Afvallen loont meer dan ooit

WHO linkt overgewicht aan 13 verschillende kankertypes

In een nieuw rapport linkt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) overgewicht en obesitas aan dertien verschillende kankertypes, acht meer dan in een vorig rapport. Slecht nieuws, omdat bijna de helft van de Vlamingen te zwaar weegt. Maar ook goed nieuws: wie gezond eet en voldoende beweegt, doet zijn lichaam nog meer deugd dan gedacht.

Een belangrijke wake-upcall, noemen de onderzoekers hun vaststellingen. “Voor veel van de kankers die we nu aan overgewicht linken, waren mensen zich niet bewust van het risico. Meer dan ooit is het zaak om het probleem van overgewicht serieus te nemen”, aldus de voorzitter van de betrokken werkgroep van 21 internationale experts.

Dat vindt ook Matthijs Goossens, arts bij de Stichting Tegen Kanker. “In vergelijking met tabak, dat de kans op longkanker met 200 tot 300 procent vergroot, gaat het bij obesitas grotendeels om kleinere percentages. Maar daar staan tegenover dat meer mensen met overgewicht kampen dan dat er roken.” Recente schattingen gaan ervan uit dat intussen negen procent van alle kankergevallen bij vrouwen in de VS, Europa en het Midden-Oosten verband houden met een te hoog BMI. Voor zover bestudeerd, zijn de nadelige ef- fecten trouwens even groot voor mannen en vrouwen.

“Obesitas is bij al die tumoren nooit de enige factor”, zegt Bart Vanderschueren, endocrinoloog van de obesitaskliniek van het UZ Leuven. “Maar het gevaar is er wel. Bovendien is kanker maar een van de ziekten die door overgewicht worden veroorzaakt. Er is ook nog suikerziekte, en er zijn hart- en vaataandoeningen. Eerlijk gezegd: als ik zie hoeveel mensen te zwaar zijn, lijkt het me stilaan tijd om serieus te panikeren.”

Er is gelukkig ook een positieve kant aan de nieuwe bevindingen. Wie zijn gewicht op een gezond peil houdt (BMI tussen 18,5 en 25), verkleint zijn risico op meer kankers dan gedacht.

De WHO beseft dat “gewicht verliezen moeilijk is”. Als dat niet lukt, wordt aangeraden om niet op te geven en er alles aan te doen om niet bij te komen. Ook dat loont immers. Voor veel van de kankertypes is vastgesteld dat de kans om ziek te worden, blijft stijgen naarmate iemands BMI stijgt. Dus is het zaak om het eten van vettige en suikerrijke producten te beperken, en voluit te kiezen voor groenten, fruit, noten en volkoren granen. De WHO raadt kinderen ook aan om per dag een uurtje te bewegen, volwassenen 150 minuten per dag.

“Vooral gezonde voeding is cruciaal”, zegt dokter Goosssens. “Het is makkelijker om minder calorieën te eten dan om wat je te veel eet, te verbranden. Bovendien verlaagt het juiste voedingspatroon, los van overgewicht, op zich al de kans op kanker.”