Snaefell Mountain zien en sterven
Tijdens de pas afgelopen Isle of Man TT motorraces lieten vijf rijders het leven. Daarmee was het niet eens de dodelijkste editie. ‘De TT-racers vormen dat ene procent rijders dat de meest extreme kick opzoekt.’
Een stratencircuit waarbij motorrijders over een afstand van iets meer dan zestig kilometer tegen of voorbij hun eigen limieten racen, terwijl verlichtingspalen, bomen, omheiningen en huizen met een gemiddelde snelheid van gemakkelijk 190 kilometer per uur voorbijflitsen: dat is de jaarlijkse Isle of Man TT (‘Tourist Trophy’), die telkens opnieuw twee weken van de meest bloedstollende en tragische gebeurtenissen in de motorsport bundelt. Wie bij de race likkebaardt, kan buitenstaanders amper uitleggen waarom. Wie de race verafschuwt, kan onmogelijk begrijpen dat iemand hierbij likkebaardt.
Critici vinden hun argument snel. De Isle of Man TT, die wordt gereden op het gelijknamige eiland tussen Groot-Brittannië en Ierland, eist elk jaar levens. Als dat er één is, was het een milde editie. Dit jaar vielen er vijf doden.
‘De TT is een van de meest uitgesproken plekken waar iemand zijn lot in eigen handen neemt en zegt: “Dit is mijn leven, ik doe ermee wat ik wil”’
265 doden
‘Het is met grote droefheid dat we kunnen bevestigen dat Roger Stockton (56) en Bradley Stockton (21) zijn omgekomen tijdens een incident in de tweede en laatste ronde van de tweede Sidecar Race’, zette de TT-organisatie zaterdag op haar website. ‘Het incident deed zich voor bij “Ago’s Leap”, iets minder dan een mijl ver in de ronde.’
Vader en zoon Stockton zaten samen in een motorfiets met zijspan. Voor Roger was het zijn twintigste deelname aan de TT, zijn zoon reed voor het eerst op Man. In de tien dagen voordien moest de TT-organisatie drie keer een soortgelijk statement publiceren. De 29jarige Mark Purslow overleed tijdens een kwalificatiesessie op 1 juni. Op 4 juni kwam de Fransman César Chanal om, ook bij ‘Ago’s Leap’, en ook tijdens een race met zijspan. Twee dagen later stierf de 52-jarige Noord-Ier Davy Morgan. Hij reed al mee op Man sinds 2002. Op het eiland lieten sinds 1911 265 motorrijders het leven. In 1970 waren het er zes.
Pieter Ryckaert
De overlijdensberichten van dit jaar staan op de zwart-gele website van de TT, tussen de diverse triomfen. Eén naam springt eruit: die van Peter Hickman. Met vier zeges dit jaar, in diverse categorieën, bouwt hij verder aan zijn statuut van TT-legende. ‘Uiteraard zijn mijn gedachten bij wie na deze week niet naar huis terugkeert’, zei Hickman tegen de BBC. ‘Het is een harde sport, en het is een harde week geweest. Er zijn enorme ups en downs bij dit ding, we weten dat allemaal.’
Geen grindbak
‘Sinds een paar jaar durf ik niet meer echt te kijken naar de TT, net omdat ik Hickman ken en hij het daar zo goed doet’, zegt Pieter Ryckaert, hoofdredacteur van het maandblad Motorrijder. Hij volgde de race al vier keer als toeschouwer op het eiland. ‘Tegelijk zal ik de TT altijd verdedigen. We leven in een tijd waarin iedereen vindt dat het zomaar kan om anderen op te leggen wat mag en wat niet, zeker als het gaat over welke risico’s je mag nemen. En toch gaan die rijders, wars van alle conventies, elk jaar de uitdaging met zichzelf aan om zo snel mogelijk het circuit rond te rijden.’
Bij de TT vertrekken de racers een per een voor hun rondjes langs het circuit rond Snaefell Mountain. Wie binnen zijn categorie de beste tijd neerzet, wint die.
Voor veel raceliefhebbers is SpaFrancorchamps, waar dit jaar voor het eerst sinds 2003 nog eens een 24-uursrace voor motorfietsen werd georganiseerd, het mooiste circuit. Maar dat is een afgesloten, gecontroleerde omgeving. De rand van de racebaan is er geen voetpad, wel een grindbak zonder obstakels waarin je kunt doorglijden als je valt en dus relatief weinig kans op blessures loopt. De 60,73 kilometer langs de ‘gewone’ bochten en heuvels van Man vormen, door de obstakels en het levensbedreigende risico, in de ogen van velen de ultieme omloop.
‘De racers uit de MotoGP (de hoogste raceklasse, red.) krijg je niet naar het Isle of Man’, zegt Ryckaert. ‘Die vinden die plek complete waanzin. Binnen het motorrijden zijn de rijders van de TT een aparte soort. Het is dat ene procent dat de meest extreme kick opzoekt, door te jagen op de overwinning. De TT is een van de meest uitgesproken plekken waar iemand zijn lot in eigen handen neemt en zegt: “Dit is mijn leven, ik doe ermee wat ik
Hoofdredacteur
wil.”’
Die koppigheid weet de fans te charmeren, en dat geldt zeker voor het thuispubliek. De Britten zijn cultureel bijna verplicht flegmatisch in het leven te staan. In combinatie met de idolatrie voor sportmotoren, die bijna overal elders is uitgestorven, slaat The Isle of Man TT recht in hun sweet spot toe.
Ryckaert: ‘De racers op Man zijn ook geen supersterren. Iedereen die daar meedoet, vertrekt met zenuwen omdat hij of zij weet dat elke fout de laatste kan zijn. Ze doen het voor het gevoel dat ze het hebben overleefd, wanneer ze terugkomen. Dat is hun mindset, en die is heel moeilijk te vatten als je er zelf niet racet. En wie het daarmee niet eens is, die moet het niet willen snappen, maar moet het ook niet willen veranderen.’
De waan van de dag snappen, begint bij de tijdgeest vatten. Onder de noemer Zeitgeist gaat De Standaard dieper in op drie kwesties die de wereld en onze levens overhoophalen: burnout, cryptomunten en Europa na de Russische agressie.
Jonge mensen zijn passioneel bezig met cryptomunten, centrale banken hebben er schrik van, sommige staten drijven er hun handel in, en crypto’s bepalen wat tegenwoordig kunst is. Worden zij de goudstandaard van de digitale wereld? Onze technologie en economiejournalisten ontcijferen de cryptohype.