Europa opent onderzoek tegen Alphabet, Apple en Meta
De Europese Commissie opent onderzoeken tegen drie grote techbedrijven. Ze worden ervan verdacht dat ze de pas van kracht geworden Digital Markets Act schenden.
Europa laat er geen gras over groeien. Sinds 7 maart vallen de zes poortwachters (Apple, Alphabet, Meta, Amazon, Microsoft en Bytedance) onder de verplichtingen van de Digital Markets Act (DMA). Maandag werden onderzoeken geopend tegen drie van de zes: Alphabet (het moederbedrijf van Google), Apple en Meta (Facebook). Die kunnen binnen de twaalf maanden leiden tot boetes tot 10 procent van de omzet, of zelfs het dubbele bij herhaalde inbreuken.
Appstores
De Europese Commissie, die onder de DMA zelf toezicht houdt op die grote spelers, verdenkt de bedrijven ervan dat ze zich niet houden aan hun nieuwe verplichtingen. Nochtans hebben al die ondernemingen de voorbije maanden al ingrijpende veranderingen doorgevoerd in hoe hun diensten in Europa functioneren.
In totaal worden vijf onderzoeken opgestart. Tegen Apple en Google worden onderzoeken geopend naar de manier waarop ze hun appstores uitbaten. Voor betalingen in die appstores en binnen apps rekenen beide bedrijven tot 30 procent kosten aan. Ontwikkelaars van apps moeten, volgens de DMA, het recht hebben om hun gebruikers te informeren dat ze ook op een andere manier kunnen betalen waarbij ze die 30 procent vermijden. Apple en Google hebben de regels van hun appstores al aangepast, maar volgens de Europese Commissie leggen ze de app-ontwikkelaars nog altijd te veel beperkingen op.
Apple moet gebruikers ook meer keuze geven over de standaardapps die ze op een iPhone gebruiken, bijvoorbeeld de webbrowser. Om aan de DMA tegemoet te komen, heeft Apple een keuzescherm ingevoerd om een browser te kiezen, maar volgens de Europese Commissie verhindert het ontwerp van dat scherm een vrije keuze.
Ook tegen Google start nog een tweede procedure: het moest de voorstelling van zijn zoekresultaten aanpassen om gespecialiseerde diensten van concurrenten (voor onder meer reisinformatie of shopping) niet te benadelen tegenover zijn eigen diensten. Maar daarin zou het bedrijf niet ver genoeg gaan. Meta, van zijn kant, introduceerde een betalend abonnement op Facebook en Instagram als alternatief voor de gratis formule, die gefinancierd wordt met gepersonaliseerde reclame. Maar volgens Europa geeft dat gebruikers nog altijd geen echte vrije keuze over het gebruik van hun data, terwijl de DMA dat wel vereist Naast die vijf formele onderzoeken stelt de Europese Commissie een reeks vragen aan Amazon en (alweer) Apple over een aantal andere thema’s. Europa meent dat Amazon nog steeds producten die het zelf maakt, bevoordeelt tegenover producten van andere verkopers, hoewel de DMA dat verbiedt. Ook onder de eveneens nieuwe Digital Services Act (DSA) lopen al procedures.
Twaalf maanden
De DMA moet het veel gemakkelijker maken om grote technologiebedrijven snel tot de orde te roepen, vergeleken met de jarenlange rechtszaken die Europa eerder voerde. Deze eerste reeks van vijf onderzoeken zal binnen twaalf maanden worden afgewerkt, zegt de Europese Commissie. Die laatste zal in de loop van de onderzoeken mogelijk maatregelen voorstellen die de bedrijven moeten nemen om een veroordeling te vermijden. Europa kan vervolgens beslissen een boete op te leggen tot 10 procent van de jaaromzet (of 20 procent bij herhaalde overtredingen) en kan een bedrijf dwingen om bepaalde onderdelen te verkopen.
De procedures die de Europese commissaris voor Concurrentiebeleid in het verleden aanspande, namen meestal meerdere jaren in beslag. In de VS diende het ministerie van Justitie, samen met een aantal staten, een antitrustklacht in tegen Apple. Die gaat over heel wat meer dan alleen betalingen in de Apple App Store, maar het duurt mogelijk nog jaren voor er echt een proces komt.