klein, ongeveer het formaat van een schaap (of flinke geit). Toch had hij al aardig wat kenmerken van de huidige giraffe. Zo vertoonden hun skeletbouw en gebit gelijkenissen. Maar met zijn dikke, afgeplatte schedeldak en bredere nekwervels moet hij een stuk robuuster zijn geweest.
Vechtersbazen
Een team wetenschappers uit China, de VS, Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland concludeerde deze week in vakblad Science dat het vechtersbazen waren. De onderzoekers analyseerden botfragmenten die eind jaren 90 gevonden zijn in het noorden van China.
Toen de voorouders van de giraffen miljoenen jaren geleden de bossen verruilden voor de savanne, moet een lange nek voordelig zijn geweest om bij blaadjes te kunnen die buiten het bereik lagen van andere herkauwers. De lange giraffennek werd door Charles Darwin gepresenteerd als een voorbeeld van adaptieve evolutie en natuurlijke selectie.
Nek uitrekken
Met zijn leer verwees Darwin de theorie van een van zijn voorgangers, natuurwetenschapper Jean-Baptiste Lamarck (1744-1829), naar de prullenbak. Volgens Lamarck hadden giraffen lange nekken ontwikkeld doordat de dieren hun nek uitrekten om aan hoge blaadjes te kunnen. Die uitgerekte nek zouden de dieren generaties lang doorgegeven hebben aan hun nakomelingen, tot de nek zijn huidige lengte bereikte.
Lamarck had het mis. Maar wellicht had Darwin ook niet helemaal gelijk. Daarop hinten de wetenschappers in Science. Zij denken dat de groei al veel eerder was ingezet. ‘We vermoeden dat een stevige, lange nek gunstig was tijdens gevechten en dat seksuele selectie de eerste aanzet gaf tot deze ontwikkeling’, zegt de eerste auteur van de studie, Shi-Qi Wang, van het Institute of Vertebrate Paleontology and Paleoanthropology in Peking. ‘Mogelijk vonden vrouwtjes de mannetjes met de langste nekken het aantrekkelijkst.’
Shi-Qi Wang hoopt de komende jaren meer skeletten van giraffeachtigen te onderzoeken om de evolutie van de nek nog beter te kunnen duiden.
‘We vermoeden dat een stevige lange nek gunstig was tijdens gevechten’
ShiQi Wang Auteur studie in ‘Science’