Booker voor ‘nostalgisch pandemieboek’

LITERATUUR De Bulgaarse auteur Georgi Gospodinov (1968) heeft de International Booker Prize gewonnen voor zijn roman Time shelter.

De Britse prijs is bedoeld voor auteurs van over de hele wereld van

wie het boek in het Engels is vertaald. Er is een bedrag van 50.000 pond (zo’n 58.000 euro) aan verbonden, dat wordt verdeeld tussen schrijver en vertaler. Gospodinov deelt het geld met vertaalster Angela Rodel.

Time shelter, in het Nederlands vertaald als Schuilplaats voor andere tijden, is een nostalgische satire. De roman draait rond ‘de kliniek van het verleden’. Hij gaat over een psychiater-gerontoloog die in Zwitserland een behandeling begint om mensen metalzheimer

te helpen. Om hun geheugen te reactiveren, kunnen ze tot in het kleinste detail hun verleden herbeleven. Het experiment blijkt zo succesvol dat het tot ver buiten de muren van de kliniek wordt overgenomen.

Gospodinov werkte de roman, zijn derde, midden in de covidpandemie af. Hij laat op zijn beurt de ‘verledenpandemie’ het dagelijkse leven overnemen. De melkboer brengt opnieuw glazen flessen rond, mensen lopen steeds vaker rond in traditionele klederdracht en de Duitse geheime dienst installeert weer klassieke typemachines, omdat die niet te hacken zijn. Zo groeit de werkelijkheid uit tot één groot re-enactment.

Het boek werd bij de publicatie van de Engelse vertaling, begin 2022, al meteen unaniem bejubeld. ‘Een komische, maar angstaanjagende roman die nostalgie tot wapen verheft’, schreef The Guardian. ‘Vaak erg grappig’, vond The New Yorker.

‘Deze prijs is een aanmoediging voor auteurs uit de Balkan, die vaak buiten de Engelssprekende aandacht vallen’, zei Gospodinov in een reactie. (gvds)