Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Kleine misstap, gruwelijke dood
Geruchten zijn voldoende om geliquideerd te worden in het land van Kim Jong-un
Toegeven zal Pyongyang nooit doen, maar als Kim Jongun effectief het bevel gaf om zijn halfbroer te laten vermoorden op de luchthaven van Maleisië, is het niet de eerste keer dat hij afrekent met familie. Het is een traditie onder de Grote Leiders, al steekt huidig dictator Kim Jongun er wel met kop en schouders bovenuit.
Meer dan 340 liquidaties zou Jong-un persoonlijk bevolen hebben sinds zijn aantreden in 2011. En volgens Zuid-Koreaanse inlichtingendiensten is zijn meest recente slachtoffer zijn halfbroer Kim Jong-nam (45), de oudste zoon en gedoodverfde opvolger van Kim Jong-il, die begin deze week werd aangevallen op de luchthaven van Maleisië. De eerste zoon van de vorige Grote Leider Kim Jong-il overleed in de ziekenwagen op weg naar het hospitaal. Het moordcommando zou volgens de autoriteiten bestaan hebben uit vier mannen en twee vrouwen. Een vrouw werd opgepakt en bekende dat ze een zakdoek op de mond van Jong-nam had geduwd nadat haar kompaan vloeistof in zijn gezicht had gespoten. Ze zou de VietnameseNoord-Koreaanse nationaliteit hebben. De vijf anderen die de 22-jarige vrouw op de luchthaven in de steek lieten, zijn volgens de Maleisische autoriteiten “vreemdelingen”.
Executie voor tvkijkers
Liquidaties zijn geen uitzondering in Noord-Korea en zijn zo oud als de geschiedenis van de in 1948 opgerichte Democratische Volksrepubliek Korea zelf. Schattingen van het aantal mensen dat het regime heeft doen verdwijnen of doodde, variëren van 1,5 tot 3 miljoen. Honderdduizenden kwamen sinds de oprichting van het land in heropvoedingskampen terecht.
De grootvader van Kim Jong-un, Kim Il-sung, begon in de jaren vijftig met de grote opkuis in de rangen van zijn Koreaanse Arbeiderspartij. In de jaren zestig kwam het leger aan de beurt waar duizenden militairen werden “geneutraliseerd”, meestal omdat ze bloedbanden hadden met de grote vijand Zuid-Korea en dus onbetrouwbaar waren.
Bij Kim Jong-un speelt niet alleen de zuiverheid van de ideologie en de strategie van de angst. Zijn bewind wordt ingegeven door een extreme vorm van paranoia. Elk mogelijk signaal van bedreiging of verraad aan staat en leider wordt keihard aangepakt. Maar verraad is een breed begrip. Tien leidende partijfunctionarissen sleepte hij voor het vuurpeloton omdat ze Zuid-Koreaanse televisie hadden gekeken. Van de 340 executies die op Kim Junguns conto worden geschreven, zouden volgens mensenrechtenorganisaties 120 hoge partijfunctionarissen het slachtoffer zijn geweest.
Niet indommelen
Zijn paranoia keert zich meer nog dan bij zijn grootvader en vader om de haverklap tegen zijn in
ner circle. Veel is er niet nodig om in ongenade te vallen en geëxecuteerd of vermoord te worden. Indommelen tijdens een vergadering met de Grote Leider kan genoeg zijn om letterlijk de kop te verliezen. Het is alvast de officiële versie van het vergrijp dat al meermaals tot executie leidde. Achter de schermen spelen meestal nog intriges, een discussie of gewoon wantrouwen mee. Gedood worden om een bagatel houdt de schrik erin. Zeker als op een minimaal vergrijp een gruwe- lijke dood volgt. En zeker als het om publieke figuren gaat die onaantastbaar leken. Zoals topfunctionaris O Sang-hon die in brand gestoken werd met een vlammenwerper of minister van Defensie Hyong Yong-chol die met afweergeschut aan flarden werd geschoten.
Chinese inmenging
Te dicht bij Kim Jong-un staan, is je leven riskeren. Zelfs als je familie bent. Geruchten blijken voldoende om een doodvonnis te tekenen. Dat lijkt alvast gebeurd te zijn met de in ongenade gevallen halfbroer Kim Jong-nam. Hij pleitte weleens voor economische hervormingen in zijn land. Maar meer politieke ambities had hij niet. Een carrière als nieuwe leider van Noord-Korea leek de wat verlopen playboy niet te ambiëren. Maar de laatste maanden dook zijn naam op in het geruchtencircuit. Dat China, het land dat Jong-nam in bescherming had genomen, de onberekenbare Jongun beu was. En in Jong-nam zowat de enige opvolger zag die leger en bevolking zouden accepteren, mocht de Grote Leider wankelen. Bewijs voor die theorie was er niet, evenmin voor de ontmoeting die er geweest zou zijn tussen Jong-nam en de Chinese president Xi Jinping om die zaken te bespreken. De dreiging voor Kim Jong-un leek minimaal, maar zelfs een minimale dreiging blijft een dreiging.
Dubbelganger
Officieel heeft Noord-Korea nog niet gereageerd op Jong-nams dood. Het vroeg Maleisië wel te wachten met de autopsie tot hun specialisten gearriveerd waren. De vraag werd niet ingewilligd. Noord-Koreaanse bronnen blijven erbij dat het om een dubbelganger gaat die zich al zeven jaar uitgeeft voor de afstammeling van de Grote Leider. En dat de moord opgezet is door de Zuid-Koreaanse propagandadiensten.