Frankrijk wil jeugd discipline bijbrengen met strijdplan
GEWELD Om jongeren op het juiste pad te krijgen, heeft de Franse regering een “strijdplan” klaar, inclusief straffen voor ouders en opmerkingen in het diploma. Het plan komt er na een reeks gewelddadige incidenten, die volgens president Macron wijzen op een gebrek aan beschaving bij de Franse jeugd.
De Franse premier Gabriel Attal belooft “een golf van gezag” om “een minderheid” van jongeren “die hun wet willen doen gelden” weer in de pas te laten lopen. Dat zei hij donderdag in de Parijse voorstad Viry-Châtillon, waar hij de grote lijnen van zijn strijdplan voor de jeugd uiteenzette. Zo’n plan is nodig, vinden president Emmanuel Macron en zijn regering, want de samenleving is “steeds gewelddadiger” en “we zien ongeremd geweld onder steeds jongere tieners”. De beschaving brokkelt dus af, stelt Macron, die steeds vaker het woord “decivilisatie” in de mond neemt.
Neemt het geweld onder jongeren in Frankrijk inderdaad toe? Harde cijfers zijn er niet en experts die geweldincidenten op de Franse tv becommentariëren, spreken elkaar tegen. Jérôme Fourquet van het peilingbureau Ifop – de man die de term ‘decivilisatie’ in Macrons oor gefluisterd heeft – erkent dat statistieken over delinquentie vaak moeilijk te lezen zijn, maar benadrukt dat het aantal leraren dat geen enkele moeite heeft om de discipline te handhaven daalde van 58 procent in 1973 naar nog slechts 25 procent in 2021.
“Ultrageweld”
Feit is wel dat incidenten, soms met dodelijke afloop, elkaar de voorbije weken snel opvolgden. In Viry-Châtillon sloegen vier jongeren de 15-jarige Shamseddine begin april dood, omdat hij op sociale media over seks zou hebben gepraat met de zus van twee van zijn aanvallers.
Twee dagen eerder werd de 13jarige Samara in elkaar geslagen door twee jongens en een meisje die niet veel ouder waren dan haar. Ze werd in coma overgebracht naar het ziekenhuis van Montpellier. Volgens haar moeder werd ze al lang uitgemaakt voor “ongelovige”. Nog begin april filmden vijf tienermeisjes hoe ze een 14-jarig meisje afranselden in Tours. In de dagen daarvoor stierf de 13-jarige Shanon in haar dorp op 90 kilometer van Parijs, nadat ze was verkracht door een 19-jarige. Deze week stierf een 22-jarige man in de buurt van Duinkerke nadat hij door een 14en een 15-jarige geslagen werd.
Macron omschreef de lange reeks incidenten als “ultrageweld”. Daar plaatst hij ook de rellen bij van vorige zomer in Franse voorsteden. Hij had een ministerraad bijeengeroepen om zich over de kwestie te buigen en die kwam met het strijdplan.
Attal belooft dat “overweldigde” ouders hulp krijgen en ouders die hun best niet doen, gestraft worden met verplichte gemeenschapsdienst of boetes. Hij wil ook dat alle jongeren die op straat rondhangen van 8 uur ’s ochtends tot 6 uur ’s avonds naar school gaan. En zij die dreigen te ontsporen, zouden op internaat gestuurd kunnen worden, “ver weg van hun wijk”.
Rechtstaan voor leraar
Daarnaast wil de premier, die eerder heel wat lof kreeg als minister van Onderwijs, “een cultuur van burgerzin” in scholen installeren. Om dat te bereiken wil hij leerlingen en hun ouders een “contract met rechten en plichten” laten ondertekenen. Wie dat niet naleeft, riskeert “strenge straffen”. Hij wil ook dat jongeren die de les te vaak verstoren, punten verliezen en dat hun slecht gedrag op hun einddiploma terechtkomt.
Jongeren die dreigen te ontsporen, zouden op internaat gestuurd kunnen worden, “ver weg van hun wijk”
In veel van de incidenten spelen sociale media een rol. Daarom wil de regering ook die “veiligheidsramp” aanpakken. Er wordt “niets uitgesloten” om sociale media te beteugelen. Eind deze maand komt een commissie op vraag van Macron met een rapport en aanbevelingen over kinderen en schermen.
Scholen moeten een veilige plek blijven, waar geweld geen plaats heeft, zei Attal nog. Hij wil dat er weer meer respect en discipline op de schoolbanken komt en vraagt zijn opvolgster op het departement Onderwijs bijvoorbeeld om te verzekeren dat kinderen rechtstaan wanneer een leerkracht de klas binnenkomt.