HOE SPAREN VOOR jouw pensioen?

IS HET NOG NUTTIG OM AAN PENSIOENSPAREN TE DOEN? GEBRUIK JIJ MAXIMAAL ALLE FISCAAL INTERESSANTE MOGELIJKHEDEN? EN VOLSTAAT DAT OM NA JE PENSIOEN DE GEWENSTE LEVENSSTANDAARD AAN TE HOUDEN?

U it diverse onderzoeken blijkt dat de Belg niet gerust is in zijn pensioen. Zal de overheid binnen x aantal jaar nog genoeg geld hebben om de aangegane pensioenbeloften na te komen? De consensus lijkt te zijn dat je maar beter zelf een flink appeltje voor de dorst bijeen spaart of belegt. Vreemd genoeg worden de mogelijkheden van het fiscaal interessant pensioensparen niet door iedereen benut. Afgelopen maand meldden de kranten van Mediahuis dat slechts een minderheid van de potentiële pensioenspaarders van die mogelijkheid gebruik maakt, en dan nog niet ten volle. Slechts 38% van de mensen die in aanmerking komen voor pensioensparen, doet dat ook. Fiscaal voordelig pensioensparen blijft nochtans een interessante formule. De boodschap is dat je er best zo snel mogelijk mee begint: dat wil zeggen, zodra je een voldoende inkomen hebt en belastingen betaalt (anders kan je immers niet van het belastingvoordeel genieten). Wie in 2017 het wettelijk maximum van 940 euro spaart, krijgt in 2018 30% of 282 euro terug in de vorm van een belastingvermindering. In 2018 zal je zelfs maximum 1.200 euro mogen sparen en krijg je 300 euro terug. Let wel, op je 60ste wordt er een eindbelasting van 8% op het spaarbedrag geheven. De meeste financiële instellingen bieden de mogelijkheid om pensioensparen via een maandelijkse opdracht te laten uitvoeren en die bovendien automatisch te laten aanpassen aan het fiscaal maximum. Maar hoe zit dat als het plafond niet geïndexeerd, maar verhoogd wordt, zoals volgend jaar het geval is? Woordvoerder Gerrit Feyaerts van AG Insurance: “Automatische indexering passen wij al toe. Over de aanpassing aan het nieuwe maximum van 1.200 euro is de voorbije weken nogal wat te doen geweest. De algemene richtlijn zou zijn dat banken en verzekeraars hun klanten moeten informeren over het nieuwe plafond en de klant expliciet de vraag moeten stellen of

Het kan verstandig zijn om aan het begin van je carrière te kiezen

voor een pensioenspaarfonds en wanneer de einddatum dichterbij komt, over te schalen naar een

pensioenverzekering.

hij meer dan 940 euro wil storten of niet. We wachten echter nog op meer gedetailleerde richtlijnen.”

FONDS OF VERZEKERING? Bij individueel pensioensparen kan je voor twee verschillende formules kiezen. Enerzijds kan het via een pensioenspaarfonds, een beleggingsfonds dat door een vermogensbeheerder wordt beheerd. Beleggen betekent risico nemen, maar door de lange tijdshorizon zou het rendement in principe hoger moeten liggen. Je kan doorgaans kiezen tussen een dynamisch profiel (fondsen die vooral in aandelen beleggen), defensief (deze fondsen beleggen voornamelijk in obligaties) of gemengd. Wil je nog minder risico nemen, kies dan voor een pensioenspaarverzekering. Daarbij is de inleg beschermd, maar zal het rendement wat lager liggen. Eventuele winstdeelname kan hierbij het verschil maken, zeker in tijden van lage rente. Het kan verstandig zijn om aan het begin van je carrière te kiezen voor een pensioenspaarfonds en wanneer de einddatum dichterbij komt, over te schakelen naar een pensioenverzekering. Gerrit Feyaerts van AG Insurance nuanceert: “Het hangt af van het risicoprofiel van de

klant. Als je bereid bent risico te nemen met je pensioenkapitaal, is kiezen voor de beleggingsvariant mogelijk een goede keuze. Als je dat niet bereid bent, kan je beter kiezen voor de verzekeringsformule met een gegarandeerd rendement en een mogelijke winstdeling. Voor 2016 bood AG Insurance een totaalrendement van 2,25% ondanks de lage renteomgeving.”

