Paus ontmoet slachtoffers van geweld in Oost-Congo
Door de hevige gevechten in Oost-Congo moest de paus zijn geplande bezoek aan Goma afzeggen. Dinsdagmiddag landde hij in Kinshasa om ‘de Congolezen, die zoveel geleden hebben, te troosten’.
Een ondergrond die rijk is aan grondstoffen, maar een bevolking die geplaagd wordt door armoede en overheidscorruptie. ‘Vergeten conflicten’ die er woeden. Die kenmerken verbinden Congo en Zuid-Soedan, de twee landen die de 86-jarige paus Franciscus tot en met zondag bezoekt.
De paus landde om 14.30 uur op de luchthaven van Ndjili in Kinshasa, 38 jaar na het bezoek van wijlen Johannes Paulus II aan het toenmalige Zaïre van wijlen president Mobutu. Ook toen had de bevolking te lijden onder corruptie en armoede, maar niet onder opeenvolgende oorlogen en gevechten.
Tijdens zijn bezoek wil de paus de aandacht vestigen op het lot van de bevolking in vooral OostCongo, waar al sinds de genocide in Rwanda in 1994 een orgie van geweld woedt. ‘De paus wil de Congolezen troosten die de voorbije jaren zoveel geleden hebben. Hij wil de open wonden van dit geweld helen’, zei Ettore Balestrero, de nuntius van het Vaticaan in de Congolese hoofdstad.
‘Kolonialistische houding’
Franciscus was aanvankelijk van plan om ook Goma te bezoeken, maar dat plan moest hij laten varen door het nieuwe offensief van de rebellenbeweging M23, die volgens een recent VN-rapport de steun krijgt van Rwanda. Na de mis op de luchthaven van Ndolo heeft de paus woensdagnamiddag een ontmoeting met slachtoffers van het geweld in Oost-Congo die naar de hoofdstad zijn overgevlogen.
Het gevoel dat ze al jaren in de steek gelaten worden door de ‘internationale gemeenschap’, is groot bij de Congolezen. ‘We kunnen niet begrijpen hoe de internationale gemeenschap en de VN kunnen beweren dat ze machteloos staan tegen kleine groepen gewapende milities’, zei Fridolin Ambongo, de aartsbisschop van Kinshasa, aan Radio France Internationale. ‘Het is schandelijk. Oekraïne krijgt allerlei middelen om de orde te herstellen, terwijl de internationale gemeenschap “machteloos” is over Congo.’
Fridolin Ambongo
Voorafgaand aan zijn bezoek klaagde de paus in een interview met Associated Press aan dat ‘er een vorm van kolonialistische mentaliteit blijft bestaan: In het Italiaans zegt men: ‘Africa va sfruttata’ – Afrika is bedoeld om geëxploiteerd te worden. Dat is een probleem van onze houding, terwijl de Afrikanen nog niet de moed hebben om totaal onafhankelijk te zijn.’
Franciscus had kort na zijn aankomst een ontmoeting met Félix Tshisekedi. De zoon van wijlen Etienne Tshisekedi, ‘Mobutu’s eeuwige oppositieleider’, kon
begin 2019 president worden dankzij een deal met zijn voorganger Joseph Kabila, hoewel oppositiekandidaat Martin Fayulu de verkiezingen gewonnen had. De Congolese bisschoppenconferentie was toen duidelijk en zei dat ‘de resultaten niet overeenkomen met de gegevens van de kerk’.
Eerlijke verkiezingen
‘Oekraïne krijgt allerlei middelen, maar de internationale gemeenschap is “machteloos” wat Congo betreft’
De katholieke kerk in Congo speelt niet alleen een belangrijke rol in het onderwijs en de gezondheidszorg in het Congo. Sinds het begin van de jaren 90 steunt ze ook actief de strijd van de Congolezen voor een democratisch
systeem dat rekening houdt met de bevolking.
Net voor hij vrijdag doorreist naar Zuid-Soedan, heeft de paus een ontmoeting met de Congolese bisschoppenconferentie. Het wordt uitkijken of en in welke bewoordingen de paus zich uitspreekt over de noodzaak aan vrije en eerlijke verkiezingen, in de aanloop naar de parlementsen presidentsverkiezingen die normaal eind dit jaar moeten plaatsvinden.
Aartsbisschop Kinshasa