Liberale stem cruciaal voor Europese natuurherstelwet
De stemming in de milieucommissie van het Europees Parlement op 15 juni kan het begin van het einde worden voor de natuurherstelwet. Onder de lidstaten zou er wel een meerderheid zijn om over het voorstel te blijven onderhandelen.
Onder druk van de Europese Volkspartij (EVP) is het tij in het Europees Parlement aan het keren tegen de voorgestelde natuurherstelwet. Dinsdag verwierp de commissie Landbouw de tekst met een vrij grote meerderheid (29 tegen 15). Dat lag in de lijn der verwachtingen: in die commissie zitten veel Europarlementsleden die opkomen voor de landbouwsector en staat de landbouwlobby sterk. Woensdag volgde de commissie Visserij.
Destemmingenvandecommissie Landbouw en Visserij zijn eerder symbolisch, omdat de commissie Leefmilieu de leiding heeft in dit dossier. Die stemt op 15 juni over de natuurherstelwet. Traditioneel maken vooral Europarlementsleden met een ‘groen hart’ er deel van uit.
Toch is de verwachting dat de uitslag nipt wordt. Want wat opviel, was dat de EVP in de landbouwcommissie niet alleen de steun kreeg van het uiterst rechtse ID en de Europese Conservatieven en Hervormers (ECR), maar ook van alle liberalen in de commissie, onder wie Hilde Vautmans (Open VLD).
De houding van de – verdeelde – liberalen in de commissie Leefmilieu wordt nu cruciaal: als ze meestemmen met de EVP, ID en ECR, is er een meerderheid voor de verwerping van de voorgestelde natuurherstelwet.
Kritiek op De Croo
Daarom was de tweet van Pascal Canfin, de voorzitter van de milieucommissie en lid van de liberale fractie, opvallend. Hij kantte zich woensdagmorgen expliciet tegen
de uitspraken van de Belgische (liberale) premier Alexander De Croo tegen de natuurherstelwet. ‘Het klimaat en de natuur tegen elkaar afzetten heeft geen zin. De natuur is onze beste bondgenoot om ons weerbaarder te maken tegenover de klimaatschok’, rea
geerde Canfin, die het voorstel dus blijft steunen.
Het voltallige parlement stemt in juli over het voorstel. Als de commissie Leefmilieu het op 15 juni verwerpt en de plenaire zitting van het parlement die beslissing in juli volgt, dan zal de voorzitter van het Europees Parlement Roberta Metsola aan de Europese Commissie vragen om haar huiswerk over te doen.
Dat zou de facto het einde van de natuurherstelwet betekenen. Frans Timmermans, binnen de Commissie bevoegd voor de Green Deal, zei maandag dat ‘we niet met een nieuw voorstel zullen komen, omdat er eenvoudigweg geen tijd meer is’ voor de Europese verkiezingen. ‘De Green Deal is een pakket. We kunnen klimaatneutraliteit niet bereiken als we onze natuur niet herstellen’, zegt Tim
mermans.
Zoektocht naar compromis
Als er in juli geen meerderheid is voor de verwerping, dan springt het licht in principe op groen voor de onderhandelingen met de Commissie en de lidstaten. De 27 ministers van Leefmilieu zullen op 20 juni hun positie proberen te bepalen. Daarvoor is geen unanimiteit nodig, maar volstaat een bijzondere meerderheid.
Volgens de beurtrol is het aan Vlaams minister Zuhal Demir (N-VA) om België te vertegenwoordigen. In België en Nederland kantelt de steun voor de natuurherstelwet, maar dat geldt niet in alle lidstaten in dezelfde mate. Landen met veel vrije ruimte hebben minder problemen met het voorstel. En als ze problemen hebben, zoals Finland wegens de impact op de bosbouw, dan dringen ze eerder aan op een afzwakking van onderdelen van de natuurherstelwet dan op een volledige verwerping.
Tijdelijke EU-voorzitter Zweden organiseerde woensdagnamiddag al een debat met de ambassadeurs van de lidstaten om het pad te effenen voor onderhandelingen. Dat wijst erop dat er een meerderheid is onder de lidstaten om door te gaan met het voorstel.
Als zowel het Europees Parlement als de lidstaten het licht op groen zetten, kan na de zomer de zoektocht beginnen naar een compromistekst, die zeker zal afwijken van het voorstel van de Commissie. Een eventueel akkoord moet daarna nog goedgekeurd worden in de Raad en het Europees Parlement voor het in werking treedt.
Als in juli ook het hele Europese Parlement het voorstel zou verwerpen, betekent dat de facto het einde van de natuurherstelwet