AANVULLEND PENSIOEN

Individueel pensioensparen, de zogenaamde derde pijler, is slechts één stap naar een (al bij al beperkt) appeltje voor de dorst. Zowel zelfstandigen, werknemers als ambtenaren beschikken over de mogelijkheid om een aanvullend pensioen op te bouwen via hun werk (indien de werkgever dit aanbiedt). Dit noemt men de tweede pijler. Die komt bovenop het wettelijk pensioen of de eerste pijler. Een groepsverzekering wordt afgesloten door de werkgever en is zowel voor hem als voor de werknemer fiscaal interessant. Zo worden op stortingen in de groepsverzekering minder belastingen afgehouden dan bij een loonsverhoging, zodat je netto meer overhoudt voor hetzelfde brutobedrag. Bij een groepsverzekering kan je kiezen voor de uitbetaling van een pensioenkapitaal bij pensionering, of een levenslange rente na je pensioen. Er zijn ook allerlei extra’s mogelijk, zoals een overlijdensdekking voor je nabestaanden, gewaarborgd inkomen, of de aankoop van onroerend goed met een deel van de

opgebouwde reserves.

ZELFSTANDIGEN

Zelfstandigen beschikken over twee manieren om hun (erg lage) wettelijk pensioen aan te vullen. Binnen het Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen kan je per jaar maximaal 8,17% van je beroepsinkomsten sparen (met een absoluut maximum van 3.127,24 euro in 2017). Er zijn drie voordelen aan het VAPZ: je betaalt minder belastingen, je bespaart op je sociale bijdragen en je krijgt een pensioenkapitaal wanneer je met pensioen gaat. Je kan ook kiezen voor een Sociaal VAPZ, met een absoluut maximum van 3.598,05. Zelfstandigen die zaakvoerder zijn in een vennootschap, kunnen ook opteren voor de Individuele Pensioentoezegging (IPT). Ook een IPT leidt tot een besparing op de sociale bijdragen en een belastingverlaging. Het verschil is dat de IPT volledig betaald wordt voor de vennootschap. Voor zelfstandigen zonder vennootschap is er overigens een vergelijkbaar systeem in de maak, de POZ of Pensioentoezegging voor Zelfstandigen.

WAT LEVERT DAT OP?

Zelfs als je volop gebruik maakt van de mogelijkheden die de tweede en derde pensioenpijler bieden, is het toch mogelijk dat het eindplaatje in combinatie met je wettelijk pensioen, tegenvalt. Belangrijke factoren die hierin een rol spelen zijn je statuut, de leeftijd waarop je begint met pensioensparen en de mate waarin je het volhoudt. Nemen we het voorbeeld van een 30-jarige zelfstandige die dit jaar begint te sparen voor zijn VAPZ. Hij kan het maximumbedrag sparen en houdt dit nog 35 jaar vol. Hij stort dus elk jaar 3.127 euro, maar bekomt daardoor een fiscaal voordeel van 1.673 euro en een sociaal voordeel van 676 euro. Hij betaalt dus maar effectief 1.140 euro per jaar en ontvangt op einddatum een pensioenkapitaal van 82.551 euro (simulatie: Acerta-tool). Wanneer dezelfde 30-jarige 35 jaar lang aan pensioensparen doet, bekomt hij een eindkapitaal van 43.499 euro (simulatie: Delta Loyd). Dat zijn flinke bedragen. Maar als je er tussen je 65ste en je 100ste je pensioen mee wil aanvullen, zal dat een extra van 300 euro per maand opleveren – geld dat inmiddels veel minder waard is geworden door de voortschrijdende inflatie. Conclusie: de diverse vormen van pensioensparen versmaden, zou onverstandig zijn. Maar verwachten dat ze volstaan om de pensioenkloof te dichten, is een utopie. Tijdig de rekening maken van wat je bij pensionering kunt verwachten, en indien nodig aanvullend sparen en beleggen is de beste bescherming voor een zorgeloze oude dag.

