“Ook dokters hebben hulp nodig, want de job weegt soms zwaar”

‘Gatekeepers’ gaan artsen met problemen nog beter opvangen

Onder het motto ‘gezonde artsen, gezonde patiënten’ biedt de organisatie Doctors4Doctors (D4D) sinds 2,5 jaar steun aan artsen in moeilijkheden. Ze ontvangen nu 20.000 euro steun voor de opleiding van ‘gatekeepers’.

Gedelegeerd bestuurder Eric Boydens is zelf huisarts, met een praktijk op de Grote Koraalberg in Antwerpen. Hij strijdt voor een betere aanpak van stress en burn-out in de huisartsenpraktijk. Toen Doctors4Doctors (D4D) eind 2013 als pilootproject in Antwerpen opstartte, vonden velen het eerst maar een vreemd project. Weinig buitenstaanders weten immers dat artsen vaak zelf in de knoop liggen.

De noodzaak is intussen wel bewezen, want Doctors4Doctors ontving sinds zijn opstart al 150 hulpvragen. Via de Koning Boudewijnstrichting kregen ze nu 20.000 euro, voor het opleiden van ‘co-artsen’, ter ondersteuning van collega’s in moeilijkheden. In de huisartsenkringen krijgen de artsen die de opleiding gevolgd hebben een mandaat als ‘gatekeeper’. Doctors4doctors blijft het aanspreekpunt om met de gatekeepers in contact te treden.

“De werkdruk en de combinatie met het gezinsleven wegen vaak zwaar op artsen”, vertelt dokter Boydens. “Wat wij de voorbije 2,5 jaar merkten, was dat de nood zich vooral liet voelen bij het werk in een opleidingssetting. Ze moeten vaak een master-namaster schrijven, veel uren kloppen en zitten soms zelf met een jong gezin. De onzekerheid en het leren werken onder supervisie: het is niet altijd makkelijk voor twintigers.”

Zeker in de wintermaanden voelt Doctors4Doctors de hulpvragen toenemen. Dan zijn er traditioneel veel zieken en liggen ook de afdelingen in de ziekenhuizen vol. “De zomer is meestal een rustige periode, omdat veel artsen dan zelf hun batterijen kunnen opladen.”

Of samenwerking in een groepspraktijk de oplossing kan zijn om de stress en werkdruk te verlichten? “In sommige gevallen wel, in andere dan weer niet”, ervaart Eric Boydens via getuigenissen. “Als je een goed team hebt waarin je je als arts echt ingebed voelt en waarin iedereen zijn verantwoordelijkheid opneemt, kan een groepspraktijk een oplossing zijn om er toch nog een aanvaardbaar gezinsleven op na te houden. Maar wij merken dat groepspraktijken ook een bron van spanningen en conflicten kunnen zijn en het werk juist kunnen compromitteren. Dan wordt het samenwerken met collega’s een extra stressfactor.”

Stress en burn-outs zijn niet de enige moeilijkheden waarmee de moderne (huis)artsen kampen. “Een dokter is een mens van vlees en bloed. Een patiënt verliezen met wie je al lang een vertrouwensband hebt, of een jong kind, kan bij de arts voor een secundair trauma zorgen. De dokter krijgt geen rouwverwerking, al kan hij of zij het ook soms best gebruiken. Het verlies van patiënten kan tot depressie lijden. Ook alcohol en suïcide zijn problemen bij artsen. Typisch aan onze beroepsgroep is dat we zelf niet snel hulp zoeken. De eigen gezondheidszorg komt op de tweede plaats. De wetenschappelijke, anonieme aanpak van Doctors4Doctors, door een collega-arts, heeft in de minder dan de drie jaar dat wij nu actief zijn, al haar nut bewezen.”