Met steun van Biden ligt weg open voor Rutte als Navo-baas
NAVO Washington en Londen staan achter de kandidatuur van Mark Rutte om secretaris-generaal van de Navo te worden.
De Amerikaanse president Joe Biden staat achter demissionair Nederlands premier Mark Rutte om Jens Stoltenberg op te volgen aan het hoofd van de Navo, zo maakte een Amerikaanse functionaris bekend. Ook Londen steunt zijn kandidatuur: “Rutte wordt in de hele alliantie gerespecteerd en heeft serieuze geloofsbrieven inzake defensie en veiligheid”, zei een bron in Londen. Volgens Politico geniet Rutte intussen de steun van twee derde van de 31 Navo-lidstaten, waaronder ook België.
Om secretaris-generaal van de Navo te worden is unanimiteit van alle leden nodig. Met de steunbetuigingen van Biden en de Britse premier Rishi Sunak op zak, ziet het er zeer goed uit voor Rutte – al droeg Roemenië donderdag zijn president Klaus Iohannis voor als kandidaat.
Te kritisch voor Rusland
Landen aan de oostflank van de Navo drongen na de Russische agressie tegen Oekraïne aan op een kandidaat uit hun gelederen, met als argument dat zij de intenties van Vladimir Poetin beter hadden ingeschat. Maar onder meer Duitsland en Frankrijk vonden de keuze van een hardliner tegenover Rusland te riskant.
Volgens de Duitse krant Die Welt stelde kanselier Olaf Scholz zijn veto tegen een eventuele kandidatuur van Commissievoorzitter Ursula von der Leyen, die gepolst was door de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken. Haar kritische houding tegenover Poetin “zou op lange termijn een nadeel kunnen blijken”.
In het voordeel van Rutte speelt ook dat hij goed kon omgaan met voormalig Amerikaans president Donald Trump. “Vanaf 2017 waren weinig West-Europese leiders zo succesvol in het charmeren en kalmeren van de Amerikaanse president”, schreef de Nederlandse filosoof en historicus Luuk van Middelaar daarover. De Britse krant The Telegraph omschreef Rutte donderdag als de “Trump-fluisteraar”.
Dat kan handig zijn met het oog op een eventuele terugkeer naar het Witte Huis van Trump. Volgens Amerikaanse experts en journalisten denkt die er in dat geval serieus aan om de Verenigde Staten terug te trekken uit de alliantie. Ook kan
Trump proberen de Navo te verzwakken of lam te leggen.
Op de veiligheidsconferentie vorig weekend in München deed Rutte een opmerkelijke uitspraak: “Laten we ophouden te zeuren en te kreunen over Trump. We moeten investeren in defensie, onze wapenproductie verhogen en veel meer doen om Oekraïne te steunen.”
Volgens de Nederlander Jaap de Hoop Scheffer, die de Navo leidde van 2004 tot 2009, kan de beslissing nu snel vallen. Officieel loopt de termijn van Stoltenberg eind september af.