“Niemand ter wereld doet mij dit na”
Hij is zo trots op zijn gelijknamige element dat hij de beweging zelfs op zijn torso heeft laten tatoeëren. Noah Kuavita (24) wil vandaag op het EK gymnastiek in Rimini opnieuw uitpakken met ‘de Kuavita’. “Ik krijg nog steeds applaus van andere turners als ik het uitvoer.”
Het is naast medailles, bekers en olympische selecties de grote droom van elke gymnast, vooral omdat hij of zij op die manier voor eeuwig een plek in de gymgeschiedenis verwerft. Wie een nieuw element voor het eerst in een officiële wedstrijd uitvoert, verleent zijn naam aan dat specifieke manoeuvre en verovert een plekje in de Code of Points, een handboek waarin alle elementen (een onderdeel van een oefening) een bepaalde waarde krijgen. Twee Belgen staan vermeld in die Code of Points: Nina Derwael, aan de brug met ongelijke leggers, en Noah Kuavita, aan de brug met gelijke leggers. En eigenlijk overtroeft Kuavita zelfs Derwael, die de eer deelt met de Britse Georgia May-Fenton.
Kuavita en zijn coach Koen Van Damme vatten hun traject zo’n vier jaar geleden aan. Op basis van het specifieke profiel van de toen 20-jarige atleet zochten ze naar een passend element. Van Damme legt uit: “Noah combineert een enorme explosiviteit en kracht met een uitstekende coördinatie in de lucht. Door zijn stevige bovenlichaam en laag zwaartepunt kan hij heel goed de vering van de brug gebruiken. Bovendien bezit hij brede schouders en armen, waardoor hij de schokken opvangt. Je valt immers letterlijk op je armen. Vier jaar geleden voerden we al een eenvoudigere versie uit van deze beweging. Toen ontstond het idee om daar nog een halve salto bij te doen, waardoor er een nieuw element ontstond: de Kuavita.”
Litteken
Voor het duo begon een lange weg vol vallen en opstaan. En neem dat maar letterlijk. Kuavita wijst naar een litteken boven zijn linkerwenkbrauw. “Zo’n drie jaar geleden ben ik op training met mijn hoofd tegen de paal van de brug beland. Het bloedde enorm, de wonde moest genaaid worden. Mijn coach twijfelde even of we moesten verder gaan, maar het was altijd mijn droom om een eigen element te bezitten. Sowieso draag ik nog altijd bijkomende bescherming aan mijn armen om de pijn bij het neerkomen te verminderen.”
Uiteindelijk zou het zo’n twee jaar duren vooraleer het nieuwe manoeuvre helemaal op punt stond. “Reken toch op minstens 300 trainingsuren”, aldus Van Damme. “Je begint voorzichtig met op de trampoline allerlei variaties uit te proberen. Vervolgens stap je over naar de brug, waar je in eerste instantie tussenvormen test. Matten moeten het risico op blessures zo klein mogelijk houden. Zelfs nu nog starten we elke trainingsweek met voorbereidende vormen. Allicht zijn er nog turners die dit element fysiek zouden aankunnen, maar zij schrikken terug voor het gevaar. Of voor de pijn, die ontstaat als het niet helemaal goed zit.”
Durvers
De gymnast zelf noemt het een element voor durvers. “Een dubbele salto met een halve draai en de opvang op je bovenarmen is niet voor iedereen is weggelegd. Draaien boven de brug is bovendien heel moeilijk. Als het niet klopt, ga je scheef en kan het slecht aflopen. Zelfs topturners als mijn ploegmaat Luka Van den Keybus durven het niet aan.”
In december 2021 werd de Kuavita – een dubbele achterwaartse salto, gehurkt met een halve schroef, landend op de bovenarmen op de brug – officieel erkend door de Internationale Gymfederatie. “Ook voor mij als coach is dat een grote eer. Toen ik zelf nog aan gymnastiek deed (Van Damme nam onder meer deel aan de Olympische Spelen van Peking 2008, red.) was het een van mijn ambities om een eigen element te creëren. Je stempel staat op de sport. Voor altijd. Ondertussen werken Noah en ik op training aan een ander nieuw element, maar dat is iets voor de volgende olympiade.”
Sindsdien heeft nog geen enkele andere gymnast het in zijn oefening opgenomen, beklemtoont Van Damme. “Omdat het zo’n complexe beweging is, blijft Noah de enige die dat beheerst. Het zou zelfs kunnen dat de waarde van de Kuavita vanaf volgend jaar stijgt van f naar g, wat meer punten zou opleveren. Men wil dat type elementen aan belang laten winnen. Noah voert het ook steeds beter uit, al twijfel ik eraan of iemand ooit de perfectie gaat bereiken. Eigenlijk moet je met een perfect uitgestrekt lichaam de brug opvangen, maar met de Kuavita is dat quasi onmogelijk.”
Parijs
“In het basketbal is de dunk van Michael Jordan iconisch of in het voetbal de viering van Cristiano Ronaldo, maar ik heb in het turnen iets gelijkaardigs bereikt” Noah Kuavita
Gymnast
Dat de 24-jarige Antwerpenaar straks in Parijs zijn olympische debuut maakt, heeft hij volgens zijn coach ook te danken aan de bonus die zijn element hem geeft. “Dat verschaft je aanzien in een jurysport die voor een stukje onvermijdelijk subjectief is.”
Kuavita kan die redenering volgen. “Ik ben de enige ter wereld die dit kan. Dat element zorgt voor extra spektakel, waar ik voor bekend ben en wat een jury kan beïnvloeden. Een moeilijk element goed uitvoeren, dat ziet men graag. Ondertussen beheers ik het element steeds beter en beter, zoals ik ook op dit EK wil tonen.”
Behalve een vermelding in de Code of Points levert zo’n naamgeving niets op, aldus Kuavita. “Je krijgt geen premie of diploma. Maar een ingekaderde tekening hangt wel op mijn kamer en ik heb het element ook laten tatoeëren op mijn borstkas. Als ik de Kuavita uitvoer, staan er mensen klaar om het te filmen. Andere turners of coaches applaudisseren, zoals ik op het voorbije WK in Antwerpen ondervond. Niet dat ik me met hen wil vergelijken, maar in het basketbal is de dunk van Michael Jordan iconisch of in het voetbal de viering van Cristiano Ronaldo, maar ik heb in het turnen iets gelijkaardigs bereikt. Iedereen in mijn sport kent nu mijn naam. En ook de trots van mijn ouders vervult me met vreugde. Mijn vader ziet ook zijn naam een beetje vereeuwigd. Wat er ook nog gebeurt in mijn carrière, ik laat iets achter.”