Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Landbouw moet helpen in strijd tegen klimaatwijziging
Onderzoeker Jeroen De Waegemaeker roept op om open ruimte slim in te zetten
Ruim de helft van de vrije ruimte in Vlaanderen bestaat uit landbouwgebied, en hoewel die gebieden ons kunnen helpen in de strijd tegen klimaatwijzigingen, worden ze te weinig ingeschakeld. Dat vergt een totaal nieuwe, noodzakelijke aanpak, zegt onderzoeker Jeroen De Waegemaeker.
Jeroen De Waegemaeker, medewerker van het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek, verdedigde onlangs zijn doctoraat aan de Universiteit Antwerpen. “Het stopt maar niet met berichten over de warmste maand, de koudste maand, de natste maand, steeds hogere waterstanden. Het zal ook niet ophouden”, aldus De Waegemaeker. “Ons klimaat verandert. Om Vlaanderen daartegen te beschermen, zijn extra bossen en natuurgebieden of meer bomen in de stad nodig.”
Verkeerde focus
“Tot nog toe focusten we vrijwel uitsluitend op bijvoorbeeld minder uitstoot door zonnepanelen, windparken, beter openbaar vervoer, hogere dijken of overstromingsgebieden. Maar dat koppelen we niet aan aanpassingen van de resterende open ruimte, voor het grootste deel benut door landbouw. En dat is nu juist een van mijn conclusies: stad, stadsrand en landbouwgebieden zijn niet te scheiden als het op aanpak aankomt. Als je in het centrum van Antwerpen bomen plant, maar intussen de stad aan de rand verder laat groeien, is dat geen oplossing. Mijn stelling is dat je de aanpak niet ‘binnen de Antwerpse Ring kan houden’.”
“’We moeten ons op de klimaatwijziging voorbereiden door er de landbouw, die nu al zo onder druk staat, bij te betrekken. Als je landbouwers vraagt om met hun grond mee te spelen als klimaatbuffer door bijvoorbeeld soms als overstromingsgebied te fungeren, dan zul je hen daarvoor moeten vergoeden. Je zou bijvoorbeeld kunnen vragen om zeker geen serres te bouwen, maar veeleer geïrrigeerde groenteteelt. Of je kunt vragen om veel meer weiland te behouden en minder akkers aan te leggen. Kortom: de klimaatadaptie mag niet tot de stad beperkt blijven. De concrete adaptie zal trouwens afhangen van streek tot streek: het Waasland is anders dan de veel drogere Kempen.”
Betonstop
“De Vlaamse Bouwmeester heeft gelijk als hij oproept tot een betonstop. De verstedelijking mag niet verder uitdijen. Daarbij hoeft men niet noodzakelijk te grijpen naar “meer torens”. Misschien moeten we vooral slimmer gebruikmaken van de ruimte met bijvoorbeeld woningen boven industrie of, als we toch torens bouwen, met veel meer groene ruimte ertussen.”
JEROEN DE WAEGEMAEKER
Onderzoeker ILVO ‘‘Als je in het centrum van Antwerpen bomen plant, maar intussen de stad aan de rand verder laat groeien, is dat geen oplossing.’’