Regering verbiedt online aankoop wapens uit buitenland
In de strijd tegen wapengeweld en de opmars van zelfgemaakte en 3D-geprinte vuurwapens, wordt de wapenwet aangevezen. Een hiaat wordt opgelost waardoor particulieren op buitenlandse sites wapens konden kopen.
Na de racistisch geïnspireerde moorden van Hans Van Themsche in Antwerpen in 2006 verstrengde de Belgische wapenwetgeving fors. Voor de meeste vuurwapens werd een vergunning noodzakelijk. Tot dan volstond voor de aankoop van sport- en jachtwapens een registratie; een wachtperiode of voorafgaande controle was niet nodig.
Sindsdien daalde het aantal dodelijke incidenten met vuurwapens, van een zestigtal in 2004 naar zo’n twintig de jongste jaren. Maar veel wapengeweld blijft onder de radar, zeker wanneer er geen dodelijke slachtoffers vallen. Ook het drugsgeweld in Antwerpen en nu ook Brussel toont aan dat de wetgeving en handhaving gaten vertoont.
Daarom wordt de wapenwet verder verstrengd, met een wetsontwerp van minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open VLD) dat al groen licht kreeg van de regering en nu in de Kamer met spoed behandeld wordt.
De wapenwet van 2006 verbiedt in België de verkoop van wapens op afstand, zoals via het internet of via postorder, aan privépersonen. Maar de aankoop vanop afstand is in ons land niet expliciet verboden. De veiligheidsdiensten stellen vast dat steeds meer particulieren door dat hiaat wapens kopen op buitenlandse websites, om ze vervolgens te laten leveren met een koerierdienst.
Het gevolg van de huidige regel is dat kopers die niet over de juiste vergunning beschikken, pas strafbaar zijn wanneer ze het vanop afstand gekochte wapen effectief in hun bezit krijgen. ‘Deze praktijk omzeilt de wet en brengt de openbare veiligheid in gevaar’, verdedigt Van Quickenborne de verstrenging.
‘Als er indicaties zijn dat iemand online wapens heeft gekocht, zal de politie niet langer moeten wachten tot het wapen geleverd is’
Nils Duquet
Directeur Vlaams Vredesinstituut
Die situatie wordt nu aangepakt: voortaan zal het ook verboden zijn om wapens vanop afstand aan te kopen of te ontvangen. Een tweede lacune bestond erin dat het verbod niet gold voor losse onderdelen van wapens, behalve munitie en laders. Ook daarvoor kunnen kopers nu alleen nog in erkende fysieke winkels terecht.
‘Als er indicaties zijn dat iemand online wapens of onderdelen heeft gekocht, hoeft de politie niet meer te wachten tot die persoon het wapen fysiek heeft ontvangen’, zegt Nils Duquet, directeur van het Vlaams Vredesinstituut en vuurwapenspecialist. Die ‘snellere’ onwettigheid stelt de veiligheidsdiensten ook in staat om rapper in te grijpen in het kader van infiltraties door de politie in criminele bendes, zegt Duquet.
Ook voor liefhebbers
Onderzoek toont aan dat criminelen ook steeds vaker de strenge wapenwetgeving omzeilen door zelf wapens samen te stellen met onderdelen, zoals een geweerloop, afkomstig uit bijvoorbeeld de Verenigde Staten maar ook Duitsland of Oostenrijk. ‘De levering daarvan met postpakketjes is nauwelijks te controleren’, zegt Duquet.
Zo worden alarmpistolen, die nog gemakkelijk verkrijgbaar zijn in ons land, of geneutraliseerde geweren vaak omgebouwd tot werkende wapens. Ook het vervaardigen van wapens met 3D-printing is in opmars. Vaak zijn dat combinaties van geprinte plastic componenten met bestaande metalen onderdelen waarvan de aankoop nu niet strafbaar is. ‘Dat fenomeen verspreidt zich razendsnel’, zegt Duquet.
Die wapens hebben geen serienummer en zijn amper te traceren. De afgelopen jaren zijn er in Europa meerdere plaatsen ontmanteld waar 3D-geprinte wapens gemaakt werden, onder meer in Finland en Nederland. De extreemrechtse terrorist die op 9 oktober 2019 in de Duitse stad Halle een aanslag wilde plegen op een synagoge en daarna op straat twee burgers neerschoot, gebruikte zulke samengestelde 3D-geprinte wapens.
De nieuwe wetgeving geldt ook voor liefhebbers die legaal wapens bezitten. Frank Rodyns, voorzitter van de Belgische Vereniging van Wapenverzamelaars, betreurt de verstrenging. ‘Als we in het buitenland wapens kopen, moeten we toch ter plaatse gaan om de papieren in orde te brengen’, zegt Rodyns. ‘Dit verbod gaat het voor ons nog moeilijker maken om onze collecties aan te vullen. We zullen bijvoorbeeld niet meer kunnen deelnemen aan online veilingen, in tegenstelling tot de rest van Europa. Waar moet een verzamelaar zijn wapens nog halen?’