Gazet van Antwerpen Stad en Rand
50.000 volt voor politie
Minister Jambon selecteert tien zones die tasers bij lokale interventieteams laten testen
Een tiental politiezones test binnenkort stroomstootwapens. Die worden binnen de Belgische politie al gebruikt door gespecialiseerde arrestatieteams. Het is de bedoeling dat geïnteresseerde politiezones ze na een testperiode en een opleiding ook mogen gebruiken voor hun interventieploegen.
Het ziet eruit als een soort futuristisch pistool en het vuurt twee ijzeren pinnetjes af. Zodra die pinnetjes zich vastzetten in iemands lichaam wordt er enkele seconden lang een schok van vijftigduizend volt door het lichaam gejaagd. Genoeg om de meest doorgedraaide agressieveling te vellen, zodat hij in de boeien kan worden geslagen.
De stroomstootwapens, in de volksmond tasers (naar de naam van de bekendste fabrikant), zijn in Amerika al goed ingeburgerd. Zeker in gevangenissen worden ze met de regelmaat van de klok ingezet om ‘woestelingen’ te overmeesteren.
In België wordt het stroomstootwapen tot op heden ook voorna- melijk gebruikt in de gevangenis, maar niet door cipiers. Het zijn de speciale eenheden van de federale politie, de Antwerpse politie (Bijzonder Bijstands Team of BBT) en de Brugse politie die bij problemen in de gevangenis hun taser kunnen inzetten.
Het gebruik daarvan was volgens de laatste cijfers, in 2014, veeleer zeldzaam. Het BBT zette het wapen tussen 2008 en 2013 welgeteld vijf keer in, weliswaar zonder het effectief te gebruiken. De politiezone Brugge gebruikte het in 2009 twee keer bij interventies in de gevangenis.
Te veel kandidaten
Die cijfers zullen over enkele jaren mogelijk een stuk hoger liggen. Het huidige testproject moet namelijk duidelijk maken of het stroomstootwapen op termijn tot de basisuitrusting van de politie kan gaan behoren.
Liefst 35 politiezones stelden zich kandidaat om deel te nemen aan het proefproject. “We willen de tasers breder introduceren”, legt Olivier Van Raemdonck, woordvoerder van minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA), uit. “Op onze vraag naar zones die wilden deelnemen aan het testproject hebben we meer respons gekregen dan verwacht. Er zijn dus te veel kandidaten voor een eerste proeffase.”
Uit de geïnteresseerde politiezones zal in de komende weken een selectie van tien à vijftien zones gemaakt worden. “Daarbij zullen we rekening houden met verschillende criteria”, aldus Van Raemdonck. “Er zullen zones van verschillende grootte en van verschillende plaatsen in het land bijzitten.”
Onder de kandidaten bevindt zich ook de Lokale Politie Antwerpen. “Als we erbij zijn, is het bij ons niet de bedoeling alle inspecteurs met een taser uit te rusten”, zegt woordvoerder Sven Lommaert. “Wel zou het gebruik bij het BBT uitgebreid kunnen worden en zullen ook de leden van de Snelle Respons Teams (SRT) ermee worden uitgerust.”
Het is volgens Lommaert alleszins de bedoeling dat het stroomstootwapen doordacht gebruikt wordt. “Onze eventuele testers zijn mensen die het gewoon zijn om met dit soort wapens te werken”, zegt hij.
In Antwerpen wil men de tasers alleen door gespecialiseerde teams laten gebruiken, maar het is wel degelijk de bedoeling van Jambon dat ook het blauw op straat een taser kan dragen. “Een kleinere of landelijke politiezone, zonder BBT of SRT, kan ook worden geconfronteerd met situaties waarin agressie naar de politie of naar burgers gebruikt wordt”, legt Van Raemdonck uit. “Bijvoorbeeld bij de uit de hand lopende ruzies waarbij politiemensen met knuppels of messen bedreigd worden.”
Vragen
Het plan van de minister roept bij verschillende organisaties vragen op. De Liga voor Mensenrechten
(zie kader) en Amnesty Internatio- nal zijn op zijn zachtst gezegd niet enthousiast. Vooral het feit dat de stroomstootwapens in het buitenland al meerdere dodelijke slachtoffers eisten, doet alarmbellen afgaan.
Amnesty International waarschuwde gisteren op de website van De Morgen vooral voor het gebruik bij zwangere vrouwen en mensen met hartafwijkingen. De organisatie pleitte voor eenzelfde behandeling als bij vuurwapens, namelijk een onderzoek telkens als politiemensen het wapen afvuren.
“Het is zeker niet de bedoeling dat het gebruik zomaar de vrije loop kan gaan”, reageert Van Raemdonck. “We zullen een duidelijk kader scheppen waarin gedefinieerd wordt wanneer de tasers ingezet kunnen worden. Dat geldt trouwens voor alle wapens, ook voor de wapenstok en de pepperspray. We willen rechtszaken vermijden.”
Het proefproject zal over enkele weken, als de testzones uitgekozen zijn, van start gaan. Na de eerste evaluatie komt er mogelijk nog een tweede testfase.