De Croo, de liberaal botst met De Croo, de premier
Dat premier De Croo zich verzet tegen de natuurherstelwet, maakt niet alleen de groenen, maar ook de socialisten kwaad. ‘Wil hij nog premier zijn, of alleen campagneleider?’
‘Alexander is natuurlijk ook een liberaal. En dat toont hij dezer dagen’, klinkt het laconiek bij Open VLD. Premier Alexander De Croo kapittelde dinsdag de natuurherstelwet die op Europees niveau in de maak is. ‘De strijd tegen de uitstoot van broeikasgassen is de prioriteit en het gevaar bestaat dat nieuwe natuurregels die strijd bemoeilijken’, klonk het. Dat doet in de regering niet alleen de groenen steigeren, maar ook de PS en Vooruit. ‘Klimaat en natuur zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden’, zegt Vooruit-woordvoerder Niels Pattyn. ‘Die crisissen spelen op elkaar in.’
PS-voorzitter Paul Magnette zegt dan weer op Twitter ‘dat de premier nog maar eens zijn eigen regeerakkoord niet respecteert. We hebben geen pauze, maar een versnelling nodig.’ De partij wijst er bovendien op dat het niet de eerste keer is dat de premier uit zijn rol valt. Zijn donkerblauwe 1 meitoespraak in Blankenberge ligt nog altijd zwaar op de maag. ‘Wil De Croo nog premier zijn, of alleen campagneleider?’, luidt het bij verschillende partijen.
Schizofrene houding
De premier weet dat dit soort demarches zijn regeringspartners irriteert. Voor Open VLD is hij het boegbeeld bij de komende verkiezingen. Daardoor ontstaat een schizofrene situatie. De liberaal De Croo probeert nu al duidelijk te maken waar zijn partij voor staat, maar tegelijk moet de premier De Croo bewijzen dat hij het land kan leiden met resultaat. Want zijn voornaamste argument tegen de N-VA is net dat met de Vlaams-nationalisten aan de macht de chaos wacht. Daarvoor bewandelt hij een erg dunne lijn.
Terwijl premier De Croo in 2019 uitpakte met het groenste regeerakkoord ooit, wil de liberaal De Croo vandaag afstand nemen van de groenen. Tijdens het Open VLDcongres werd de kaart getrokken van nucleaire energie en werd in een resolutie ook de natuurherstelwet als te streng weggezet. Bij Open VLD is er intern dan ook tevredenheid over de demarche van De Croo. Hij positioneert zich tussen de groenen en de N-VA, die ook de klimaateisen te streng vindt. Niemand in de partij had die boodschap met zoveel weerklank kunnen brengen.
De premier ontkent bovendien dat hij soloslim heeft gespeeld. ‘Maanden geleden is in de directiegeneraal Europese Zaken (die de Belgische standpunten over Europese kwesties coördineert, red.) bepaald dat we ernstige vragen zouden stellen bij die natuurher
stelwet’, zei hij in VRT Nieuws. Maar de groenen interpreteren dat anders. ‘Uiteraard worden er vragen geformuleerd over de uitvoering van die wet, maar het standpunt is nog steeds uitvoering van die wet. Van een pauzeknop is geen sprake.’
Verkiezingsmodus
Na de eerste zware uithalen heeft Groen zich voorgenomen koelbloedig af te wachten. De meeste partijen gaan ervan uit dat België uiteindelijk over de natuurherstelwet, zoals vaak in milieuzaken, zonder officieel standpunt zal eindigen. De verordening treft vooral de regio’s: Vlaanderen vraagt een forse bijsturing, Brussel en Wallonië zijn voor.
De Croo neemt dus een berekend risico. Maar de vraag is of de premier met zo’n schizofrene houding nog veel voor elkaar krijgt. Binnen de regering leefde al het gevoel dat Vivaldi na de verschillende partijcongressen helemaal in verkiezingsmodus was beland. Daar doet de premier nu zelf nog een schepje bovenop.
Open VLD is tevreden over de demarche van De Croo, maar krijgt hij als premier nog veel voor elkaar?