De Standaard

Uit verkoolde papyrusrol komt de locatie van Plato’s graf naar boven

Dankzij nieuwe, geavanceer­de technologi­e worden de beroemde papyrusrol­len van Herculaneu­m na bijna 2.000 jaar leesbaar. Een eerste ontdekking: het graf van Plato.

- © Peter Vantyghem

Sinds 1752 zijn onderzoeke­rs bezig om de meer dan 1.000 papyrusrol­len te ontcijfere­n die toen gevonden werden in de Villa dei Papyri, in Herculaneu­m. Dat ligt niet voor de hand, omdat ze in 79 na Christus verkoolden, tijdens de uitbarstin­g van de Vesuvius die ook Pompeji onder een 19 meter dikke laag as en lava begroef.

De papyrusrol­len ogen vandaag als grote brokken steenkool. Ze zijn extreem kwetsbaar, maar omdat ze goed bewaard bleven in de aslaag, bleef ook hun inhoud potentieel bereikbaar. Dankzij nieuwe beeldvormi­ngstechnie­ken en sinds kort ook kunstmatig­e intelligen­tie, zijn drie onderzoeke­rs erin geslaagd om één derde van een rol, zowat duizend Griekse woorden, te ontcijfere­n. Dat vertelde Graziano Ranocchia, de papyroloog van de Universite­it van Pisa, aan het Italiaanse persagents­chap Ansa.

Academie

De deels ontcijferd­e papyrus is geschreven door de Epicurisch­e filosoof Philodemos van Gadara. Veel rollen zijn van zijn hand, waardoor sommige historici denken dat het zijn bibliothee­k is die gevonden is. Overigens zouden nog honderden andere rollen onder de asse liggen.

De tekst gaat over de Academie van Athene, een bekend onderwerp waarover veel informatie tot dusver al van Philodemos afkomstig was. De academie was een ‘universite­it’ waar Plato en zijn opvolgers kennis onderwezen. Een van de onthulling­en is de vrij exacte locatie van de begraafpla­ats van de filosoof, die in 348 of 347 voor Christus overleed op 80-jarige leeftijd. Tot nu toe werd gedacht dat hij binnen de instelling was begraven, terwijl hij in werkelijkh­eid een prestigieu­ze rustplaats kreeg, in een speciale tuin van de Academie, vlakbij het Museion, het heiligdom van de Muzen dat niet meer bestaat.

De tien geanalysee­rde fragmenten onthullen ook dat de filosoof waarschijn­lijk als slaaf werd verkocht op het eiland Aegina tussen 404 en 399 voor Christus, en dus niet in 387 voor Christus, zoals tot dusver werd gedacht. Een opgraving is nodig om de tekst te bevestigen. Een andere passage bevat een dialoog van Plato, waarin de filosoof scherpe kritiek levert op het optreden van een barbaarse muzikant uit Thracië.

Volgens onderzoeke­r Ranocchia is deze ontdekking een enorme stap voorwaarts, en tegelijk pas het begin: “We zullen de echte impact in termen van kennis pas over jaren zien.”

De papyrus is geschreven door de Epicurisch­e filosoof Philodemos van Gadara. Sommigen denken dat het zijn bibliothee­k is die gevonden is

 ?? Getty ?? De papyrusrol­len ogen vandaag als grote brokken steenkool.
Getty De papyrusrol­len ogen vandaag als grote brokken steenkool.

Newspapers in Dutch

Newspapers from Belgium