Zo word je een instantklassieker in scifiland
Een gekwelde detective, een gruwelijke moordzaak en robots, cyborgs en androids in alle RECENSIE FILM kleuren, vormen en maten. De Franse animatiefilm Mars express is een scifithriller die eer betoont aan klassiekers uit het genre. Hij opent vrijdag Anima, het Brussels International Animation Film Festival.
Stel je voor dat je al een tijd niet meer drinkt, maar plots toch weer naar de whiskyfles grijpt. En dat een ingebouwde code het je dan onmogelijk maakt om alcohol uit te schenken. Die efficiënte maar bedenkelijke AI-toepassing gebruikt ook de verbeten privédetective Aline Ruby, die ergens in de 23ste eeuw op het gekoloniseerde Mars even moet bekomen van een mislukte opdracht op aarde – waar alleen nog het gespuis woont. Meteen neemt ze een moordzaak op een briljante robotica-studente aan, terwijl op de achtergrond hackers ijveren voor meer vrijheid voor cyborgs, tegengewerkt door human supremacists. Aline trekt zich van die strijd weinig aan, hoewel haar partner Carlos een halve robot is, een virtuele reïncarnatie van een dode soldaat met een verleden als pleger van huiselijk geweld.
Straffe sciencefiction staat of valt bij de world building, en die is in het Franse Mars express buitengewoon. Regisseur Jérémie Périn haalde voor zijn eerste langspeler duidelijk de mosterd bij het Japanse icoon Ghost in the shell of bij genreklassieker Blade runner, waarin ook detectives een futuristische wereld rondreizen op zoek naar antwoorden op complexe vragen over menselijkheid. Toch is dit geen flauwe imitatie, integendeel, het is een kanshebber om ooit zélf een klassieker te worden. Périn en de animatoren beheersen hun verzonnen universum tot in de kleinste puntjes.
De bedreiging van AI
Dankzij de onvoorstelbare aandacht voor elk detail en de prachtige, onwerkelijke tableaus ontdek je bij elke kijkbeurt nieuwe elementen. En vooral: die onbekende, ambigue wereld voelt niet afstandelijk. Périn creeerde een fictieve omgeving die genoeg lijkt op de onze, en daardoor op een vaak grappige manier geloofwaardig is. Zo lijkt een reis van de aarde naar Mars even banaal als een korteafstandsvlucht met een budgetmaatschappij, compleet met vervelende grenscontrole. Of wat dacht je van die Ikea-achtige meubelwinkel die als dekmantel dient voor een brain farm – waar berooide studenten de kostbare kennis uit hun hersenen laten oogsten door techbedrijven? Maar het is vooral de exceptionele achtervolgingsscène, met die subliem ontwikkelde crash, die bevestigt hoe minutieus de makers hun verhaal hebben vormgegeven.
Dat de film ook inhoudelijk resoneert, ligt aan het feit dat AI tegenwoordig zo frequent over de tong gaat. Want de hamvraag die boven Mars express drijft, is welke bedreiging AI inhoudt voor de menselijke ervaring en de zin van het leven. En of een kunstmatig opgewekt bewustzijn ook rechten verdient zodra het zelf begint na te denken. Het zijn wezenlijke vragen, maar ze verzwaren de film niet nodeloos. Alles aan deze neonoir-detectivefilm, van de animatie tot de muziek, van de vormgeving tot het stemmenwerk, is technisch top en ondersteunt het verhaal. En dat draait rond die heerlijk onvolmaakte heldin en haar moordzaak, in een troosteloze wereld vol corruptie en eenzaamheid. Met een sfeer die meer weg heeft van Chinatown dan van een doorsnee scifithriller. Mars express is gestileerd, maar voelt nooit steriel aan. Want uiteindelijk, ondanks die verbluffende visuals, zijn het toch de emoties die triomferen.
De exceptionele achtervolgingsscène bevestigt hoe minutieus de makers hun verhaal hebben vormgegeven
Anima, het Brussels International Animation Film Festival, vindt plaats van 23 februari t.e.m. 3 maart in Flagey en Theater Marni. Bekijk het volledige programma op animafestival.be.
Hier vindt u alvast enkele tips van onze redactie