Israël mikt op begin ramadan voor start offensief op Rafah
De Israëlische regering is vastbesloten Rafah aan te vallen. De plannen voor de invasie – en voor wat er moet gebeuren met de honderdduizenden vluchtelingen daar – zijn nog vaag. Maar met de ramadan, die begint op 10 maart, komt wel een startdatum in zicht.
“De wereld moet weten, en de leiders van Hamas moeten weten, dat als onze gijzelaars tegen de ramadan niet thuis zijn, de gevechten overal zullen doorgaan, inclusief in het gebied rond Rafah.” Benny Gantz, een oud-minister van Defensie en lid van het Israëlische oorlogskabinet, was zondag met dat dreigement de eerste Israëlische functionaris die iets concreets kon vertellen over het nakende Israëlische offensief tegen de grensstad in het zuiden van Gaza.
Andere ministers komen niet veel verder dan garanties dat het Israëlische leger bij zijn aanval op het “zwaartepunt van Hamas” burgerslachtoffers zal vermijden met “uitzonderlijke maatregelen”. Critici die vrezen voor desastreuze humanitaire gevolgen bij zo’n aanval “zeggen in essentie: ‘Verlies de oorlog.’ Dat laat ik niet gebeuren”, zei premier Benjamin Netanyahu vrijdag. “We geven aan geen enkele druk toe.”
Spanningen Jeruzalem
De ramadan luidt mogelijk niet alleen voor Rafah een kritieke periode in. Netanyahu stemde zondag in met een plan van zijn extreemrechtse minister van Nationale Veiligheid Itamar Ben-Gvir om tijdens de ramadan de toegang tot de Tempelberg en al-Aqsamoskee in Jeruzalem te beperken voor Arabische Israëli’s. Sinds 7 oktober mogen de meeste Palestijnen van de Westelijke Jordaanoever en uit Gaza de moskee al niet meer binnen.
De precieze invulling van Netanyahu’s en Ben-Gvirs plannen is nog niet bekend, maar ze gaan in elk geval in tegen de raad van de Israëlische veiligheidsdiensten. Die vrezen voor oplopende spanningen en mogelijk religieus geweld. In Oost-Jeruzalem en op de Westelijke Jordaanoever was de sfeer de voorbije weken en dagen al uiterst gespannen. De vrees bestaat dat de situatie op de Westelijke Jordaanoever en in Jeruzalem een kookpunt zal bereiken als Israel moslims tijdens de ramadan de toegang verbiedt tot hun heilige moskee en tegelijk het drukbevolkte Rafah aanvalt. De grensstad telde voor de oorlog goed 250.000 inwoners, maar intussen zijn er meer dan een miljoen Palestijnen naartoe gevlucht door het geweld ten noorden van de stad.
Tijd kopen
“Critici die een inval in Rafah willen tegenhouden, zeggen in essentie: ‘Verlies de oorlog.’ Dat laat ik niet gebeuren” Benjamin Netanyahu Israëlisch premier
Het Israëlische leger (IDF) kreeg twee weken geleden de opdracht van Netanyahu om een plan op te stellen voor de evacuatie en invasie van Rafah. Mogelijk probeert Gantz met de deadline van 10 maart wat tijd te kopen.
Een concreet plan om alle vluchtelingen in en rond Rafah in veiligheid te brengen, is er nog steeds niet. Het noorden van de Gazastrook blijft moeilijk bereikbaar, ook voor hulporganisaties. Die waarschuwen voor nijpende tekorten aan voedsel, drinkbaar water en medisch materiaal. Net als in centraal- en zuid-Gaza blijft het er ook gevaarlijk door gevechten tussen het Israëlische leger en Hamas.
Een Israëlisch plan om de Gazaanse vluchtelingen te verdelen over vijftien tentenkampen langs de kustlijn, lijkt voorlopig naar de koelkast verwezen. Dat een evacuatieplan voor Rafah op zich laat wachten, toont dat het een allesbehalve evidente opgave is. “Waarheen gaan ze evacueren? Naar de maan?”, vroeg de hoge EU-vertegenwoordiger in het buitenland Josep Borrell zich een week geleden luidop af.
“Nog zes tot acht weken”
Israëlische functionarissen schatten bij Reuters dat de intensieve Israëlische grondoperaties in Gaza nog zes tot acht weken zullen duren. Die tijd moet volstaan om Hamas voldoende te verzwakken. “Er waren 24 lokale bataljons in Gaza”, zei de Israëlische minister van Defensie Yoav Gallant vrijdag. “We hebben er 18 ontmanteld. Nu is Rafah het volgende zwaartepunt.” Netanyahu zei zaterdag te willen vechten tot de “totale overwinning”.
Een Hamasfunctionaris in Qatar vertelde Reuters dat het Israëlische leger daar verder van verwijderd is dan het zelf denkt. Het beweert 12.000 Hamasstrijders gedood te hebben, maar volgens de functionaris zijn dat er maximaal 6.000.