Als de huisarts het vraagt, laten vrouwen wél naar hun borsten kijken

Ruim derde van Vlaamse vrouwen weigert nog steeds mammografie

De overheid schakelt huisartsen in om vrouwen ervan te overtuigen vaker naar hun borsten te laten kijken. Als hun dokter het vraagt, zeggen vrouwen dubbel zo vaak toe als wanneer de overheid het zelf vraagt. Inspanningen zijn nodig, want meer dan een derde van de Vlaamse vrouwen tussen 50 en 69 jaar heeft de laatste twee jaar geen mammografie ondergaan.

Met meer dan zesduizend nieuwe gevallen per jaar, of bijna zeventien per dag, is borstkanker de meest voorkomende kanker in Vlaanderen. Duizelingwekkende cijfers zijn het, de reden waarom de overheid er alles doet om vrouwen tussen de 50 en 69 jaar te overtuigen om zich preventief te laten onderzoeken. Die inspanningen leveren resultaat op, zo blijkt uit nieuwe cijfers. “Bijna twee derde van de vrouwen laat om de twee jaar haar borsten nakijken”, zegt dokter Patrick Martens, directeur van het Centrum voor Kankeropsporing.

Meer vertrouwen in dokter

Maar tegelijk is er nog een pak werk aan de winkel. Een derde van de vrouwen (bijna 300.000) onderging de voorbije twee jaar géén mammografie. Niet op eigen initiatief en ook niet nadat ze een brief hadden gekregen van de overheid. Vorig jaar kregen nochtans honderdduizenden vrouwen zo’n brief in de bus. Minder dan de helft ging op de uitnodiging in, een daling ten opzichte van 2013.

Zomaar een brief sturen en dan hopen dat vrouwen zich laten onderzoeken, werkt dus lang niet voor iedereen. Een deel van de oproepen wordt daarom voortaan verstuurd door de huisdokters. “Uit een proefproject bij vrouwen die al jaren niet meer op controle gaan, blijkt dat dokters dubbel zoveel overtuigingskracht hebben”, zegt coordinator Eliane Kellen.

“In hun huisdokter hebben vrouwen nu eenmaal meer vertrouwen dan in de overheid”, zegt dokter Martens. “Het is iemand die ze persoonlijk kennen en die hun situatie al jaren opvolgt. Van zo iemand neem je sneller aan dat je op onderzoek moet bij de specialist.”

Leven overhoop

De overheid hoopt dat 75% van de doelgroep binnen de vier jaar deelneemt. Daarvoor moeten nog veel vrouwen van hun angst worden afgeholpen. Een mammografie kan pijnlijk zijn en er is natuurlijk de schrik voor de diagnose. “Kanker krijgen, gooit je leven overhoop. Er komen bij de behandeling ook grote kosten kijken, de rekening loopt hoog op. Maar dan nog blijft het belangrijk om er vroeg bij te zijn.” Hoe sneller de dokters de (beginnende) borstkanker vinden, hoe groter de overlevingskans.

De truc met de huisartsen komt er op termijn trouwens ook voor de preventieve onderzoeken naar darm- en baarmoederhalskanker. Vrouwen tussen 25 en 64 moeten om de drie jaar een uitstrijkje laten nemen, maar vooral bij 50-plussers is er een probleem. Wie niet meer naar de gynaecoloog moet om een voorschrift voor de pil, laat ook geen uitstrijkje nemen. Daarom wil de overheid testkits rondsturen waarmee je thuis zelf aan de slag kunt. Pas al die eerste test positief blijkt, moet je naar de specialist.