enorm volatiel of worden (voorlopig) enkel voor speculatie gebruikt, maar je kan ook gewoon een Visakaart aan een bitcoinrekening koppelen en er in een winkel of op internet mee betalen. Gerrie Smits denkt al verder. “Met blockchain kan je gemakkelijk transacties uitvoeren, je kan er ‘smart contracts’ mee uitvoeren op basis van bepaalde regels, maar ook peer-to-peer transacties worden mogelijk, een soort van ruilhandel dus. De Swarm City token kan misschien Uber vervangen: een munt die transacties mogelijk maakt, reputatie checkt, conflicten oplost in plaats van een bedrijf dat een percentje van een transactie inpikt en het niet nauw neemt met sociale zekerheid. Met die munten wordt een coöperatief model mogelijk, waarbij alle stakeholders goed varen en niet alleen de shareholders rijk worden.”

BELEGGEN IN CRYPTOCOINS Voor we echt zo ver zijn, beleven we een periode van believers en nonbelievers over cryptomunten. Sommige mensen verdienen veel geld, anderen zien het in lucht oplossen. Naast handelen in cryptocurrencies is er een nog speculatievere bezigheid: intekenen op ICO’s (initial coin offerings of muntlanceringen, een acroniem naar analogie met de IPO’s – initial public offerings of beursgangen van bedrijven).

Met die munten wordt een coöperatief model mogelijk, waarbij alle stakeholders goed varen en niet alleen de shareholders rijk worden.

Webdeveloper Wouter De Schuyter investeerde afgelopen jaar 2.500 euro in ICO’s, vertienvoudigde zijn belegging en zag ze ook terug zakken. Wat bracht hem zo ver? “Begin juni zag ik een tweet van Ian Balina, een IBM-medewerker die zich tot cryptocurrency investor transformeerde. Hij investeerde 50.000 dollar in drie ICO’s op 3 maand en vertienvoudigde zijn inzet. Ik ben ervan overtuigd dat je alleen in ICO’s mag investeren met geld dat je bereid bent te verliezen. Ik neem grote risico’s, maar ze zijn berekend. Een parameter waar ik naar kijk is de ervaring van het team dat de munt lanceert. Wat zijn ze precies van plan? Hebben ze zo veel geld wel nodig voor hun plannen? Ik volg andere cryptocoin investors op Instagram en Twitter, maar neem hun adviezen altijd met een flinke korrel zout. Als zij een bepaalde munt pushen, is dat vaak omdat ze de prijs omhoog willen drijven van een munt waarbij zij een goede deal hebben gedaan in een presale. Alles wat ik tot hiertoe grondig heb geresearcht is goed gegaan, maar ik heb ook al wel wat geld verloren door te veel hebzucht.” Wouter realiseerde zijn mooiste winst tot nog toe met de virutele munt district0x. “Ik deed mee aan de ICO, verkocht op de piek (vertienvoudigd na amper 14 dagen, red.), maar maakte helaas ook de fout om daarna terug bij te kopen.” Wouter heeft er een les uit getrokken. “Ik heb geleerd niet te greedy te zijn. Wanneer een coin nu maal twee gaat, haal ik mijn aanvankelijke investering eruit. Die andere 50% is op dan gratis geld dat ik gewoon laat staan en waar ik verder niet meer naar kijk. Ik ben niet van plan om meer geld in cryptocurrencies te stoppen, maar enkel om verder te gaan met de winsten die ik heb gemaakt. Het blijft ondertussen nieuwe records regenen, maar ik sluit een grote correctie niet uit. Algemeen denk ik wel dat cryptocurrencies alleen maar kunnen blijven groeien.”