“Op z’n vijftigste kan een piano met pensioen”

Op zoek naar de verhalen achter de 94 piano’s van het conservatorium

oeveel piano’s er in het conservatorium staan? Stemmer Goswin De Smet (59) weet het uit zijn hoofd: “94 piano’s in het totaal: elke maand kom ik hier langs. Ik ken ze allemaal. De buffetpiano’s, de vleugels van Steinway, de piano forte van meer dan een eeuw oud… De eerste keer dat ik hier kwam, was in 2005. Ze waren toen dringend op zoek naar een stemmer die nog de dag zelf kon komen, om een piano in de Zwarte Zaal te stemmen. Daar moesten de studenten hun examen doen.”

Goswin was onaangenaam verrast toen hij de piano aantrof. “Die piano was vals, vuil, slecht afgeregeld… Ik ben in een Vlaamse colère ontschoten en heb een kwade brief naar het conservatorium geschreven om de toestand aan te klagen. Dat studenten op piano’s in slechte staat moeten spelen, dat kan echt niet… Het conservatorium contacteerde me daarop met de vraag of ik me kandidaat wilde stellen om het onderhoud en het stemmen voor mijn rekening te nemen.” Ondertussen neemt Goswin al een tiental jaar met liefde de zorg voor de piano’s voor zijn rekening. “Maar ze hebben ook hun leeftijd. In de jaren tachtig zijn hier heel wat piano’s aangekocht. Die zijn nu veertig, vijftig jaar oud. Een piano kan heel mooi oud worden, maar veel piano’s hier zijn echte werkpaarden die heel intensief bespeeld worden, van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat. Op zijn vijftigste kan zo’n piano met pensioen.” Een pensioenkas voor piano’s is er niet. En dat terwijl uit een inventaris blijkt dat 76 piano’s vervangen of gerestaureerd moeten worden… “Vandaar onze oproep: Save the piano”, zegt Aaron Wajnberg, vakgroepvoorzitter van de toetsinstrumenten en de pianobegeleiding. “We hebben al heel warme reacties gekregen. Een mevrouw die een buffetpiano in heel goede staat heeft staan, nauwelijks bespeeld, en hem aan onze studenten wou schenken. Of een bedrijf dat onze pianisten voor een concert wilde boeken en de opbrengst van het concert aan de Stichting Conservatorium wil schenken, die de campagne Save The Piano voor haar rekening neemt. We rekenen op vier jaar om de 600.000 euro te verzamelen.” Dat lijkt een bom geld, 600.000 euro. “Piano’s zijn ook heel duur: voor de prijs van een nieuwe Steinway D, 90.000 euro, kan je ook een nieuwe Porsche kopen”, zegt Aaron. Hebben studenten wel Steinways nodig om te studeren? Op de rijschool krijg je ook geen Porsche om je manoeuvres te leren. “Nee, daarom hebben we twee Yamaha S6-vleugelpiano’s gekocht voor de prijs van één Steinway. Dat zijn erg goede concertpiano’s waaraan onze studenten op hoog niveau kunnen studeren.” Pianodocente Eliane Rodrigues (57) zweert bij de Steinway in lokaal 151 om les te geven. “Deze Steinway is mijn favoriete piano”, vertelt ze. “Hij klinkt als een bariton. De Steinway hiernaast is hetzelfde model, maar die klinkt meer als een tenor. Op het niveau van Steinway heeft elke piano zijn eigen karakter en timbre, en als pianist is het belangrijk om de piano te kiezen die het best bij je spel past. Om een nieuwe passage in te studeren heb je geen Steinway nodig, maar als het om interpretatie gaat, dan maakt het timbre wel een verschil.” De studenten piano hebben hun favoriete instrumenten om op te studeren. “En de concurrentie onderling is groot om een goede piano te reserveren,” zegt Jantien Brys (24). “We kunnen online el- ke dag twee uur reserveren in een pianolokaal. Om de beste piano’s te hebben, moet je bij de pinken zijn. Als een leerkracht ziek is, dan zijn we daar soms blij mee, omdat dat betekent dat er een pianolokaal met een goede piano een dag vrijkomt om op te studeren. Ik heb al een keer mijn vinger gesneden, toen ik op een piano speelde waar het witte vlak van de toets was afgebroken.” Een paar lokalen verder klinkt Grieg door het raam. “Ik studeer hier zes uur per dag”, vertelt Yiao Lei Tan (25). “Ik kom uit China, dus ik heb op mijn kamer hier geen piano staan. Mijn geheim om ANDREW WISE YIAO LEI TAN GOSWIN DE SMET