‘België dreigt als verstekeling van Navo gezien teworden’
‘België staat er op de Navo-top van Madrid alleen voor en DEFENSIE dreigt zich in negatieve zin te onderscheiden door de zwakte van zijn engagement.’ De ambassadeurs van ons land bij de EU en de Navo zijn duidelijk: het defensiebudget moet omhoog.
De Navo-top in Madrid, op 29 en 30juni, komt met rasse schreden dichterbij en de federale regering hoopt daarom vrijdag een akkoord te bereiken over de verhoging van het defensiebudget naar 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp) in 2035. De groene partijen, die geen voorstander zijn, spelen het hard. In de commissie Defensie zou normaal gisteren gestemd worden over twee resoluties (van de N-VA en de MR) die de regering aanmanen om naar 2 procent te gaan. Maar dat werd uitgesteld naar 28 juni, de dag waarop premier Alexander De Croo (Open VLD) afreist naar Madrid.
Een advies van de federale overheidsdienst Buitenlandse Zaken, dat gebaseerd is op input van de Belgische ambassadeurs bij de Navo en de EU, en dat de De Standaard kon inkijken, laat er geen twijfel over bestaan welke weg het uit moet. De tekst is een vier pagina’s tellend pleidooi voor een verdere verhoging van het defensiebudget. De tekst maakt duidelijk dat Pascal Heyman, de Belgische vertegenwoordiger bij de Navo, en Willem van de Voorde, ambassadeur van de Permanente Vertegenwoordiging bij de Europese Unie, waarschuwen voor zware imagoschade nu bijna alle Navo-landen hun defensie-inspanningen een na een hebben opgeschroefd.
Van de dertig Navo-landen zijn er nog maar vier die geen concreet traject hebben richting een defensiebudget van 2 procent van het bbp, staat in de brief. Het gaat om Canada, Portugal, Luxemburg en België. En aangezien Luxemburg de facto is vrijgesteld omdat zijn kleine leger zo’n budget niet zou aankunnen, zit ons land in de top 3, zij het aan de foute kant van de tabel. Erger nog, klinkt het in het advies: ‘België staat op de laatste plaats van de drie en van alle dertig bondgenoten.’
Grotere risico’s nemen
‘In tegenstelling tot vorige Navotopontmoetingen waar ons land zich verschool in de schaduw van Duitsland, (...) staat België er op de top van Madrid alleen voor en dreigt het zich in negatieve zin te onderscheiden door de zwakte van zijn engagement’, luidt het. De Duitsers hebben na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne namelijk een spurt ingezet naar de 2 procent. Niet dat de Belgische militairen niet geapprecieerd worden als ze worden ingezet, integendeel. Maar ‘het engagement van de Belgische strijdkrachten blijft ver achter bij de verwachte doelstellingen’. Door ‘een sterke versnippering van de inspanningen’ ontbreken het ‘massa-effect en efficientie’, schrijft Buitenlandse Zaken. Er is internationaal gemor omdat het Belgische leger zich te vaak beperkt tot nichecapaciteiten en ‘de riskantere taken aan onze partners overlaat’. Als België internationaal geloofwaardig wil blijven, moet volgens de nota het budget dus omhoog én moeten de regering en de defensiestaf bereid zijn om grotere risico’s te nemen.
Dat zowel het Navo-hoofdkwartier als de Europese instellingen zich in Brussel bevinden, is des te meer reden waarom ons land imagoschade dreigt op te lopen als De Croo met lege handen naar Madrid moet. Ons land loopt ‘het risico om
Er is internationaal gemor omdat het Belgische leger ‘de riskantere taken aan onze partners overlaat’
als verstekeling te worden gezien’. ‘Hoewel ons land voorstander is van een sterke Europese defensie en meer aandacht voor Afrika, zet het zijn personeel niet noemenswaardig in voor EU-missies en operaties.’
Tegenstrijdige houding
Buitenlandse Zaken wijst op de tegenstrijdige houding van België als het om defensie-uitgaven gaat. ‘Ons land kan zich niet tegelijk verzetten tegen een verhoging van de gemeenschappelijke budgetten (in de EU en de Navo, red.) en er officieel de voorkeur aan geven te investeren in het nationale instrument, zonder voldoende inspanning of overtuigende output op dat gebied.’
Door de stemming in de commissie uit te stellen, hoopt de N-VA de druk op de regering hoog te houden. Van de resoluties zelf zal de regering niet meer wakker liggen, aangezien De Croo al in Madrid met de andere Navo-leiders rond de tafel zal zitten op het moment dat het parlement zich hier over de kwestie buigt.