Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Jonathan Franzen
Een klepper die op de Boekenbeurs geheid vaak over de toonbank zal gaan is de nieuwe Jonathan Franzen. Tussen de klassieker De
Correcties en Vrijheid lag tien jaar, over zijn vijfde roman Zuiverheid deed de Amerikaanse topauteur vijf jaar. Maar dat wil niet zeggen dat Franzen nu maar half zo diep gaat. Spilfiguur is Pip, een jonge vrouw die gezegend is met de naam Purity, maar daar slechts node aan herinnerd wil worden. In de zoektocht naar haar onbekende vader lijkt de roman even uit te monden in gekissebis tussen Pip en haar alleenstaande moeder, maar dan leidt Franzen zijn hoofdpersonages naar milieus die de belofte van een beter leven lijken in te houden. Al is dat natuurlijk buiten de schrijver gerekend. Zo verzeilt Pip in een kraakpand, waar een Duitse wereldverbeteraarster haar ertoe aanzet naar Bolivia af te reizen. Daar wacht internetgoeroe Andreas Wolf, een voormalige OostDuitser die nu Julian Assangegewijs de wereld wil redden door gevoelige informatie te lekken. Hij weet duidelijk meer van Pip, maar voor het meisje is de verlossing nog niet nabij. Ze infiltreert als spion op een krantenredactie, een missie die haar uiteindelijk duur komt te staan. Zoals we van hem gewend zijn, houdt Franzen verschillende ballen in de lucht. In onze queeste naar een gelukkiger leven zijn we op zoek naar zuiverheid, maar wat houdt dat begrip nog in? En welke rol speelt het wereldwijde web daarbij? In het Stasitijdperk werd er geknoeid met persoonsgegevens, zodat een nieuwe identiteit kon ontstaan. Is dat niet precies het gevaar dat vandaag van de sociale media uitgaat? “Het internet wordt geleid door angst”, stelt Franzen. “De angst om niet populair of cool bevonden te worden.” Alweer een grote Franzen, die zijn plaats op de boekenplank naast zijn andere pillen meer dan verdient.