Oranje doet predictortest

Vandaag gaan onze noorderburen naar de stembus. De Nederlanders hebben in de voorbije jaren ongeveer hetzelfde meegemaakt als wij: een periode van harde besparingen. Nederland is daar vroeger mee begonnen dan wij. Het land boekt nu prima resultaten op economisch vlak. Maar dat maakt de pijn voor de burgers, die zwaar hebben moeten inleveren, niet minder. Integendeel. En dat kleurt deze verkiezingen. Nederland is ontevreden. En die frustratie zal de stembusslag van vandaag bepalen.

De heersende paarse coalitie van premier Rutte (van de liberale VVD) met de socialistische PvdA is niet houdbaar. De grote uitdager is Geert Wilders met zijn Partij voor de Vrijheid (PVV). Maar met hem wil niemand regeren. Voor ons als Vlamingen is dit een scenario dat we al decennia kennen. Het cordon sanitaire. We zijn benieuwd hoe Nederland daarmee zal omgaan.

De kans is levensgroot dat premier Rutte opnieuw het initiatief in handen krijgt en dat hij vervolgens een regering moet vormen met drie of vier andere partijen. Zo’n formule leidt zelden tot krachtdadig bestuur. Maar regeren met Wilders is nu eenmaal geen optie. Rutte heeft het enkele jaren geleden al eens geprobeerd, in een constructie waarin de PVV van Wilders geen partner was, maar wel ‘ gedoogsteun’ leverde vanuit de oppositie. Dat verhaal was een ramp en niet voor herhaling vatbaar.

De verkiezingen in Nederland worden in veel Europese landen met argusogen gevolgd. Ook bij ons. Want de Nederlandse verkiezingen zijn een barometer voor de kracht van het populisme in West-Europa. Het succes van Wilders wordt bekeken als een predictortest voor de kansen van vergelijkbare partijen in Frankrijk, Duitsland en misschien ook België.

Zijn de gebeurtenissen bij onze noorderburen een prognose voor wat wij de komende jaren bij onze verkiezingen gaan meemaken? Ik denk het niet. Het feit dat de Nederlanders niet móéten maar wel mógen stemmen, maakt al een heel groot verschil met de situatie in ons land. Niettemin kijken wij natuurlijk wel met grote ogen naar de resultaten van Geert Wilders en zijn PVV. Het populisme van Wilders is in ons land wat verwaterd door de zwakke prestaties van het Vlaams Belang in de voorbije jaren, maar de onderstroom is ook in onze samenleving nog steeds aanwezig. Geert Wilders staat voor principes die zonder enige twijfel ook veel Vlamingen onderschrijven. Maar het feit dat volgens de peilingen 85% van de Nederlanders zijn meningen niet deelt, is volgens ons minstens even relevant.