Jongeren kunnen binnenkort in therapie vanuit hun slaapkamer
Onlinetherapie voor volwassenen is erg succesvol. Vlaams minister van Welzijn Hilde Crevits (CD&V) wil nu ook een onlineaanbod voor jongeren tussen 16 en 23 jaar creëren. Je hoeft niet meer naar de therapeut, die komt wel tot bij jou.
Eerstelijnshulpdiensten zoals Awel, Tele-Onthaal en de Zelfmoordlijn krijgen veel jongeren in hun chatbox. De drempel is laag en je kunt er anoniem terecht. Maar na een of enkele gesprekken stopt het daar. ‘Er is nood aan meer’, zegt Herwig Claeys, psycholoog en begeleider van de onlinehulp voor volwassenen. ‘Die diensten merken zelf dat er jongeren zijn die langdurige hulp nodig hebben en vinden het jammer dat er geen onlineaanbod is waarnaar ze hen kunnen verwijzen.’
‘We merkten het zelf in de coronaperiode. Jongeren namen toen contact met de onlinehulpverlening voor volwassenen. Ze zeiden dat ze alleen op hun kamer zaten en dat niemand wist hoe rot ze zich voelden.’
Chatten
De troef van onlinehulpverlening: je hoeft er je huis niet voor uit, zelfs je slaapkamer niet, en je kunt de lange wachtlijsten omzeilen. Het nadeel: bij anonieme hulp kun je niet zo’n sterke vertrouwensband aangaan met je therapeut.
Daarom bestaat het aanbod van de huidige onlinehulpverlening voor volwassenen uit een gemengde vorm: je begint bij een website met informatie, waar je bijvoorbeeld ook een zelftest vindt. Vervolgens kun je met een zelfhulpprogramma aan de slag. Tenslotte kun je chatten met een hulpverlener.
Chatten is populair onder jongeren, maar het is niet hetzelfde als een face-to-facegesprek met een therapeut. Het is bekend dat, in therapie, de interactie met de therapeut belangrijk is. ‘Klopt’, zegt Claeys. ‘Maar ook via de chat kan er een vertrouwensband ontstaan. Toegegeven: iemand zien is nog beter. Sommige gebruikers van onze online hulp vragen daarnaar, anderen niet. In de nabije toekomst willen we beeldbellen toevoegen, en dat zullen we zeker ook voor de jongeren doen.’
‘In de coronaperiode namen jongeren contact met de onlinehulpverlening voor volwassenen. Ze zeiden dat niemand wist hoe rot ze zich voelden’
Herwig Claeys
Het huidige onlineaanbod voor volwassenen is heel specifiek, en richt zich op symptomen, zoals alcoholmisbruik, drugs- en gokverslaving, depressie. Voor jongeren zal wellicht een tweevoudige ingang gecreëerd worden: aan de ene kant onlinehulpverlening voor specifieke problemen, zoals depressie, angsten of zelfverminking. Aan de andere kant een aanbod ‘voor jongeren die zich slecht in hun vel voelen’. Zij kunnen via het onlineaanbod een beter inzicht in hun klachten krijgen en zien welke begeleidingstrajecten mogelijk zijn.
‘We moeten het aanbod nog verder uitwerken’, zegt Claeys. ‘We hopen het over zes maanden klaar te hebben. Feit is dat menselijke problemen vaak niet in één vakje te stoppen zijn. Dat merken we ook bij de volwassenen. Je kunt alcoholverslaafd zijn én depressief. We hopen daar met het beeldbellen aan tegemoet te komen. We zullen zeker ook doorverwijzen naar offlinehulp indien nodig.’
Moeilijke levensfase
er
‘Het is zeer goed dat er een onlinehulpaanbod voor jongvolwassenen komt’, zegt psychologe en onderzoekster Inez Germeys (KU Leuven). ‘Het is de moeilijkste levensfase, omdat er zoveel tegelijk moet: school afmaken, relaties vormen, je losmaken van thuis, werk vinden. Daardoor is het ook de kwetsbaarste periode voor het ontwikkelen van psychische problemen.’
‘Nu vallen zij vaak tussen wal en schip, tussen de psychiatrie voor kinderen en die voor volwassenen. Het is nochtans belangrijk om er snel bij te zijn – en dan bedoel ik niet alleen met medicatie. Met vroege therapie kan men preventief ingrijpen, werken aan groei en herstel, en zo problemen op langere termijn ten dele voorkomen.’
Het aanbod voor jongeren zal ontwikkeld worden door de centra voor geestelijke gezondheidszorg en gepromoot worden via sociale media en de jeugdzorg.
Ook online hulp voor zwangeren
Er zijn vijf grote thematische websites voor online hulp voor volwassenen: de website alcoholhulp.be ging als eerste online in 2009 en bereikte al meer dan tien miljoen bezoekers. Er werden 25.000
begeleidingstrajecten opgestart, waarvan bijna 10.000 met chatgesprekken.
De websites cannabishulp.be en gokhulp.be, die in 2011 en 2012 werden opgestart, konden sindsdien rekenen op 1,3 miljoen en 1,2 miljoen bezoekers. In totaal telden de vijf websites, waaronder ook nog drughulp.be en depressiehulp.be, in 2020 ruim twee miljoen bezoekers.
Behalve voor jongeren wordt er een specifiek aanbod uitgebouwd voor vrouwen met angsten en depressieklachten tijdens de zwangerschap. Dit gebeurt in samenwerking met het Vlaams Expertise Netwerk Perinatale Mentale Gezondheid.
In 2021 werd al voor 600.000 euro geïnvesteerd in de online hulpverlening. Vlaams minister van Welzijn Hilde Crevits (CD&V) investeert 865.541 euro in 2022 en
933.340 euro in 2023. (vbr)
Psycholoog