Kan een oude lijst nog bepalen welke wedstrijden u op tv ziet?

Twintig jaar geleden stelde de Vlaamse regering een ‘evenementenlijst’ op die nu nog altijd mee bepaalt welke sportwedstrijden in Vlaanderen gratis te bekijken zijn. Voetbal wel en hockey niet, bijvoorbeeld. Hoe zinnig is zo’n lijst nog nu de wereld zo veranderd is?

Nadat hockeyliefhebbers het voorbije weekend hadden geklaagd dat de finale van het WK hockey enkel betalend – op Play Sports – te bekijken was, laat de Vlaamse minister van Media Benjamin Dalle (CD&V) bekijken of en hoe de zogenoemde ‘evenementenlijst’ moet worden aangepast. Op die lijst staan (sport)evenementen die zo’n groot maatschappelijk belang hebben dat Vlamingen ze gratis moeten kunnen bekijken op een niet-betalende zender. Dat kan een van de VRT-, VTM- of Playzenders zijn, maar ook Eurosport mag. Die lijst werd twintig jaar geleden opgesteld door de toenmalige Vlaamse regering, sindsdien is ze gebetonneerd in het Mediadecreet. En dat terwijl zowel de tv-wereld als de populairste sporten in die twee decennia een metamorfose ondergaan hebben.

Hoeisdeevenementenlijstontstaan?

‘De lijst is bedoeld om de kijker te beschermen’, zegt Bob Vermeir, woordvoerder van de VRT. Door de opkomst van digitale televisie sijpelde rond 2004

betaal-tv Vlaanderen binnen. De vrees was dat de uitzendrechten van belangrijke maatschappelijke evenementen bij kapitaalkrachtige buitenlandse spelers zouden terechtkomen. Dus besliste de Vlaamse regering – met Marino Keulen (Open VLD) als minister van Sport – om een lijst op te stellen met evenementen die nooit achter de betaalmuur zouden mogen verdwijnen. De lijst werd verankerd in het Mediadecreet en bleef sindsdien onaangeroerd.

Ook andere landen zoals Frankrijk, Groot-Brittannië, Nederland of Denemarken werken met een gelijkaardige lijst. In Vlaanderen ligt de nadruk op voetbal en wielrennen. In Nederland, bijvoorbeeld, prijken ook schaatswedstrijden op de lijst. Strikt genomen staan er ook niet alleen sportwedstrijden op de lijst: ook één cultuurevenement, de Koningin Elisabethwedstrijd, is eraan toegevoegd.

Hoegedateerdisdelijst?Toch redelijk. Alle voetbalwedstrijden van de nationale ploeg en alle wedstrijden in de eindrondes van het WK en EK moeten op ‘open net’ worden uitgezonden. Die verplichting geldt niet voor de vrouwenploegen. Ook voor wielerwedstrijden vertoont de lijst dat euvel. Tijdens de Ronde van Frankrijk of het BK en het WK veldrijden mag de Vlaming alleen de mannen gratis zien strijden.

Voor de tenniswedstrijden is de verplichting wél genderneutraal. Niet toevallig, want Kim Clijsters en Justine Henin voerden destijds de wereldtop aan. En voor hen scoorden ook Sabine Appelmans en Dominique Monami.

Het stoffige karakter van de lijst zit verder in de details. Dat Parijs-Tours nog op de lijst van verplichte gratis te bekijken

wielerwedstrijden staat, is gedateerd. Bovendien ontbreken wedstrijden als Strade Bianche of Omloop Het Nieuwsblad, toch voldoende relevant om erop te staan. De evenementenlijst heeft het ook nog over de ‘Uefa Cup’, tegenwoordig spreken we over Europa League en Conference League.

Aan de andere kant wonnen bepaalde sporten de voorbije

decennia flink aan maatschappelijke relevantie: hockey is dankzij de prestaties van de Belgen uitgegroeid tot een populaire sport – op het veld, maar ook op televisie. In 2004 was ook turnster

Nina Derwael nog geen gouden medailles aan elkaar aan het rijgen. En wie had dat jaar al kunnen voorspellen dat Vlamingen door een pandemie zo massaal naar darts zouden beginnen te kijken? Moetdelijstnietwordenafgeschaft?

Dat lijkt minister van Media Dalle niet van plan. Zijn voornemen om ‘aan zijn administratie te vragen om te onderzoeken of de lijst aangepast moet worden’, is erg voorzichtig. Hij pleit voor een ‘grondige evaluatie na overleg met (media)spelers’ en wil ‘niet over één nacht ijs gaan’. De vraag is of hij de deadline van de verkiezingen in 2024 haalt.

Ook Katia Segers, oppositielid en mediaspecialist van Vooruit, zegt voorstander te zijn om de lijst te herbekijken, maar ‘dat mag niet worden aangegrepen om de lijst af te slanken, ook al is die uitgebreider dan in vele andere landen.’

Watvindtdehockeyfederatie?

‘Wij zouden niet liever hebben dan dat er enkele hockeywedstrijden op een nieuwe lijst terechtkomen’, zegt Denis Van Damme van Hockey Belgium. De hockeyfederatie ‘wil op grote momenten liefst een zo groot mogelijk publiek bereiken en dan is een paywall niet ideaal’.

Van Damme benadrukt hoe groot de impact van Play Sports voor het hockey is geweest. ‘Zij kochten de uitzendrechten lang voor de Belgische nationale ploeg gouden medailles won. Dat Play Sports zondag de WK-finale achter de betaalmuur uitzond, respecteren we. Dat is nu eenmaal het businessmodel. Wij zijn Play Sports enorm dankbaar voor al hun investeringen in onze sport. Ze zenden ook de nationale hockeycompetitie uit. Iets wat de VRT of de RTBF wellicht nooit zou kunnen doen’, zegt Van Damme. ‘Al hadden we natuurlijk liever gezien dat Play Sports de WK-finale op het gratis kanaal 11

uitgezonden had.’

In 2026 vindt het WK in België en Nederland plaats. Hockey Belgium heeft de uitzendrechten daarvoor zelf opgekocht. ‘Dat is een risico’, zegt Van Damme. ‘We willen nu met alle partijen rond de tafel zitten voor de wedstrijden en de samenvattingen.’

Bij voetbal en wielrennen vallen vrouwenploegen volledig uit de boot