Rector, kies de kant van het slachtoffer

AGRESSIE Zo’n 55 docenten van de VUB hopen dat hun nieuwe rector, Jan Danckaert, het probleem van grensoverschrijdend gedrag ernstig neemt. Ze doen enkele aanbevelingen.

We willen Jan Danckaert eerst en vooral feliciteren met zijn verkiezing tot nieuwe rector van de VUB. Hij komt aan het hoofd te staan van een groeiende, diverse en bruisende universitaire gemeenschap. Zo’n gemeenschap mee helpen besturen, is allesbehalve evident. De komende weken, maanden en jaren zullen de nodige uitdagingen meebrengen. Een van die uitdagingen werd de afgelopen weken nogmaals pijnlijk duidelijk: het aanhoudende probleem van grensoverschrijdend gedrag op de campus.

Wij, docenten, moesten via de media vernemen dat onze universiteit opnieuw verwikkeld is in een reeks incidenten van zwaar grensoverschrijdend gedrag tegen meerdere van onze studenten. Dit keer is het niet een van onze collega’s, maar een medestudent die verantwoordelijk is voor de vermeende feiten. Die feiten blijken onthutsend: racistisch misbruik, opsluiting, seksuele aanranding en bedreiging met een wapen. Zulke feiten choqueren niet alleen de studentengemeenschap, maar laten ook een diepe indruk na op ons, docenten van de VUB. De mogelijkheid om te kunnen studeren in een veilige, respectvolle en warme omgeving is een basisrecht dat het VUB-beleid officieel omarmt. Elke schending van dat recht is bijzonder verontrustend.

Helaas stelden we vast dat de officiële reactie van de VUB op de meest recente feiten – bij monde van de tuchtcommissie – opnieuw allesbehalve kordaat is. De student in kwestie is een jaar niet meer welkom in de studentenhuizen en op de campussen, maar hij blijft een volwaardig lid van onze academische gemeenschap en mag zijn universitaire carrière aan de VUB voortzetten. De universiteit reageert dus met ambiguïteit op vormen van grensoverschrijdend gedrag die geen dubbelzinnig antwoord verdragen. Die houding minimaliseert de ernst van de feiten, niet alleen in de ogen van slachtoffers, maar ook in die van daders, huidige en toekomstige.

Kant van slachtoffer kiezen

Met deze open brief sluiten wij, docenten, ons aan bij de steeds luider klinkende noodkreet van onze studenten: ‘VUB, kies de kant van het slachtoffer!’ Daden van fysieke, seksuele of psychologische agressie tegen één lid van onze gemeenschap zijn daden van agressie tegen de hele gemeenschap. Wie zulke daden stelt, plaatst zichzelf buiten die gemeenschap.

De nieuwe rector moet de komende weken en maanden de krijtlijnen van zijn beleid ontwikkelen. Sta ons toe enkele prioriteiten voor te stellen:

1. Een onmiddellijke aanpassing van het tuchtreglement, waarbij feiten van grensoverschrijdend gedrag automatisch leiden tot de zwaarste sanctie: uitsluiting van de VUB.

2. Een duidelijkere en snellere communicatie die niet alleen oog heeft voor de anonimiteit van de dader en de procedure, maar ook rekening houdt met de reële noden, angsten en frustraties van de slachtoffers en van de bredere VUB-gemeenschap.

3. Een betere communicatie naar professoren en onderwijsassistenten, zeker diegenen die slachtoffers en daders in hun opleidingsonderdelen hebben, zodat ook wij beter als aanspreekpunt kunnen functioneren en onze studenten de informatie en ondersteuning kunnen bieden waarop ze recht hebben.

4. De juridische mogelijkheden die de VUB bezit verkennen, om bij ernstige feiten niet alleen met interne tuchtmaatregelen te reageren, maar zelf proactief op te treden en een strafrechtelijke procedure op te starten tegen daders van grensoverschrijdend gedrag.

Feiten van grensoverschrijdend gedrag moeten automatisch leiden tot de zwaarste sanctie: uitsluiting

Voortrekkersrol

In 2019 engageerde de VUB zich, onder impuls van Danckaerts voorganger Caroline Pauwels, om als eerste in Europa een echte compassionate university te worden. Wij onderschrijven graag mee dat engagement, maar als we van die compassionate university meer willen maken dan een holle slogan, moeten we de daad bij het woord voegen.

Willen we ook de slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag op onze campus met het nodige medeleven behandelen, dan moeten we een krachtiger beleid tegen grensoverschrijdend gedrag voeren. Zoals eigen is aan de VUB, zijn we bereid om met zijn allen werk te maken van zo’n beleid, maar als rector is het aan Danckaert om een voortrekkersrol te spelen. Wij hopen dat hij bereid is om die rol van harte op te nemen.

55professoren,docentenenonderwijsassistentenvandefaculteitenrechtencriminologie,wetenschappenenbio-ingenieurwetenschappen,socialewetenschappen&SolvayBusinessSchool,enpsychologieeneducatiewetenschappen

Volledigelijstondertekenaars:ziestandaard.be/opinie