Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Maria Pypelinckx: testament na jaar hersteld
Het testament van Maria Pypelinckx, de moeder van Peter Paul Rubens, keert binnenkort terug naar het Rijksarchief Antwerpen-Beveren. De restauratie ervan duurde een jaar.
Pypelinckx is geboren in 1538 in de Hasseltse deelgemeente Kuringen, maar groeide wel op in Antwerpen, waar haar vader in tapijten handelde. Ze trouwde met Jan Rubens, met wie ze zeven kinderen kreeg. Het gezin, protestants, moest vluchten naar Keulen vanwe- ge de toenemende Spaanse, katholieke repressie. In 1589, twee jaar nadat haar echtgenoot was overleden, keerde ze met haar kinderen terug naar Antwerpen.
Haar testament dateert uit het jaar 1583. Zij was toen ernstig ziek en dacht niet lang meer te leven. Zij overleed uiteindelijk in 1608.
Slechte staat
Amateurhistoricus Willy Stevens ontdekte het testament per toeval in 2016 in het Rijksarchief in Gent. Het verkeerde in zeer slechte staat en werd naar het Algemeen Rijksarchief in Brussel gestuurd, voor een restauratie. Frank Van Laethem, een van de twee restaurateurs van het Rijksarchief: “Het papier was zeer broos en weinig samenhangend.”
Normaal kunnen de restaurateurs een document herstellen door de gaten en scheuren op te vullen met ander papier. “Maar door de slechte kwaliteit van het document ging dit niet. Wij hebben het hersteld door de gaten aan te vullen met papierpulp. Het was de eerste keer dat we deze techniek zouden toepassen, dus we hebben eerst veel geoefend op andere archiefstukken van weinig waarde.”
De restauratie duurde ongeveer een jaar. Van Laethem: “Het document is hier ongeveer een jaar geMaria weest. Maar wij zijn er natuurlijk niet constant mee bezig geweest. Ik ben tevreden met het resultaat.”
Johan Dambruyne, hoofd Rijksarchief Antwerpen-Beveren, in de Kruibekesteenweg in Beveren, wacht op de komst van het document. “Wij zijn benieuwd naar het nieuwe stuk over de familie Rubens. Het is een mooie aanvulling van onze collectie.”
Het testament bevat onder andere informatie over Jan Baptiste, de oudste zoon van de familie Rubens, over wie nog niet veel bekend is. Zijn moeder zou hem hebben aangeraden om in de wolhandel te gaan werken.
Het testament valt ook online te raadplegen.
arch.arch.be