Belgische aanpak van belastingparadijzen nog altijd kaas met gaten
EERLIJKE BELASTINGEN Het Rekenhof heeft kritiek op de Belgische fiscus voor zijn aanpak van bedrijven die betalingen doen aan belastingparadijzen. Het ontbreekt ook aan een eenduidige lijst.
Sinds de schandalen met bedrijven die via belastingparadijzen hun belastingen tot een minimum beperken, is er werk gemaakt van regelgeving om het gebruik van fiscale constructies tegen te gaan. Toch is er in België nog werk aan de winkel, zegt het Rekenhof in een rapport. De lijst met belastingparadijzen is onduidelijk en de fiscus controleert te weinig de bedrijven die mogelijk frauduleus met belastingparadijzen werken.
Het is voor bedrijven niet verboden om zaken te doen met belastingparadijzen, zegt het Rekenhof. Wie bijvoorbeeld een machine naar de Maagdeneilanden wil uitvoeren, mag dat. Alleen moeten bedrijven het aangeven als ze bedragen boven de 100.000 euro naar die belastingparadijzen overmaken.
De fiscus kan dan nagaan of het doel van die overschrijving wettelijk en proportioneel is. Als een winkelketen bijvoorbeeld aan een moeder- of dochteronderneming in een belastingparadijs enorm veel betaalt voor het gebruik van de merknaam, grijpt de fiscus in.
De fiscus maakte het bedrijven ook niet altijd gemakkelijk: er circuleren liefst drie lijsten met belastingparadijzen. Bovendien dateert de laatste aanpassing van die lijsten uit 2016. Daardoor is het voor belastingplichtigen niet altijd duidelijk of een land al dan niet een belastingparadijs is en of ze een transactie met dat land moeten aangeven.
Dat er geen eenduidige lijst van belastingparadijzen bestaat, is volgens fiscaal expert Michel Maus (UGent) niet typisch een Belgische tekortkoming. ‘Het ligt politiek gevoelig. Ook in de Europese Unie is er geen duidelijke lijst. Luxemburg werd ooit bestempeld als een belastingparadijs, maar de EU vond het niet kunnen dat een EU-land op een dergelijke lijst zou staan. Gevolg: Luxemburg werd van de lijst afgehaald.’
Meerwaardebelasting
Maus vindt dat de EU een grote verantwoordelijkheid draagt voor het uitblijven van zo’n lijst. Maar het is ook moeilijk om precies te definiëren wat een belastingparadijs is. ‘Bijna ieder land heeft nog fiscale oases. In België is dat het ontbreken van een meerwaardebelasting op de verkoop van aandelen.’
Het Rekenhof heeft ook vragen bij de bedrijven die de fiscus eruit pikt voor een grondige controle. Hij checkt vooral bedrijven die hun betalingen aan belastingparadijzen melden. De fiscus zou zich daarentegen – met behulp van risicoprofielen bijvoorbeeld – beter richten op de bedrijven die zaken doen met belastingparadijzen en dat nu niet aangeven.